Thủ tướng "bác" đề xuất của Bộ Giao thông về lộ trình áp tiêu chuẩn khí thải với xe ô tô sử dụng diezel

Thủ tướng Chính phủ vừa có công văn gửi Bộ Giao thông Vận tải, Tài chính, Công Thương, Công an về việc thực hiện lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải theo quy định tại Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các doanh nghiệp nhập khẩu, sản xuất, lắp ráp ô tô sử dụng nhiên liệu diezel được thực hiện đến hết ngày 31/12/2017 như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trước đó. Ô tô đã được Bộ Giao thông Vận tải chứng nhận thoả mãn quy định về khí thải mới được thực hiện các thủ tục có liên quan.

Các doanh nghiệp nhập khẩu, sản xuất, lắp ráp ô tô phải có kế hoạch nhập khẩu, sản xuất ô tô nêu trên, bảo đảm việc hoàn thành các thủ tục hải quan, đăng kiểm và đưa ra thị trường trước ngày 31/12/2017. Sau thời điểm này, nếu không hoàn thành phải tái xuất hoặc xuất khẩu.

Trước đó, hôm 10/3 vừa qua, Văn phòng Chính phủ đã có thông báo số 126/TB-VPCP truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc: Giữ nguyên lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với ô tô, xe mô tô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới quy định tại Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg và cho phép “riêng ô tô chạy bằng nhiên liệu diezel, thời điểm áp dụng là từ ngày 31/12/2017. Nhưng bất ngờ là ngày 14/3, trước đúng một ngày thời hạn được Thủ tướng yêu cầu đề xuất phương án thực hiện, Bộ Giao thông Vận tải lại phương án của mình với đề xuất, thời điểm ô tô chạy bằng nhiên liệu diezel sản xuất và nhập khẩu phải đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4 là từ ngày 31/3/2017.

Như vậy, tại chỉ đạo lần này, Thủ tướng tiếp tục cho phép, riêng với ôtô sử dụng động cơ diezel sẽ được thực hiện đến hết 31/12/2017.

Tại văn bản này, Thủ tướng cũng giao Bộ Giao thông Vận tải phối hợp với cơ quan chịu trách nhiệm giám sát quá trình thực hiện lộ trình trên. Các Bộ: Tài chính, Giao thông Vận tải, Công an, Công Thương giải quyết các thủ tục về hải quan, đăng kiểm, đăng ký và các thủ tục liên quan theo quy định.

Đồng thời, giao Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo, giám sát thực hiện của các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu ô tô bảo đảm từ ngày 1/1/2018 tất cả các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4.

Bộ Công Thương chỉ đạo đầu mối kinh doanh xăng dầu có kế hoạch cung ứng, phân phối xăng dầu mức 4, 5 trên thị trường đáp ứng yêu cầu của các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu ô tô theo quy định, trong quý IV/2017 hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng và thương mại cần thiết để bảo đảm cung ứng dầu diezel mức 4 ra thị trường muộn nhất là ngày 1/1/2018.

Trên thực tế, lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải ô tô xe máy theo Quyết định 49/2011/QĐ-TTg với yêu cầu phải đạt tiêu chuẩn khí thải tương đương Euro 4 đã được ban hành từ năm 2011 nhưng thời điểm có hiệu lực tính từ năm 2017. Thông báo số 398/TB-VPCP ngày 9/12/2016 của Văn phòng Chính phủ đã nêu rõ, ô tô du lịch, xe bus gắn động cơ diezel sẽ áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 từ ngày 1/1/2018; còn ô tô tải gắn động cơ diezel sẽ áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 vào năm 2022.

Việc phải lùi thời hạn áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 này có xuất phát từ nguồn cung cấp nhiên liệu tại Việt Nam. Vì hiện nay, xăng dầu tại Việt Nam được cung cấp từ Nhà máy Lọc dầu Dung Quất (LDDQ) và nhập khẩu.

Nhưng vấn đề ở chỗ, theo chính báo cáo của Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN), Nhà máy LDDQ tuy mỗi năm có thể sản xuất ra 2,48 triệu tấn xăng và 2,33 triệu tấn dầu diesel nhưng các sản phẩm xăng dầu này không đạt được mức tiêu chuẩn Việt Nam QCVN 4 (tương đương Euro 4). Liên hợp lọc hoá dầu Nghi Sơn chuẩn bị đi vào sản xuất trong năm 2017 cũng có gần 4 triệu tấn dầu diezel chưa đạt QCVN1:2015/BKHCN. Các nhà máy lọc dầu này cần có thời gian mới có thể nâng cấp lên đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4.

Theo nội dung văn bản số 389/TB-VPCP, các doanh nghiệp sản xuất ô tô tại Việt Nam đã ký hợp đồng mua linh kiện, phụ tùng, vật tư trong nước chưa sản xuất được với các đối tác nước ngoài, phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của năm 2017, trong số này có động cơ ô tô tiêu chuẩn Euro 2.

Tuy nhiên, ngay từ 1/1/2017, Cục Đăng kiểm đã dừng việc cấp phiếu xuất xưởng cho các xe ô tô có sử dụng động cơ diezel được nhập khẩu trong năm 2017. Nên nhiều doanh nghiệp sản xuất ô tô trong nước thực hiện theo Thông báo số 389/TB-VPCP gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh khi đã ký hợp đồng với khách hàng sẽ không thể giao hàng cho khách. Hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp này bị đình trệ, gây ra nguy cơ mất việc làm cho người lao động.

Phương Dung