CIA cáo buộc Trung Quốc ngăn WHO tuyên bố khẩn cấp toàn cầu về Covid-19

Theo một báo cáo của Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), với nội dung được hai quan chức tình báo Mỹ xác nhận với hãng tin Newsweek, Trung Quốc đã cảnh báo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) rằng nước này sẽ dừng hợp tác điều tra về Covid-19 với WHO nếu cơ quan của Liên Hợp Quốc tuyên bố tình trạng y tế khẩn cấp toàn cầu.

Đây là lần thứ 2 xuất hiện một báo cáo từ cơ quan tình báo phương Tây, được cho là có thể thổi bùng thêm căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc về Covid-19 - đại dịch khiến ít nhất 291.000 người thiệt mạng trên toàn thế giới, trong đó hơn 1/4 là người Mỹ.

Báo cáo đầu tiên do cơ quan tình báo Đức công bố trên báo Der Spiegel tuần trước, tiết lộ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gây sức ép lên Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus hôm 21/1.

WHO đã bác bỏ thông tin về sự can thiệp của ông Tập Cận Bình, song từ chối trả lời câu hỏi liệu giới chức Trung Quốc có nỗ lực tìm cách trì hoãn hay thay đổi thông báo về Tình trạng Y tế Công cộng Khẩn cấp gây Quan ngại Quốc tế (PHEIC) hay không.

“Chúng tôi không bình luận về những cuộc thảo luận cụ thể với các nước thành viên nhưng chúng tôi có thể nói rằng vào mọi thời điểm trong đại dịch, WHO đã hành động phù hợp với trách nhiệm của một tổ chức kỹ thuật tập trung vào việc bảo vệ tất cả mọi người ở tất cả mọi nơi”, người phát ngôn WHO Christian Lindmeier nói với Newsweek.

“Ông Tedros không trao đổi với ông Tập Cận Bình vào ngày 20, 21 hay 22/1. Ông Tedros và đội ngũ cấp cao của ông đã gặp ông Tập Cận Bình ở Bắc Kinh vào ngày 28/1. Vấn đề về PHEIC không được đưa ra tại cuộc họp này”, người phát ngôn WHO nói thêm.

Các quan chức tình báo Mỹ từng trao đổi với Newsweek cho biết, họ không thể khẳng định nhà lãnh đạo Trung Quốc có đóng vai trò trong việc gây sức ép với WHO hay không.

Khi WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp vào ngày 30/1, cơ quan này khẳng định Trung Quốc không làm gì sai. Động thái này thổi bùng làn sóng giận dữ tại các nước phương Tây, khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ trích WHO “thiên vị” Trung Quốc và dừng cấp ngân sách cho tổ chức này.

"Hãy để tôi nói rõ rằng: Tuyên bố này không phải một lá phiếu bất tín nhiệm với Trung Quốc. Ngược lại, WHO tiếp tục tin tưởng vào khả năng kiểm soát dịch bệnh của Trung Quốc", Tổng giám đốc WHO Tedros nhận định vào thời điểm tuyên bố tình trạng khẩn cấp.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc không phản hồi đề nghị bình luận của Newsweek, song tuyên bố trong cuộc họp báo ngày 11/5 rằng “nhà lãnh đạo Trung Quốc không có cuộc điện đàm như vậy với người đứng đầu WHO vào ngày 21/1”.

Thời điểm được đề cập trong tài liệu của CIA và bản đánh giá của tình báo Đức trùng khớp với một báo cáo khác do Bộ An ninh Nội địa Mỹ thực hiện, cáo buộc Trung Quốc che giấu thông tin về dịch bệnh hồi tháng 1 để nước này có thể tích trữ vật tư y tế từ khắp nơi trên thế giới. Tuy nhiên, Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington khẳng định cáo buộc này là “không có cơ sở”.

Thành Đạt

Theo Newsweek