Tân Thủ tướng Nhật làm gì tại Việt Nam trong chuyến thăm cuối tuần?

Thông tin tại cuộc họp báo chiều 15/10/2020, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết, nhận lời mời của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, tân Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide sẽ thăm chính thức Việt Nam một ngày gần đây.

Bà Hằng nhấn mạnh, đây là chuyến công du đầu tiên của Thủ tướng Suga, 1 tháng sau ngày ông nhậm chức. Đây là lần thứ 2 liên tiếp một Thủ tướng Nhật chọn Việt Nam là nơi công du đầu tiên.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản đang tiến triển tốt đẹp. Nhật Bản tiếp tục là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam, là nước cung cấp viện trợ ODA lớn nhất, nhà đầu tư thứ 2 và là đối tác thương mại lớn thứ 4 tại Việt Nam.

“Chuyến thăm chính thức này nhằm tiếp tục quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam – Nhật Bản, để trao đổi các vấn đề thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực như thương mại đầu tư, hợp tác nguồn nhân lực, giáo dục đào tạo, văn hoá. 2 bên cũng trao đổi vấn đề khu vực và thế giới cùng quan tâm” – người phát ngôn Bộ Ngoại giao nói.

Người phát ngôn cũng thông tin, trong khuôn khổ chuyến thăm, tân Thủ tướng Nhật sẽ có hội đàm chính thức với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, chào xã giao các lãnh đạo cấp cao Việt Nam và một số hoạt động khác.

Bình luận sâu hơn về việc Việt Nam là quốc gia đầu tiên được Thủ tướng Nhật chọn đến thăm, chỉ ít ngày sau khi nhậm chức, người phát ngôn Bộ Ngoại giao bày tỏ, Việt Nam hoan nghênh việc Thủ tướng Suga Yoshihide chọn Việt Nam là nơi công du đầu tiên. Điều này minh chứng rõ ràng cho sự phát triển mạnh mẽ, sâu rộng và thực chất trên nhiều lĩnh vực của mối quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng giữa Việt Nam và Nhật Bản.

“Chúng tôi tin tưởng chuyến thăm sẽ diễn ra tốt đẹp, đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy mối quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản cũng như góp phần vào việc phục hồi và phát triển kinh tế xã hội của hai nước sau đại dịch Covid-19” – bà Lê Thị Thu Hằng nhận định.

Được đề nghị xác nhận về khả năng Thủ tướng Nhật sẽ bàn thảo với phía Việt Nam về việc xuất khẩu vũ khí sang Việt Nam trong khuôn khổ chuyến công du đầu tiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao cho biết, hiện chưa có thông tin về các thoả thuận, trong đó có thoả thuận về xuất khẩu thiết bị quân sự của Nhật sang Việt Nam.

Tuy nhiên, bà Hằng giải thích, trong chuyến thăm, Thủ tướng Nhật sẽ có cuộc hội đàm trực tiếp với Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc. Thủ tướng Nhật – Việt dự kiến sẽ trao đổi về việc hợp tác trên một loạt các lĩnh vực, trong đó có quốc phòng để tăng cường hợp tác thực chất trong lĩnh vực này, phối hợp và triển khai hiệu quả các nội dung hợp tác trong lĩnh vực gìn giữ hoà bình cũng như tăng cường hợp tác quốc phòng trong các khuôn khổ đa phương”.

Người phát ngôn quả quyết: “Xin khẳng định Việt Nam kiên trì theo đuổi chính sách quốc phòng hoà bình, tự vệ”.

Trước đó, đầu tuần qua, báo chí Nhật và quốc tế đưa tin Thủ tướng Suga Yoshihide đã chính thức xác nhận ông sẽ tiến hành chuyến công du nước ngoài đầu tiên tới Việt Nam. Theo dự kiến, chuyến thăm sẽ diễn ra từ ngày 18/10 đến ngày 21/10.

Cụ thể, phát biểu tại phiên họp của ban lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, Thủ tướng Suga thông báo: “Nếu điều kiện cho phép, tôi sẽ đi thăm Việt Nam và Indonesia trong chuyến công du khởi đầu vào tuần tới”.

Tân Thủ tướng Nhật Bản đánh giá cao vai trò của Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vì khu vực này có vị trí trung tâm ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, khu vực mà Tokyo muốn thúc đẩy thực hiện tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.

Thủ tướng Suga cho biết Nhật Bản hy vọng thế giới biết rằng nước này mong muốn đóng vai trò lãnh đạo trong việc duy trì hòa bình và góp phần tạo dựng phồn vinh tại khu vực.

Phía Bộ Ngoại giao Nhật Bản thì đánh giá, chuyến thăm lần này tới Việt Nam và Indonesia có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.

Tokyo xác định hợp tác quốc tế là rất cần thiết và mong muốn nhận được sự ủng hộ của nhiều nước đối với tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.

Việc lãnh đạo Nhật Bản có thể trao đổi thẳng thắn các vấn đề với Việt Nam - nước Chủ tịch ASEAN và Indonesia - nước lớn trong ASEAN về các vấn đề khu vực, quốc tế cũng như tình hình sau dịch viêm đường hô hấp cấp Covid-19 có ý nghĩa sâu sắc.

Kế hoạch thăm Việt Nam và Indonesia được cân nhắc trong bối cảnh Nhật Bản đang tìm cách tăng cường quan hệ với các nước thành viên ASEAN.

Trước đây, ông Abe Shinzo, người tiền nhiệm của Thủ tướng Suga cũng đã chọn Việt Nam và Indonesia là những điểm đến trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên sau khi trở lại nắm quyền vào tháng 12/2012.