Thanh Hóa: Hơn 3.000 đơn vị nợ BHXH với số tiền 410 tỉ đồng

Cống hiến hơn 30 năm cho Công ty Cổ phần Licogi 15, thậm chí nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ Xây dựng, nhưng đã nghỉ chế độ gần 3 năm nay, ông Nguyễn Văn Thỏa (thị xã Bỉm Sơn, Thanh Hóa) vẫn chưa nhận được lương hưu. Nguyên nhân của tình trạng trên là Công ty không đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) theo định kỳ nên không thể chốt sổ lương.

“Hàng tháng lấy lương, công ty đều trừ phần đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, các loại tiền ủng hộ trừ đầy đủ hết. Sau khi mình xong nhiệm vụ rồi, giờ về hưu chẳng được lương hưu, cống hiến bao năm nghĩ mà tủi lắm, cảm thấy như mình bị lừa”- ông Thỏa bức xúc.

Được biết, trong những năm 2010 trở về trước là thời kỳ ổn định của Công ty Cổ phần Licogi 15. Còn nay, công ty này phải bán bớt máy móc để trang trải vì hoạt động cầm chừng.

Theo thống kê của BHXH tỉnh Thanh Hóa thì khoản nợ BHXH của công ty Licogi 15 đã lên tới 10,6 tỉ đồng và hiện chưa thể giải quyết, khiến người lao động mất quyền lợi.

Ông Bùi Văn Lương (thị xã Bỉm Sơn, tỉnh thanh Hóa) bùi ngùi: “Chúng tôi lên Tổng công ty để hỏi cho ra nhẽ, tại sao nợ lương không trả cho anh em. Hiện giờ, một đội toàn cán bộ lãnh đạo của công ty cũng sắp về mà chắc lại không có lương. Công ty toàn hứa, giờ cũng được 4 năm rồi”.

Theo BHXH tỉnh Thanh Hoá, Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thủy Chung (số 2/18, phường Đông Sơn, TP Thanh Hóa) cũng xảy ra tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT và chưa bàn giao sổ BHXH về cơ quan BHXH. Điều này khiến người lao động nhiều lần kiến nghị đến các cơ quan chức năng. Từ tháng 9/2009, Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thủy Chung đăng ký tham gia BHXH, BHYT cho người lao động tại BHXH TP Thanh Hóa. Đến tháng 11/2015, công ty ngừng hoạt động. Tuy nhiên, đơn vị này mới đóng BHXH, BHYT cho người lao động đến hết tháng 6/2012.

Chị Phạm Thị Tiến, một lao động làm việc tại công ty cho biết: “Trước khi ngừng hoạt động, hàng tháng, công ty vẫn trích trừ tiền BHXH, BHYT vào lương của công nhân nhưng lại không nộp cho cơ quan BHXH, nên chúng tôi không được hưởng các chế độ ốm đau, thai sản”.

Đến nay, đa số lao động trước đây làm việc ở Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thủy Chung đã tìm được công việc mới. Tuy nhiên, những người chưa được chốt sổ BHXH rất khó khăn để chứng minh thời gian đã tham gia BHXH với các đơn vị khác.

Họ cũng sẽ chịu những thiệt thòi khi thời gian tham gia BHXH bị gián đoạn. Hiện nay, trụ sở công ty đã chuyển nhượng cho đơn vị khác, chủ sử dụng lao động luôn từ chối khi người lao động tìm đến nhà riêng để yêu cầu được trả lại sổ BHXH.

Ông Trần Đại Nghĩa, Giám đốc BHXH TP Thanh Hóa, cho biết: "Từ năm 2011 đến 2015 đã khởi kiện 149 đơn vị với tổng số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN khi khởi kiện là trên 49 tỉ đồng, tổng số tiền đã thu hồi được sau khởi kiện là trên 39 tỉ đồng".

Cũng theo đại diện BHXH TP Thanh Hóa, nhiều doanh nghiệp và một số đơn vị hành chính sự nghiệp đang nợ BHXH, BHYT, BHTN với số tiền lớn, thời gian dài. Hậu quả gây khó khăn cho cơ quan BHXH trong thực hiện kế hoạch thu và giải quyết quyền lợi cho người lao động.

Theo BHXH TP Thanh Hoá, tính đến tháng 6/2016, một số công ty nợ BHXH nhiều như: Công ty CP Xây dựng HANCORP 2 sử dụng 239 lao động, nợ 16,3 tỉ đồng BHXH, BHYT, BHTN; 3 đơn vị thuộc Tập đoàn Vinashin sử dụng 106 lao động, nợ 10,9 tỉ đồng...

Các cơ quan chức năng đã tìm nhiều giải pháp nhằm giải quyết tình trạng nợ đọng bảo hiểm, đưa 184 đơn vị ra khởi kiện nhưng không có nhiều biến chuyển. Trong khi đó, gần 15 nghìn lao động đang bị ảnh hưởng đến quyền lợi như lương hưu, các chế độ liên quan đến BHYT không được hưởng; chưa được đóng BH…

Tình trạng trốn đóng, nộp chậm, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN không những chưa được khắc phục mà còn có chiều hướng gia tăng. Thống kê của BHXH Thanh Hoá cho thấy, riêng tại TP Thanh Hóa: Năm 2009, số nợ là 10,6 tỉ đồng; năm 2010 là 16,9 tỉ đồng; năm 2011 là 24,4 tỉ đồng; năm 2012 là 50,3 tỉ đồng; năm 2013 là 67,4 tỉ đồng; năm 2014 là 74,1 tỉ đồng; năm 2015 là 74,1 tỉ đồng...

Ông Lê Bá Toàn, Trưởng phòng Khai thác và thu nợ, BHXH tỉnh Thanh Hóa cho biết: “Hiện xử phạt thì BHXH chỉ có chức năng kiểm tra, báo cáo lại liên đoàn lao động để khởi kiện, nhưng giờ cái thông tư hướng dẫn mới vừa được quy định lại vẫn chưa có, nên càng khó cho việc xử lý”.

Hệ lụy mang lại từ nợ đọng bảo hiểm xã hội là rõ ràng, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn đang phớt lờ đi quyền lợi của người lao động. Trong khi đó vẫn chưa có giải pháp căn cơ để ngăn chặn tình trạng các doanh nghiệp chây ỳ đóng bảo hiểm ngay từ trong “trứng nước”. Dẫn tới hệ quả người lao động khi về già vẫn phải chật vật tìm kế sinh nhai.

Bình Minh