Điểm tuần: Lòng xe điếu 40m, mô tô nước và vụ tai nạn ở Vĩnh Long
(Dân trí) - Góc nhìn pháp lý về vụ tai nạn giao thông làm nữ sinh 14 tuổi tử vong ở Vĩnh Long, cỗ lòng xe điếu dài 40m hay mô tô nước tung hoành bãi tắm... là những sự kiện đáng chú ý tuần qua.
Vụ nữ sinh 14 tuổi tử vong ở Vĩnh Long
Tuần qua, sự việc nữ sinh N.N.B.T. (14 tuổi, ở huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long) bị xe tải do Nguyễn Văn Bảo Trung (33 tuổi) điều khiển cán tử vong nhưng cơ quan điều tra sau đó không khởi tố vụ án do "người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết" gây bức xúc trong dư luận. Từ dữ liệu bản ảnh hiện trường, nhiều người cho rằng lỗi phải thuộc về tài xế xe tải.
"Theo ảnh hiện trường, tầm nhìn của xe tải từ thời điểm vượt xe còn rất thoáng, đủ quan sát để có thể thấy và tránh chướng ngại vật. Theo quán tính, xe tải phải giảm tốc độ, đảm bảo an toàn khi vượt nhưng với trường hợp này, tôi nhận thấy có thể xảy ra 3 khả năng như sau: Không làm chủ tốc độ, Mất tập trung (sử dụng điện thoại, làm việc riêng...) hoặc cả 2 tình huống trên", độc giả Nguyễn Hữu Thuận phân tích.
"Hình ảnh 11 cho thấy đầu xe tải đã quành lại mà đuôi vẫn ở gần hết làn đường ngược lại, chứng tỏ đầu xe tải lúc vượt đã lấn hết làn khiến cháu bé phải dừng lại. Đây là nguyên nhân chính của vụ tai nạn", anh Khai Hoang Duc bình luận.

Bản ảnh hiện trường trong hồ sơ vụ tai nạn (Ảnh: Nguyễn Văn Quynh).
Cha nữ sinh tử vong, xử lý vụ án ra sao?
Ngày 28/4, những cảm xúc tiêu cực, phẫn uất dồn nén từ vụ tai nạn của con gái khiến ông Nguyễn Vĩnh Phúc (42 tuổi, cha nữ sinh T.) tìm tới tài xế Trung, nổ súng bắn người này rồi tự tử.
Dưới góc độ pháp lý, luật sư Dương Đức Thắng (Giám đốc Công ty Luật Đức Trí Tín, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) đánh giá việc ông Phúc tử vong sẽ dẫn tới hậu quả pháp lý là đình chỉ điều tra một phần hoặc toàn bộ vụ án hình sự Giết người do người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết.
Tuy nhiên, dưới góc độ dân sự, những người hưởng thừa kế của ông Phúc vẫn có trách nhiệm bồi thường nếu gia đình tài xế Trung có yêu cầu. Trách nhiệm bồi thường trong phạm vi di sản do ông Phúc để lại và sẽ được giải quyết bằng một vụ án dân sự khác nếu gia đình tài xế Trung yêu cầu.

Tài xế Trung gục dưới sàn sau phát súng của ông Phúc (Ảnh cắt từ clip).
Hủy quyết định không khởi tố, tài xế Trung phải chịu trách nhiệm ra sao?
Ngày 3/5, VKSND tỉnh Vĩnh Long thông báo đã ra quyết định hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Công an huyện Trà Ôn. Ngày 7/5, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Vĩnh Long ra quyết định khởi tố vụ án hình sự Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015.
Theo luật sư Trần Hoàng Linh (Công ty Luật Bizlawyer & Partners, Đoàn Luật sư TP Hà Nội), việc VKS hủy bỏ quyết định không khởi tố của Công an huyện Trà Ôn là phù hợp quy định của pháp luật hình sự. Với yếu tố lỗi trong vụ việc, tài xế có thể bị xử lý về tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Theo khoản 1, Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015, mức phạt cao nhất đối với người phạm tội thuộc khoản này có thể lên tới 5 năm tù.
Ngoài ra, tài xế còn phải bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm cho gia đình cháu T. Mức bồi thường căn cứ các quy định của Bộ luật Dân sự 2015.

Điều tra viên thuộc Cơ quan điều tra VKSND Tối cao làm việc với nhân chứng tại buổi thực nghiệm hiện trường vụ tai nạn (Ảnh: CTV).
Như thế nào là "hành vi nguy hiểm cho xã hội"?
Theo Thông báo số 1710/TB-ĐTTH ngày 26/12/2024 của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Trà Ôn, cơ quan điều tra kết luận không khởi tố vụ án hình sự do "người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết". Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong tình huống này được cho chính là cháu T.
Tuy nhiên theo luật sư Hoàng Trọng Giáp (Giám đốc Công ty Luật Hoàng Sa, Đoàn Luật sư TP Hà Nội), để một người được coi là thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội, phải thỏa mãn các yếu tố sau: (i) Có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự và (ii) Thực hiện hành vi có dấu hiệu tội phạm theo quy định tại Bộ luật Hình sự 2015, xâm phạm tới các lợi ích của Nhà nước, xã hội, cơ quan, tổ chức, cá nhân... được pháp luật bảo hộ.
Đối với vụ việc xảy ra tại huyện Trà Ôn, tại thời điểm xảy ra tai nạn, cháu T. thuộc trường hợp người từ đủ 14 tuổi tới dưới 16 tuổi, không thuộc trường hợp phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Do đó, chưa đánh giá tới chuyện nữ sinh có lỗi hay không, với độ tuổi và tình tiết sự việc như trên, không thể coi cháu T. là "người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội".

Dấu vết hiện trường tại khu vực nữ sinh gặp nạn (Ảnh: Bảo Kỳ).
"Bóc phốt" lòng xe điếu
Tuần qua, một chủ quán ăn tại Hà Nội khoe bộ lòng xe điếu dài 40m , nặng 5,8kg, được cho là lấy từ một con heo cái nặng hơn 100kg trên mạng xã hội. Những hình ảnh và thông tin được quảng cáo càng khiến nhiều người hoài nghi về nguồn gốc thực sự và chất lượng của loại thực phẩm này.
"Một đoạn ruột non dài 40m, chắc con lợn phải to gấp 2 lần con trâu và nặng phải hơn 1 tấn. Quảng cáo là biết hàng giả mạo rồi", chủ tài khoản Tôn ba bánh bình luận.
"Có 2 điều vô lý, thứ nhất là lòng xe điếu chỉ được lấy ra trên cá thể lợn đực, làm gì có trên lợn cái? thứ hai, lòng xe điếu là một đoạn lòng non phía sau dạ dày, thường dài ngắn khác nhau do từng cá thể lợn, tuy nhiên số lượng chỉ rất ngắn chứ không dài, khối lượng khoảng 500-1500g", bạn đọc Koong phân tích.

Hình ảnh món lòng xe điếu được quảng cáo (Ảnh cắt từ clip).
Nỗi lo từ việc mô tô nước "quần thảo" các bãi tắm
Sáng 1/5, mô tô nước do ông L. (37 tuổi, ở TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) di chuyển trên biển thuộc khu vực Hòn Khô, xã Nhơn Hải (TP Quy Nhơn) bất ngờ mất lái, lao vọt lên bờ, gây tai nạn khiến 1 người tử vong và 3 người khác bị thương. Trong đó, người tử vong là cháu K. (8 tuổi), người bị thương nặng là cháu N. (14 tuổi, cùng ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội).
Sự việc làm dấy lên làn sóng quan ngại về tính an toàn của loại hình phương tiện này tại các khu du lịch. Không chỉ Quy Nhơn, việc mô tô nước quần thảo, tung hoành giữa các bãi tắm còn diễn ra tại nhiều điểm du lịch nổi tiếng khác như Cửa Lò (Nghệ An), Sầm Sơn (Thanh Hóa), Đà Nẵng hay Bà Rịa - Vũng Tàu...
Chia sẻ về trải nghiệm thực tế của bản thân, anh Dương Châu Minh Quân viết: "Mình từng chứng kiến mô tô nước lao vào đầu một thanh niên, khiến người này bị ngất cách đây 2 năm. Thanh niên này sau đó được đưa vào bờ cấp cứu nhưng sau đó không biết tính mạng ra sao. Công nhận vừa tắm, vừa tránh mô tô nước ở Cửa Lò là chuyện có thật".
"Mỗi lần tắm biển là phải ngửi mùi dầu ô nhiễm, cộng với mô tô đi vào khu vực người dân bơi cực kỳ nguy hiểm, bản thân tôi cũng suýt bị tại nạn vì những chiếc mô tô nước này. Đề nghị cơ quan chức năng cần làm một khu bến riêng, không thể làm lộn xộn như thế này", độc giả Long Long lên tiếng.
Dưới góc độ pháp lý, luật sư Trần Minh Hùng (Trưởng Văn phòng luật sư Gia Đình, Đoàn Luật sư TPHCM) nhìn nhận cần làm rõ 2 vấn đề, đó là tài xế đã tuân thủ các quy tắc an toàn khi điều khiển phương tiện hay chưa và việc phương tiện mất lái có phải sự kiện bất khả kháng hay không.
Quá trình điều tra, nếu phát hiện có dấu hiệu lỗi dẫn tới tai nạn, cơ quan điều tra có thể xem xét khởi tố vụ án hình sự Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường thủy theo Điều 272 Bộ luật Hình sự 2015 để điều tra theo quy định. Với hậu quả làm chết người, người vi phạm có thể đối diện khung hình phạt cao nhất là 5 năm tù.

Khu vực bãi biển xã Nhơn Hải, thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định (Ảnh: Doãn Công).
Tài xế taxi tử vong sau khi "lao như bay" vào đuôi xe tải
Sáng 5/5, xe tải do tài xế D. (45 tuổi, ở huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) điều khiển tới khu vực km116+800 Quốc Lộ 6, đoạn qua xã Phú Cường, huyện Tân Lạc, thì bất ngờ dừng lại, có dấu hiệu đi lùi. Cùng lúc, taxi do tài xế T. (50 tuổi, ở Hưng Yên) lưu thông phía sau cùng chiều di chuyển tới với tốc độ cao, tông mạnh vào đuôi xe tải. Vụ việc khiến tài xế taxi tử vong tại chỗ, 2 phương tiện hư hỏng nặng.
Về trách nhiệm pháp lý, theo luật sư Hoàng Trọng Giáp, trong trường hợp kết quả xác minh cho thấy có dấu hiệu của lỗi hỗn hợp, tức cả xe tải và xe taxi đều có lỗi hoặc lỗi hoàn toàn thuộc về xe tải, dẫn tới tai nạn chết người, cơ quan chức năng sẽ xem xét trách nhiệm của tài xế xe tải về hành vi có dấu hiệu Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015.
Ngoài ra, về trách nhiệm dân sự, nếu bị xác định có lỗi, tài xế xe tải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bị thiệt hại trong phạm vi lỗi của mình gây ra.
Trách nhiệm của tài xế này chỉ được miễn trừ nếu kết quả xác minh cho thấy tai nạn xảy ra thuộc tình huống bất khả kháng, hoặc yếu tố lỗi hoàn toàn thuộc về tài xế taxi.

Hình ảnh taxi lao thẳng vào đuôi xe tải rồi bắn ra (Ảnh cắt từ clip).