Grab có thể sẽ bị quản lý giống như taxi truyền thống?

Như vậy, sau hơn một năm tranh cãi và khiếu nại, cuối cùng Bộ GTVT cũng chốt được phương án dự thảo cuối để trình Chính phủ xem xét và lấy ý kiến các thành viên Chính phủ, bộ ngành và các đơn vị, địa phương có liên quan.

Nếu như ở dự thảo lần trước Nghị định 86 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô được Bộ GTVT đưa ra khái niệm “xe hợp đồng điện tử phải có phù hiệu “xe taxi” gắn trên kính xe, niêm yết đầy đủ các thông tin theo quy định, có hộp đèn với chữ "taxi điện tử" gắn cố định trên nóc xe” thì ở dự thảo mới nhất trình lên Chính phủ, Bộ GTVT đã bỏ qua quy định này.

Theo đó, dự thảo mới nhất chỉ nêu, ô tô kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng có phù hiệu “xe phù hiệu”; phải niêm yết chữ “xe hợp đồng” hoặc "xe hợp đồng điện tử "; niêm yết các thông tin trên xe theo quy định. Trường hợp ô tô kinh doanh vận tải khách theo hợp đồng sử dụng cả hợp đồng bằng văn bản giấy và hợp đồng vận tải điện tử thì niêm yết chữ "xe hợp đồng điện tử".

Tuy nhiên, quy định gắn hộp đèn với chữ "taxi điện tử" tiếp tục được áp dụng đối với xe taxi đang sử dụng các ứng dụng đặt xe điện tử.

Tờ trình của dự thảo nêu rõ: Bổ sung quy định xe taxi có hộp đèn với chữ "taxi điện tử" gắn cố định trên nóc xe theo quy định của Bộ trưởng Bộ GTVT tại Điều 6 về kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi.

Ngoài ra, trên xe phải có thiết bị đã được cài đặt phần mềm kết nối để giao dịch với hành khách; đảm bảo cung cấp cho hành khách các nội dung tối thiểu gồm: thông tin về doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh vận tải (tên, địa chỉ, điện thoại, mã số thuế); thông tin về lái xe (họ và tên, hạng giấy phép lái xe, số giấy phép lái xe, số điện thoại); thông tin về xe (biển kiểm soát xe, nhãn hiệu và sức chứa của xe, năm sản xuất); điểm bắt đầu và điểm kết thúc chuyến đi; thời gian bắt đầu và kết thúc chuyến đi; hành trình; cự ly chuyến đi (km); thông tin về giá cước và số tiền hành khách phải trả (VND).

Tức là, các xe đang là xe taxi có thể gắn “mào” theo logo của hãng hoặc gắn thêm mào “taxi điện tử” theo quy định để người dân có thể gọi xe theo cách truyền thống (gọi trên đường, qua tổng đài) hoặc dùng các ứng dụng gọi xe khác.

Grab cũng là doanh nghiệp vận tải?

Gần một năm qua, cộng đồng doanh nghiệp vận tải không chỉ Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới cũng tranh cãi gay gắt xoay quanh câu hỏi: “Grab, Uber là doanh nghiệp vận tải hay doanh nghiệp công nghệ?”.

Dự thảo Nghị định 86 sửa đổi đã đưa khái niệm về kinh doanh vận tải ô tô qua Khoản 1 Điều 3 như sau: “Kinh doanh vận tải bằng xe ô tô là việc thực hiện các công đoạn của hoạt động vận tải để vận chuyển hành khách, hàng hóa trên đường bộ nhằm mục đích sinh lợi. Trong đó, có công đoạn trực tiếp điều hành phương tiện, lái xe để vận chuyển hành khách, hàng hóa; quyết định giá cước vận tải”.

Như vậy, với định nghĩa trên thì các đơn vị như Uber, Grab nếu sử dụng phần mềm để phục vụ chung cho các đơn vị kinh doanh vận tải, thực hiện điều hành các phương tiện kinh doanh vận tải để vận chuyển hành khách (quyết định phương tiện nào sẽ thực hiện đón khách), quyết định giá cước vận tải thì chính là đơn vị kinh doanh vận tải.

Trường hợp các đơn vị phần mềm này bán hoặc cung cấp dịch vụ ứng dụng phần mềm cho các đơn vị kinh doanh vận tải, các đơn vị kinh doanh vận tải sử dụng phần mềm để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của mình, điều hành phương tiện của mình để đón trả khách, quyết định giá cước thì khi đó các đơn vị phần mềm là các đơn vị cung ứng dịch vụ công nghệ.

Ngoài ra, để đảm bảo công bằng giữa xe hợp đồng điện tử và taxi, Bộ GTVT cũng đưa ra điều kiện kinh doanh đối với 2 nhóm này tương tự nhau. Chẳng hạn với taxi, phải có sức chứa dưới 9 chỗ (kể cả người lái) và có niên hạn sử dụng không quá 12 năm, không được sử dụng xe cải tạo từ xe lớn hơn 9 chỗ xuống dưới 9 chỗ để kinh doanh taxi.

Tương tự, xe hợp đồng điện tử, dưới 9 chỗ ngồi cũng phải có niên hạn sử dụng không quá 12 năm, không dùng xe hoán cải từ nhiều chỗ xuống 9 chỗ để vận tải hành khách. Đồng thời, chỉ doanh nghiệp, hợp tác xã được cấp giấy phép kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng mới được sử dụng xe ô tô dưới 9 chỗ để kinh doanh vận tải khách sử dụng hợp đồng vận tải điện tử.

“Điều kiện này nhằm đảm bảo công bằng xe hợp đồng xe taxi, do đối tượng này có tính chất, phạm vi hoạt động, sức chứa phương tiện giống xe taxi. Sau 2 năm thí điểm hoạt động của xe hợp đồng điện tử tuy đã đạt được kết quả nhất định nhưng cũng phát sinh vấn đề, điều kiện kinh doanh chưa tương đồng, dẫn tới đấu tranh, khiếu nại giữa các đơn vị. Do đó, dự thảo đưa điều kiện 2 loại hình tương đương nhau, để đảm bảo công bằng, cạnh tranh lành mạnh giữa hai đối tượng này”, Bộ GTVT nêu quan điểm.

Dự thảo cũng bổ sung quy định mới đối với việc quản lý, sử dụng hợp đồng vận tải điện tử; quy định về trách nhiệm của các tổ chức, đơn vị và cá nhân có liên quan đến việc thực hiện ứng dụng hợp đồng vận tải điện tử; khuyến khích các doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh vận tải hành khách, hàng hóa đổi mới công nghệ, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để giảm chi phí vận tải.

Văn phòng Chính phủ cũng vừa có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng về việc lấy ý kiến của các thành viên Chính phủ về dự thảo Nghị định quy định sửa đổi bổ sung các Nghị định về vận tải đa phương thức. Theo yêu cầu của Thủ tướng, các ý kiến đóng góp cần gửi về Văn phòng Chính phủ để tổng hợp trước ngày 15/8 tới.

H.Anh