Trồng cây xanh trên đường cao tốc - nên hay không?

"Tai nạn xảy ra do con người, sao loại bỏ cây trên dải phân cách cao tốc?"

Gia Đoàn

(Dân trí) - Theo chuyên gia, dải phân cách trên cao tốc chỉ nên trồng cây bụi thấp, cỏ để chống chói. Đồng thời, nên lắp hệ thống tưới tự động, thay vì dùng xe bồn tưới thủ công như trong vụ tai nạn vừa qua.

Cục CSGT (C08, Bộ Công an) mới đây cho biết, sẽ kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền về việc không trồng cây xanh tại dải phân cách giữa hai chiều đường, sau vụ tai nạn giữa xe bồn tưới cây và 3 ô tô trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ khiến nhiều người bị thương.

Nhiều độc giả Dân trí cho rằng việc bỏ cây xanh ở các dải phân cách giữa trên cao tốc là cần thiết để không còn "vướng" xe bồn tưới cây gây nguy hiểm cho người và phương tiện tham gia giao thông.

Cũng có ý kiến cho rằng nên giữ lại hàng cây bởi trên cao tốc mà để tấm tôn hoặc bê tông trông tức mắt và tạo cảm giác căng thẳng cho tài xế. Vấn đề là nên tìm phương án làm sao để chăm sóc cây hợp lý, bằng cách lắp thiết bị tưới tự động hoặc có xe cảnh báo sau xe bồn, cũng như nghiên cứu trồng loại cây ít phải tưới.

Tai nạn xảy ra do con người, sao loại bỏ cây trên dải phân cách cao tốc? - 1

Hiện trường vụ tai nạn giữa 4 ô tô trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ (Ảnh: Đức Văn).

Nhận định về đề xuất bỏ cây xanh ở dải phân cách trên cao tốc, TS. Phan Lê Bình, chuyên gia giao thông của Tổ chức Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) cho rằng, vụ tai nạn giao thông liên quan xe bồn tưới nước vừa qua là đáng tiếc, song đó là lỗi do con người, chứ đừng đổ lỗi cho cây xanh vì nó không có tội.

Trái lại, việc trồng cây xanh ở dải phân cách giữa, theo chuyên gia có rất nhiều ưu điểm.

"Thứ nhất, cây xanh có tác dụng chắn được ánh sáng đèn pha từ phương tiện ở chiều ngược lại vào ban đêm. Đó là một tác dụng quan trọng. Tất nhiên, nếu không có cây xanh, có thể thay thế bằng tường kim loại, hoặc tường bê tông, song cây xanh có tác dụng tốt hơn.

Cùng với đó, cây xanh giúp làm sạch không khí, tạo cảnh quan, và tạo cảm giác dễ chịu hơn cho người lái. Do đó, việc không trồng cây xanh ở dải phân cách giữa chưa phải giải pháp tối ưu, không phải các nước trên thế giới đều làm vậy", chuyên gia Phan Lê Bình nêu quan điểm.

Vấn đề quan trọng nhất là cần chọn đúng loại cây

Theo vị chuyên gia giao thông, nhược điểm duy nhất đáng kể của việc trồng cây xanh trên dải phân cách là đôi khi cây phát triển quá cao, rậm rạp, có thể che khuất tầm nhìn. Bên cạnh đó, việc duy trì sự sống cho cây sẽ phát sinh chi phí chăm sóc hoặc trồng lại khi cây chết, nhưng chi phí này không quá lớn.

"Việc lắp tường kim loại hay tường bê tông cũng đều tốn chi phí, đâu phải trồng cây xanh là tốn", ông Bình nói.

TS. Phan Lê Bình lưu ý, khi trồng cây xanh, cần đặc biệt chú ý đến vấn đề an toàn trong quá trình tưới cây. Hiện nay, việc dùng xe bồn tưới cây nhưng chỉ bật đèn nhấp nháy khi di chuyển là cách làm tiềm ẩn nhiều rủi ro và rất nguy hiểm.

Ông phân tích, xe bồn thuộc nhóm phương tiện tác nghiệp giao thông nên cần được trang bị đầy đủ biển báo và đèn chớp có kích thước, cường độ sáng đủ lớn để các phương tiện khác dễ dàng nhận diện từ xa, qua đó bảo đảm an toàn khi lưu thông trên cao tốc.

"Giả sử không có xe bồn tưới nước, chẳng lẽ sẽ không còn xe tác nghiệp nào khác sao? Điều đó không đúng, bởi đường cao tốc luôn có các hoạt động duy tu, bảo dưỡng.

Ví dụ, nếu thay cây xanh bằng hộ lan hay dải bê tông, khi xảy ra va chạm cần sửa chữa, thì cũng phải có các loại xe tác nghiệp làm việc tại hiện trường. Vì vậy, quan điểm loại bỏ hoặc không trồng cây xanh để không còn "vướng" xe bồn tưới cây chưa thực sự hợp lý. Bởi vẫn sẽ có các phương tiện tác nghiệp khác tham gia, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Không phải cứ cấm là tốt", chuyên gia phân tích.

Tai nạn xảy ra do con người, sao loại bỏ cây trên dải phân cách cao tốc? - 2

Cây xanh ở dải phân cách trên cao tốc giúp giảm chói đèn để tài xế quan sát an toàn vào ban đêm (Ảnh: Gia Đoàn).

Chuyên gia Phan Lê Bình cho rằng, vấn đề không nằm ở việc có trồng cây xanh hay không, mà là chọn đúng loại cây. Ông khuyến nghị nên trồng các loại cây chịu hạn tốt, không vươn ngang hoặc chìa cành ra lòng đường để đảm bảo an toàn giao thông và giảm công chăm sóc.

Bên cạnh đó, có thể tính đến giải pháp lắp đặt hệ thống đường ống tưới tự động dọc tuyến cao tốc, bơm nước định kỳ theo thời gian, để giảm nhu cầu tưới cây bằng xe bồn.

Từ góc độ chuyên gia, TS. Phan Lê Bình cho rằng, thay vì chỉ nghĩ đến việc loại bỏ hoặc không trồng cây xanh, vẫn còn nhiều giải pháp khác tích cực hơn, bởi cây xanh có những lợi ích không thể thay thế.

"Ở nước ngoài như Nhật Bản, Mỹ hay các nước châu Âu, nếu không có đất thì mới đành chịu, còn nếu có đất, họ luôn trồng một loại cây nào đó. Không có chuyện có đất mà để trống, thường họ trồng cây trúc đào vì thân thẳng, không chẻ ngang.

Với những đoạn đường cao tốc đô thị có diện tích hẹp, chạy xuyên qua khu dân cư, như tuyến đường vành đai 2 trên cao ở nước ta, không có dải đất giữa hai làn nên bắt buộc phải dùng tường bê tông ngăn", chuyên gia cho biết.