EU "cứu" các nước châu Âu sau tối hậu thư khí đốt của Nga

Chúng tôi sẽ đảm bảo rằng, quyết định của Gazprom sẽ gây tác động ít nhất đến người tiêu dùng châu Âu. Hôm nay, Nga một lần nữa thất bại trong nỗ lực gây chia rẽ giữa các quốc gia thành viên (EU). Kỷ nguyên nhiên liệu hóa thạch của Nga ở châu Âu sắp kết thúc", Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuyên bố hôm 27/4.

Tuyên bố của quan chức châu Âu được đưa ra sau khi tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga thông báo sẽ ngừng cung cấp khí đốt cho Ba Lan và Bulgaria từ ngày 27/4 với lý do các nước này không đồng ý thanh toán tiền mua khí đốt bằng đồng rúp. 

Ba Lan và Bulgaria là hai quốc gia đầu tiên bị Nga cắt nguồn cung khí đốt kể từ khi Moscow mở chiến dịch quân sự ở Ukraine. Tương tự hầu hết các nước trong Liên minh châu Âu (EU), Ba Lan và Bulgaria phụ thuộc lớn vào nguồn cung khí đốt từ Nga, trong đó, Bulgaria phụ thuộc tới 90%.

Bà von der Leyen cảnh báo các nhà nhập khẩu năng lượng tại châu Âu rằng, việc đáp ứng yêu cầu thanh toán khí đốt bằng đồng rúp của Nga là hành động vi phạm các lệnh trừng phạt đang được áp dụng với Moscow, trừ khi điều khoản thanh toán bằng đồng rúp có trong hợp đồng từ trước. Bà nói rằng "khoảng 97%" hợp đồng của các nước thành viên EU đều quy định rõ ràng về các khoản thanh toán bằng đồng USD hoặc Euro.

Trước đó, Tổng thống Vladimir Putin đã ký sắc lệnh yêu cầu các quốc gia, vùng lãnh thổ "không thân thiện" phải thanh toán tiền mua khí đốt Nga bằng đồng rúp từ ngày 1/4. Đây cũng là cách để Nga khôi phục giá trị của đồng nội tệ vốn bị ảnh hưởng nặng nề bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây thời gian qua.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định việc sử dụng đồng rúp để thanh toán sẽ không ảnh hưởng đến giá khí đốt. Ông cũng bác bỏ cáo buộc của người đứng đầu Ủy ban châu Âu rằng, Nga đã dùng khí đốt làm công cụ "tống tiền".

Cho đến nay, Hungary, Áo và Đức đã chấp nhận cơ chế thanh toán bằng đồng rúp của Nga. Tổng cộng, Nga cung cấp khí đốt qua ống dẫn cho 23 quốc gia châu Âu.

Theo Bloomberg, ít nhất 10 quốc gia đã mở tài khoản với ngân hàng Gazprombank của Nga để thực hiện các khoản thanh toán bằng đồng rúp, trong khi 4 quốc gia đã dùng đồng rúp để thanh toán theo yêu cầu của Nga.

Người phát ngôn Điện Kremlin tuyên bố, việc thanh toán bằng đồng rúp là cơ sở để Nga tiếp tục xuất khẩu khí đốt sang châu Âu. Ông Peskov cảnh báo nếu các quốc gia từ chối thanh toán bằng đồng rúp, Nga sẽ tiếp tục dừng cung cấp khí đốt tương tự Ba Lan và Bulgaria.

Bất chấp mọi yêu cầu, khí đốt của Nga vẫn "chảy" về châu Âu. Lý giải về điều này, người phát ngôn Điện Kremlin cho biết các khoản thanh toán cho khí đốt được giao từ ngày 1/4 sẽ đến hạn vào cuối tháng 4 hoặc đầu tháng 5, do vậy, Moscow chưa ngay lập tức cắt nguồn cung. Ông cũng nhấn mạnh, Nga có thể đảo ngược quy định thanh toán bằng đồng rúp "nếu các điều kiện khác xuất hiện" và Moscow không muốn làm khó các đối tác.