Bệnh ung thư ở trẻ em có thể ngăn ngừa được không?

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, không giống như nhiều bệnh ung thư ở người lớn, các yếu tố nguy cơ liên quan đến lối sống (chẳng hạn như hút thuốc) không đóng nhiều vai trò trong nguy cơ mắc bệnh ung thư của trẻ em. Một số yếu tố môi trường, chẳng hạn như tiếp xúc với bức xạ, có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư ở trẻ em. Nhưng trong một số trường hợp có thể không tránh khỏi việc tiếp xúc với bức xạ, chẳng hạn như trẻ cần xạ trị để điều trị một bệnh ung thư khác.

Nếu con bạn phát triển ung thư, điều quan trọng là phải biết rằng bạn hoặc con bạn có thể làm gì để ngăn ngừa nó là điều vô cùng khó xảy ra.

Rất hiếm khi một đứa trẻ có thể thừa hưởng những thay đổi gen khiến chúng có khả năng mắc một loại ung thư nhất định. Trong những trường hợp như vậy, các bác sĩ đôi khi có thể đề nghị phẫu thuật dự phòng để loại bỏ một cơ quan trước khi ung thư có cơ hội phát triển ở đó. Nhưng một lần nữa, điều này là rất hiếm.

Nguyên nhân của hầu hết các bệnh ung thư ở trẻ em không được biết đến. Có đến 10% tất cả các bệnh ung thư ở trẻ em là do đột biến di truyền (một đột biến có thể truyền từ cha mẹ sang con cái của họ).

Ví dụ, khoảng 45% trẻ em bị u nguyên bào võng mạc , một bệnh ung thư mắt phát triển chủ yếu ở trẻ em, được thừa hưởng một đột biến trong gen gọi là RB1 từ cha mẹ.

Các đột biến di truyền liên quan đến một số hội chứng gia đình, chẳng hạn như hội chứng Li-Fraumeni, hội chứng Beckwith-Wiedemann, hội chứng thiếu máu Fanconi, hội chứng Noonan và hội chứng von Hippel-Lindau, cũng làm tăng nguy cơ ung thư ở trẻ em.

Các đột biến gen khởi phát ung thư cũng có thể phát sinh trong quá trình phát triển của thai nhi trong bụng mẹ.

Trẻ em mắc hội chứng Down, một tình trạng di truyền gây ra bởi sự hiện diện của bản sao thừa của nhiễm sắc thể 21, có nguy cơ mắc bệnh bạch cầu cao gấp 10 đến 20 lần so với trẻ không mắc hội chứng Down. Tuy nhiên, chỉ có một tỷ lệ rất nhỏ bệnh bạch cầu ở trẻ em có liên quan đến hội chứng Down.

Hầu hết các bệnh ung thư ở trẻ em, giống như ung thư ở người lớn, được cho là phát triển do đột biến gen dẫn đến sự phát triển không kiểm soát của tế bào và cuối cùng là dẫn đến ung thư. Ở người lớn, những đột biến gen này thường là kết quả của việc tiếp xúc với các yếu tố môi trường gây ung thư, chẳng hạn như khói thuốc lá, amiăng và bức xạ tia cực tím từ mặt trời. Một nghiên cứu cho thấy u ác tính ở trẻ em và thanh thiếu niên (11-20 tuổi) có nhiều điểm tương đồng về bộ gen với u hắc tố xảy ra ở người lớn, bao gồm cả sự phong phú của các đột biến do tia UV gây ra.

Tuy nhiên, nguyên nhân từ môi trường gây ra bệnh ung thư ở trẻ em rất khó xác định, một phần vì bệnh ung thư ở trẻ em hiếm gặp, và một phần vì khó xác định những gì trẻ em có thể đã tiếp xúc sớm trong quá trình phát triển của chúng. Trên thực tế, hầu hết các bệnh ung thư ở trẻ em không được cho là do tiếp xúc với môi trường.