Nga sắp thử nghiệm tên lửa "có thể bay khắp toàn cầu"?

Theo trang tin Barents Observer, tập đoàn năng lượng nguyên tử quốc gia Nga Rosatom có thể sắp thử nghiệm tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân Burevestnik trong vài ngày tới, khi các quan chức quân sự phong tỏa không phận và các tàu di chuyển vào vị trí quan sát trên biển Barents.

Nguồn tin cho hay, từ ngày 7 đến 12/8, Nga được cho đã đóng cửa một khu vực không phận dài 500km dọc bờ tây đảo Novaya Zemlya, theo thông báo hàng không (NOTAM) do cơ quan hàng không ban hành. Khu vực bị hạn chế này rộng khoảng 40.000km².

Hình ảnh vệ tinh, hoạt động di chuyển của tàu và theo dõi chuyến bay cho thấy công tác chuẩn bị đã được tiến hành trong nhiều tuần tại bãi thử Pankovo, khu vực quân sự hạn chế nơi Rosatom đã thử nghiệm vũ khí và công nghệ hạt nhân từ cuối thập niên 1950.

Barents Observer cho biết ít nhất 4 tàu đã vào vị trí quan sát từ phía tây eo biển Matochkin tới vịnh Murman.

Burevestnik - được NATO đặt biệt danh là “Skyfall” - là tên lửa hành trình sử dụng động cơ năng lượng hạt nhân, về lý thuyết có tầm bắn không giới hạn, khiến nó có thể bay không ngừng nghỉ khắp thế giới. Nó được phóng bằng động cơ siêu phản lực (scramjet) và lò phản ứng hạt nhân được kích hoạt khi đang bay.

Được Tổng thống Nga Vladimir Putin giới thiệu lần đầu vào tháng 3/2018, Burevestnik được cho là có thể mang đầu đạn thường hoặc hạt nhân. Hệ thống động lực lò phản ứng mới cho phép bay lâu trong khí quyển, nhưng công nghệ này vẫn ở mức thử nghiệm.

Việc thử nghiệm Burevestnik được cho là đã diễn ra tại Novaya Zemlya từ năm 2017, với cơ sở hạ tầng được mở rộng và hoạt động gia tăng trong những năm gần đây.

Tháng 10/2023, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố Nga đã thực hiện thành công cuộc thử nghiệm tên lửa hành trình hạt nhân thế hệ mới có khả năng bay khắp toàn cầu.

"Cuộc thử nghiệm thành công cuối cùng của Burevestnik, một tên lửa hành trình có tầm bay khắp toàn cầu mang đầu đạn hạt nhân, động cơ nguyên tử, đã được tiến hành", ông tuyên bố.

Chương trình phát triển tên lửa Burevestnik được Tổng thống Putin công bố từ tháng 3/2018. Đây là một phần trong dự án rộng lớn hơn của Nga nhằm phát triển thế hệ tên lửa xuyên lục địa và siêu vượt âm mới.

Ông Putin từng nói trước Quốc hội Liên bang Nga vào tháng 3/2018 rằng, mục tiêu của Nga là đảm bảo sự cân bằng chiến lược trên thế giới trong nhiều thập niên tới, bao gồm cả tên lửa Burevestnik và Sarmat.

"Đó là một tên lửa tàng hình bay tầm thấp mang đầu đạn hạt nhân, với tầm bắn gần như không giới hạn, quỹ đạo không thể đoán trước và khả năng vượt qua ranh giới đánh chặn", ông Putin nói.

Về mặt lý thuyết, tên lửa hành trình Burevestnik có thể hoạt động "tàng hình" ở tầm thấp và đủ sức xuyên thủng mọi hệ thống phòng thủ tên lửa trên thế giới hiện nay.

Động cơ đẩy hạt nhân của Burevestnik giúp tên lửa có tầm bắn xa hơn nhiều so với động cơ phản lực hoặc động cơ phản lực cánh quạt truyền thống, vốn bị giới hạn bởi lượng nhiên liệu mà chúng có thể mang theo.