Cái giá Catalonia phải đánh đổi nếu ly khai Tây Ban Nha
(Dân trí) - Catalonia có thể tuyên bố độc lập ngay hôm nay, nhưng cái giá mà họ phải đánh đổi có lẽ không hề dễ chịu khi đối mặt với một tương lai bất định.
Thủ hiến Catalonia Carles Puigdemont đang đối mặt với sức ép ngày càng tăng khi chuẩn bị có bài phát biểu quan trọng tại nghị viện vào hôm nay để quyết định có ly khai khỏi Tây Ban Nha hay không.
Lãnh đạo đảng Xã hội của Tây Ban Nha Pedro Sanchez cho biết, ông sẽ ủng hộ việc chính quyền Madrid có hành động cứng rắn nếu Catalonia đơn phương tuyên bố độc lập. Trước đó, chính phủ Tây Ban Nha cảnh báo sẽ tước quyền tự trị của Catalonia nếu tiếp tục ý định ly khai.
Ngoài những cảnh báo trực diện này, giới chức Catalonia có thể phải cân nhắc kỹ những hệ quả mà họ phải đánh đổi để có được sự độc lập.
Nội tệ và nợ công
Chính phủ Tây Ban Nha hiện là chủ nợ lớn nhất của Catalonia. (Ảnh: FT)
Scotland từng tìm cách tách khỏi Vương quốc Anh năm 2014, nhưng với họ, vấn đề nội tệ sau độc lập không phải vấn đề phải đáng để lưu tâm. Với Catalonia, mọi chuyện lại hoàn toàn khác.
Do Tây Ban Nha là thành viên của khu vực đồng tiền chung châu Âu nên Catalonia cũng nghiễm nhiên thuộc hệ thống này. Điều đó cũng có nghĩa là Catalonia thuộc sự bảo trợ của ECB, một câu hỏi đặt ra là nếu độc lập, doanh nghiệp ở đây có thể tiếp tục hưởng lợi từ chương trình mua trái phiếu cứu trợ của ECB hay không.
Chính quyền Catalonia bị gạt khỏi thị trường vay nợ quốc tế và buộc phải vay nợ thông qua chính quyền Madrid kể từ năm 2012. Hiện giờ, chính phủ Tây Ban Nha là chủ nợ lớn nhất của Catalonia.
Nói cách khác, ly khai Tây Ban Nha, đồng nghĩa với việc Catalonia sẽ phải đối mặt với gánh nặng nợ công.
Nguồn cung năng lượng
Catalonia phụ thuộc nguồn cung năng lượng từ Madrid. (Ảnh: Mashable)
Ngoài hệ thống đường ống bên trong lãnh thổ, Catalonia phụ thuộc lớn nguồn cung năng lượng từ các công ty của Tây Ban Nha. Như vậy, về lý thuyết, Catalonia hoàn toàn có thể bị cắt nguồn cung năng lượng nếu tuyên bố độc lập.
Hoạt động phân phối điện và khí đốt ở Tây Ban Nha phụ thuộc vào chính phủ và các nhà cung cấp chính như Gas Natural ở Barcelona, Iberdrola ở Bilbao, Endesa ở Madrid. Gas Natural cho biết họ đang thực hiện quá trình chuyển cơ sở từ Barcelona đến Madrid.
Liên minh châu Âu
Catalonia có nguy cơ bị tước các đặc quyền nếu tách khỏi Tây Ban Nha. (Ảnh: Reuters)
Giới chức Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố họ sẽ không công nhận kết quả trưng cầu dân ý ở Catalonia về việc tách khỏi Tây Ban Nha. EU cũng nêu rõ Catalonia nếu ly khai không nghiễm nhiên được thừa nhận là thành viên của EU.
Nếu Catalonia ly khai khỏi Tây Ban Nha, vùng này trên thực tế sẽ rời khỏi EU và không thể quay trở lại vì Tây Ban Nha có phiếu phủ quyết. Khi đó, công dân mang hộ chiếu Catalonia sẽ không có quyền tự do đi lại theo hiệp ước Schengen giữa một số nước châu Âu. Hàng hóa và dịch vụ từ Catalonia cũng sẽ không được luân chuyển tự do trong khu vực.
Minh Phương
Theo Bloomberg