Giá điện 3 nước Baltic tăng vọt sau khi đồng loạt ngắt khỏi mạng lưới Nga

Giá điện ở khu vực Baltic gần như đã tăng gấp đôi kể từ khi Estonia, Latvia và Lithuania ngắt kết nối khỏi lưới truyền tải điện của Nga vào tuần trước, theo dữ liệu giao dịch từ Nord Pool công bố hôm 12/2.

Mạng lưới mà 3 quốc gia Baltic ngắt kết nối, có tên là BRELL Energy Ring, đồng bộ hóa lưới điện của Belarus, Nga, Estonia, Latvia và Lithuania dưới sự điều phối trung tâm của Moscow. Tuy nhiên, vài năm trước, ba quốc gia thuộc EU này đã cam kết sẽ cắt đứt hệ thống của họ khỏi BRELL, với lý do rằng việc phụ thuộc vào một mạng lưới do Nga kiểm soát có thể đe dọa an ninh năng lượng của họ.

Cuối tuần qua, họ thông báo đã ngắt kết nối thành công khỏi BRELL và đồng bộ hóa hệ thống của mình với lưới điện của lục địa châu Âu.

Sau đó, theo số liệu từ sàn giao dịch năng lượng Nord Pool, trong khi giá điện trung bình ở các nước Baltic vào tháng 1 là 92 euro (95 USD) mỗi MWh, thì sau khi chuyển đổi lưới điện, giá đã tăng khoảng 25% lên 125 euro/MWh.

Đến ngày 12/2, giá điện trung bình tại Latvia, Lithuania và Estonia tiếp tục tăng vọt lên 230 euro/MWh, hơn gấp đôi mức trung bình của tháng trước.

Một số chuyên gia cho rằng sự gia tăng giá điện không liên quan đến việc chuyển đổi lưới điện, vì họ coi đây chỉ là một động thái mang tính biểu tượng, bởi cả ba quốc gia này từ lâu đã ngừng mua điện từ Nga và Belarus. Tuy nhiên, các quốc gia Baltic vẫn dựa vào lưới điện của Nga để kiểm soát tần số và ổn định mạng lưới nhằm tránh tình trạng mất điện.

Nhà điều hành hệ thống truyền tải khí đốt Estonia, Elering, đổ lỗi cho đợt tăng giá gần đây là do sản lượng điện gió và mặt trời thấp, nhu cầu điện tăng cao do đợt lạnh kéo dài, cũng như giá khí đốt tự nhiên tăng trong tuần qua. Các chuyên gia khác cũng lưu ý rằng các nước Baltic đang thiếu một số kết nối điện thường xuyên, chẳng hạn như cáp Estlink 2 với Phần Lan và kết nối NordBalt với Thụy Điển, cả hai đều bị hư hỏng vào cuối năm ngoái.

Trong khi đó, phía Nga tuyên bố vào tuần trước rằng việc các nước Baltic ngắt kết nối khỏi BRELL không ảnh hưởng đến lưới điện của họ và hệ thống năng lượng của khu vực Kaliningrad, lãnh thổ của Nga, vẫn an toàn.

Phái bộ Nga tại EU tuần trước đã cảnh báo rằng quyết định của các quốc gia Baltic ngắt kết nối khỏi mạng lưới BRELL chỉ làm trầm trọng thêm triển vọng kinh tế của khối và coi đây là một động thái mang động cơ chính trị.

"Việc ngắt kết nối khỏi BRELL... sẽ đẩy giá điện khu vực lên cao, làm cho lưới điện kém ổn định hơn và tiếp tục làm suy yếu khả năng cạnh tranh kinh tế của EU", phái bộ Nga nhận định. Nga nhấn mạnh rằng các hộ gia đình và doanh nghiệp châu Âu, đặc biệt là tại các nước Baltic, sẽ phải gánh chịu chi phí này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova, gọi đây là "bước đi tiếp theo trong việc gây ảnh hưởng tiêu cực tới đất nước và người dân của họ, những người từng có mọi điều kiện để thịnh vượng và độc lập".