Lao động kinh nghiệm khó tìm việc, doanh nghiệp tìm người không kinh nghiệm

Công ty khó khăn nên chậm lương, trưởng phòng và một số đồng nghiệp thân quen của Hằng nghỉ việc. Thấy không còn đồng nghiệp thân thiết, Hằng quyết định nghỉ để tìm công việc mới. Không ngờ, sau hơn 2 tháng nộp đơn ở nhiều nơi, Hằng vẫn chưa tìm được việc.

Còn chị Thanh thất nghiệp đã 3 tháng nay. Chị không ngờ với kinh nghiệm gần 10 năm làm việc mà chị không được các công ty nhỏ hơn công ty cũ tiếp nhận. Cách đây 3 tháng, chị quyết định nghỉ chỉ vì cảm thấy công việc nhàm chán, không có đường hướng phát triển và tự tin mình sẽ dễ dàng tìm được việc mới.

Không chỉ chị Hằng và chị Thanh khó tìm việc mà rất nhiều lao động có chuyên môn cao khác cũng rơi vào cảnh tương tự nếu chẳng may thất nghiệp.

Năm 2024, Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TPHCM (Falmi, đơn vị trực thuộc Sở LĐ-TB&XH TPHCM) tiến hành khảo sát thông tin của 165.333 người có nhu cầu tìm việc làm.

Kết quả thống kê theo kinh nghiệm làm việc cho thấy, có đến 54,65% người tìm việc có trên 5 năm kinh nghiệm, số lao động tìm việc có 2-5 năm kinh nghiệm cũng chiếm đến 29,5%. Lao động tìm việc không có kinh nghiệm hay chỉ có 1 năm kinh nghiệm chiếm tỷ lệ rất thấp.

Trong khi đó, kết quả khảo sát nhu cầu tuyển dụng cho kết quả ngược lại. Năm 2024, Falmi đã tiến hành khảo sát 64.126 lượt doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng 318.731 vị trí việc làm.

Kết quả cho thấy, có đến 34,36% số vị trí việc làm mà doanh nghiệp cần tuyển là lao động có 1 năm kinh nghiệm và 40,92% vị trí không cần kinh nghiệm. Còn lao động trên 5 năm kinh nghiệm chỉ chiếm 5,39% nhu cầu.

Nguyên nhân của hiện tượng này là tình trạng dư thừa lao động có trình độ chuyên môn cao tại TPHCM đang ngày càng nghiêm trọng.

Thống kê của Falmi cho thấy, trong tổng số 165.333 người có nhu cầu tìm việc làm năm 2024 có đến 115.832 người trình độ đại học trở lên, chiếm 70,06% tổng nhu cầu tìm việc.

Trong khi đó, mỗi năm TPHCM vẫn tiếp nhận mới thêm khoảng 100.000 sinh viên tốt nghiệp đại học cần tìm kiếm việc làm càng khiến "khủng hoảng thừa" ngày càng nghiêm trọng. Do đó, lao động có trình độ chuyên môn cao ở các vị trí việc làm cần kinh nghiệm ngày càng phải cạnh tranh gay gắt.

Một nguyên nhân khác là trong điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, nhiều doanh nghiệp đang thực hành tiết kiệm chi phí nên ngân sách tuyển nhân sự mới thu hẹp, mức lương tuyển dụng khá thấp so với năm 2023 nên yêu cầu chuyên môn kỹ thuật và kinh nghiệm làm việc cũng hạ thấp xuống.

Cụ thể, nhu cầu tuyển dụng tập trung vào nhóm việc có mức lương thấp (5-10 triệu đồng/tháng) chiếm đến 49,53% tổng nhu cầu tuyển dụng, tăng gần gấp đôi so với năm 2023 (29,9%).

Còn ở nhóm việc có mức lương cao (trên 20 triệu đồng/tháng), doanh nghiệp có nhu cầu tuyển hơn 45.000 chỗ làm việc (chiếm 14,86% tổng nhu cầu) trong năm 2023 nhưng đến năm 2024 chỉ còn 18.057 (chiếm 5,67% tổng nhu cầu).