Giữ lại 50% mức hưởng khi người lao động rút BHXH một lần để làm gì?

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, giai đoạn 2016-2021, có 4,06 triệu người lao động rút bảo hiểm xã hội một lần, trong khi đó có 4,2 triệu người tham gia mới bảo hiểm xã hội. Như vậy, tỉ lệ 1,048 người tham gia mới thì có 1 người rời khỏi hệ thống. 

Bình quân mỗi năm gần 700.000 người rút bảo hiểm xã hội một lần với số lượng năm sau cao hơn năm trước, tốc độ tăng trung bình khoảng 11,6%. 

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đánh giá, điều này đang đặt ra thách thức đối với mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội và đây cũng là nguyên nhân dẫn đến độ bao phủ đối tượng hưởng lương hưu tăng chậm.

Theo thống kê cho thấy, trong tổng số những người giải quyết bảo hiểm xã hội một lần có gần 10% là những người có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 10 năm trở lên.

Vì vậy, trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi lần này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nêu ra hai phương án khi rút bảo hiểm xã hội một lần. Bên cạnh phương án giữ nguyên quy định như hiện nay, phương án được dư luận quan tâm chỉ được rút tối đa không quá 50% tổng thời gian đóng vào quỹ. Bên cạnh đó, thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn lại được bảo lưu để người lao động hưởng chế độ bảo hiểm xã hội khi đủ tuổi nghỉ hưu.

Về 2 phương án rút bảo hiểm xã hội một lần, ông Ninh Quang Dương - Trưởng ban Chính sách pháp luật và Quan hệ lao động, Liên đoàn Lao động tỉnh Lào Cai đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu, tính toán chỉ áp dụng với nhóm lao động tham gia đóng bảo hiểm xã hội hơn 10 năm. Còn lại theo đề xuất, trường hợp lao động mới đóng 2-3 năm bảo hiểm nếu rút một lần không quá 50% thì số tiền không đáng là bao.

Bên cạnh đó, ông Dương cũng đề xuất làm rõ 50% tổng thời gian giữ lại quỹ sẽ ra sao? Đến khi nào người lao động được nhận lại số tiền này.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Duy Cường - Phó Vụ trưởng Vụ bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, dự thảo Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi đề xuất chỉ cho rút bảo hiểm xã hội một lần tối đa không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất. Điều kiện rút là người lao động phải đóng bảo hiểm xã hội dưới 20 năm và sau 12 tháng không tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc tự nguyện.

Ví dụ, người lao động đóng bảo hiểm xã hội 10 năm, nếu rút một lần sẽ tính số tiền và thời gian đóng tối đa 5 năm. Số còn lại sẽ bảo lưu đến khi nghỉ hưu hoặc cộng dồn nếu sau đó họ tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội.

Theo ông Cường, trường hợp không đủ số năm đóng bảo hiểm thì có thể đóng một lần bù số năm thiếu để hưởng lương hưu hoặc nhận trợ cấp hằng tháng kèm bảo hiểm y tế. Cuối cùng, người lao động muốn rút bảo hiểm xã hội một lần thì vẫn được giải quyết.

Theo Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội, phương án chỉ cho rút tối đa 50% này giúp người lao động có một số tiền nhất định để giải quyết khó khăn trước mắt và vẫn có điều kiện tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội về sau để có lương hưu.