Thâu đêm đổ hàng nghìn tổ bánh trước ngày tiễn ông Công, ông Táo

Từ ngày 20 tháng Chạp âm lịch, các lò bánh tổ truyền thống tại Quảng Nam lại rộn ràng nổi lửa để cung ứng cho thị trường. Loại bánh này không chỉ là đặc sản được người Quảng Nam - Đà Nẵng ưa thích mà còn là biểu tượng nhắc nhở về nguồn cội "chim có tổ, người có tông".

Vợ chồng bà Phạm Thị Thanh Vân (56 tuổi, khu Phước Mỹ, thị trấn Ái Nghĩa, huyện Đại Lộc) là thế hệ thứ ba còn giữ gìn nghề làm bánh tổ. Cơ sở của gia đình bà hoạt động quanh năm, nhưng sôi động nhất là vào dịp cận Tết.

Các đơn hàng đặc biệt tăng cao từ ngày 19 tháng Chạp âm lịch đến tận chiều 29 Tết, khiến thợ làm bánh phải tăng ca thâu đêm để kịp phục vụ. Cận Tết, mỗi ngày cơ sở sản xuất hơn 1.400 tổ bánh, riêng dịp cúng ông Công, ông Táo dự tính cung ứng hơn 6.000 tổ bánh với giá bán sỉ 18.000 đồng/tổ. Sản phẩm được cung cấp khắp các chợ trong và ngoài tỉnh Quảng Nam, thành phố Đà Nẵng.

Để đáp ứng nhu cầu thị trường dịp Tết, ngoài huy động các thành viên gia đình, cơ sở của bà Vân còn thuê thêm 7 lao động với tiền công 300.000-500.000 đồng/người/ngày, tùy vị trí làm việc.

"Đây là nghề gia truyền của gia đình, sau này con cái tôi sẽ tiếp tục giữ nghề. Cái nghiệp đã vận vào thân thì dù lãi ít vẫn theo nghề. Tết mà không bày khuôn, nồi ra nấu bánh lại có cảm giác thiếu thiếu", bà Vân chia sẻ.

Bà Trần Thị Kim Chi (60 tuổi, thôn Tân Thọ, xã Quế Châu, huyện Duy Xuyên) cũng học cách làm bánh tổ từ cha mẹ và mỗi dịp cận Tết, bà lại đỏ lửa để lưu hương nghề truyền thống này.

Theo bà Chi, nguyên liệu làm bánh tổ đậm chất dân dã như: Nếp, đường, gừng, mè. Để có được chiếc bánh tổ ngon phải chọn được nếp tốt, dẻo, thơm. Sau đó, xay nhuyễn nếp với nước thành bột, có thêm đường vừa tới rồi trộn đều.

Sau đó, cho hỗn hợp bột vào "tổ" được kết bằng lá chuối, dưới đế lót thêm rế bằng tre để giữ chắc. Bánh được nấu khoảng 5 tiếng mới đạt độ chín.

"Dịp cúng ông Công, ông Táo này tôi chỉ làm 100 tổ bánh để bỏ mối cho bạn hàng. Chủ yếu là lưu giữ nghề được truyền qua nhiều thế hệ, để nhắc nhở con cháu về sản vật đặc biệt này của xứ Quảng", bà Chi nói.

Hiện nay, ở Quảng Nam, số người theo nghề làm bánh tổ không còn nhiều vì bánh chỉ được làm vào dịp Tết, mang tính thời vụ, thợ bánh khó sống và gắn bó được với nghề này. Bên cạnh đó, tiền lãi thu được từ những chiếc bánh khá ít nên số người làm bánh tổ ở xứ Quảng hiện nay dường như chỉ còn đếm trên đầu ngón tay.