Các kịch bản đáp trả của Iran sau vụ lãnh sự quán bị tấn công

Chiều tối 1/4, tòa nhà lãnh sự trong khu sứ quán Iran ở thủ đô Damascus, Syria bị tập kích tên lửa. Vụ tấn công khiến 7 người thiệt mạng, trong đó có 2-3 chỉ huy quân sự cấp cao của Iran.

Iran lập tức cáo buộc Israel đứng sau vụ tấn công và tuyên bố sẽ đáp trả cứng rắn.

Các chuyên gia cho rằng đợt tấn công này nghiêm trọng hơn cả do Israel đã nhằm vào một đại sứ quán. Iran coi đây là một cuộc tấn công vào chủ quyền lãnh thổ được bảo vệ theo luật pháp quốc tế.

Dưới đây là một số phương án mà Iran có thể dùng để đáp trả vụ tấn công.

Nhằm vào lợi ích của Mỹ

Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian cáo buộc Mỹ chịu trách nhiệm về vụ tấn công.

Trita Parsi, Phó Chủ tịch điều hành tại Viện quản lý Trách nhiệm nhà nước Quincy tại Washington, nhận định: "Có vẻ Iran đang buộc Mỹ phải chịu trách nhiệm về những gì Israel đã làm, cũng như cách mà Mỹ buộc Iran phải chịu trách nhiệm về những gì lực lượng dân quân Iraq đã làm".

Khu vực hoạt động của các lực lượng Mỹ khá gần với lực lượng dân quân đồng minh Iran. Tuy nhiên, tấn công vào Mỹ để trả đũa Israel sẽ vừa khiến Israel không trực tiếp bị tổn hại, vừa có thể kéo Tehran và Washington vào một cuộc đối đầu trực tiếp, điều mà không bên nào mong muốn.

Một phát ngôn viên thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ ngày 2/4 khẳng định nước này không liên quan tới cuộc tấn công, đồng thời cho biết Washington đã trực tiếp liên hệ với Iran về vấn đề này.

Huy động lực lượng ủy nhiệm chống lại Israel

Lực lượng ủy nhiệm Hezbollah ở Li Băng được cho là sở hữu lên tới  150.000 tên lửa và đạn dẫn đường. Hơn nữa, đội quân này ở ngay sát với Israel và đã chứng minh được khả năng tấn công sâu vào lãnh thổ nước này.

Tuy vậy, Israel đã chuẩn bị cho cuộc chiến với Hezbollah trong nhiều tháng, ví dụ như sơ tán hơn 40 cộng đồng dân cư ở phía bắc. Hai bên cũng đã giao tranh ở khu vực biên giới dài hàng km.

Đại diện Hezbollah tuyên bố, "cuộc tấn công ngày 1/4 sẽ bị đáp trả thích đáng".

Mặc dù vậy, các chuyên gia nghi ngờ khả năng lực lượng này tham gia vào cuộc chiến.

Iran cũng có thể huy động sự hỗ trợ của lực lượng Houthi ở Yemen. Đến nay, các hoạt động của lực lượng này nhằm làm gián đoạn thương mại của Israel tại Biển Đỏ cũng như một số nỗ lực phóng tên lửa về phía Israel đều đã thất bại.

Nhằm vào lợi ích của Israel ở nước ngoài

Jalal Rashidi Kochi, một thành viên Quốc hội Iran, đề nghị quốc gia này nên trả đũa bằng cách tấn công đại sứ quán Israel ở Azerbaijan.

Sanam Vakil, Giám đốc Chương trình Trung Đông và Bắc Phi tại Tổ chức tư vấn Chatham House ở London, cho biết  rất ít khả năng Iran sẽ tấn công các cơ quan ngoại giao của Israel ở nước ngoài. Ông cũng nói thêm rằng Tehran "sẽ không muốn đánh mất lợi thế" mà họ có được sau cuộc tấn công như vậy.

Không sử dụng biện pháp quân sự trực tiếp

"Quả bóng đang ở phía Iran", Vali Nasr, một học giả về Trung Đông và là cựu cố vấn của Bộ Ngoại giao Iran, viết trên nền tảng mạng xã hội X.

"Israel đang khiêu khích Iran phản ứng. Có lẽ Tehran đang chờ đợi thời cơ và không để câu chuyện về Israel thay đổi từ Gaza sang Syria và Iran", ông Nasr lập luận.

Cũng theo chuyên gia này, Iran dường như sẽ không chọn đáp trả bằng một cuộc tấn công quân sự trực tiếp. Thay vào đó, Tehran có thể sẽ dựa vào sự lên án của cộng đồng quốc tế đối với những hành động của Israel tại Gaza và cô lập Israel.

Theo hãng tin IRNA, Iran đã yêu cầu triệu tập một cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc để "lên án mạnh mẽ hành vi vi phạm luật pháp quốc tế".

Jon Alterman, Giám đốc Chương trình Trung Đông tại Tổ chức nghiên cứu CSIS ở Washington, cho biết ông không nghĩ Iran phản ứng cứng rắn vào lúc này. "Tehran ít quan tâm đến việc đưa ra cho Israel một bài học, họ tập trung hơn vào việc chứng tỏ với các đồng minh ở Trung Đông rằng họ không hề yếu thế", nhà quan sát này bình luận.