Những chia sẻ thật lòng của Phó Thủ tướng trên nghị trường

Trong phiên chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh sáng 7/6, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang được đề nghị báo cáo, giải trình thêm về việc chậm triển khai chương trình phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, cùng 3 chương trình mục tiêu quốc gia.

"Trước hết với trách nhiệm được phân công chỉ huy trực tiếp việc thực hiện 3 chương trình này, chúng tôi xin nhận khuyết điểm trước Quốc hội, trước bà con đang sống ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng núi vì các chương trình rất chậm, chưa đạt yêu cầu đặt ra", Phó Thủ tướng nói.

Dẫn số liệu, ông Quang cho biết đến ngày 31/5, phần vốn của năm 2022 dành cho chương trình này chỉ đạt hơn 58% vốn đầu tư phát triển. Riêng vốn của năm 2023 chỉ đạt hơn 17% vốn đầu tư phát triển.

"Rất nhiều khu vực, nhiều người đồng bào dân tộc thiểu số đang sống ở vùng biên cương, vùng phên dậu của đất nước đang cố gắng chịu đựng rất nhiều khó khăn để giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc nên chúng tôi nhận thấy trách nhiệm của mình rất nặng nề", Phó Thủ tướng chia sẻ.

Nhắc đến 3 vướng mắc lớn, Phó Thủ tướng cho biết cơ chế chính sách chồng chéo không phải điều quan trọng, mà quan trọng là tháo gỡ để mọi việc "chạy thật nhanh".

"Văn bản rất nhiều. Chỉ 3 chương trình mục tiêu quốc gia tổng cộng có 73 văn bản, chịu sự quản lý của 23 bộ ngành Trung ương nên việc còn chồng chéo có thể chia sẻ được", theo lời Phó Thủ tướng.

Ông cho biết liên quan việc triển khai các chương trình này đã ghi nhận 339 thắc mắc của anh em ở cơ sở vì "không biết làm thế nào cho đúng". Sau khi Thủ tướng ban hành Công điện số 71, trong khoảng hơn 2 tháng, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết 18 bộ, ngành đã có 59 văn bản trả lời để giải đáp 261/339 thắc mắc, chiếm khoảng 70%.

Ông Quang khẳng định sẽ sớm sửa đổi Nghị định 27 trước 15/6. "Cũng phải nói thật lòng với các đồng chí, tôi có hứa với Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội rằng trong quý I xong việc này nhưng phải mất thêm 2,5 tháng, đến nay mới có thể báo cáo về mốc thời gian 15/6", ông Quang nói.

Từ thực tế triển khai, Phó Thủ tướng cho biết với vốn Trung ương việc giải ngân rất chậm nhưng vốn đối ứng thuộc thẩm quyền của địa phương thì giải quyết rất nhanh.

Bên cạnh đó, không phải địa phương nào cũng quan tâm đến việc triển khai các chương trình này. Điển hình, đến nay còn 6 địa phương Bình Thuận, Long An, Trà Vinh, Vĩnh Long, Bạc Liêu, Bến Tre vẫn nợ hướng dẫn thuộc thẩm quyền địa phương theo phân cấp cho chương trình này. Phó Thủ tướng nhắc các địa phương cần lưu ý.

Vướng mắc thứ ba, theo Phó Thủ tướng, là trình độ của cán bộ trực tiếp triển khai chương trình này ở địa phương còn hạn chế. "Trình độ hạn chế, thủ tục lằng nhằng, chậm và có nguy cơ sai sót là những nguyên nhân có thể lý giải cho việc triển khai chậm", ông Quang nói.

Đề cập thực tế triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia ở nhiều nơi manh mún, dàn trải, Phó Thủ tướng cho biết do nguồn lực không nhiều nên chia mỗi người một ít. "Anh em ở địa phương thấy chỗ nào cũng khó nên có tâm lý hoa thơm mỗi người hưởng một tí, để đâu đó ổn định, vui vẻ", Phó Thủ tướng chia sẻ.

Sau cuộc khảo sát ở một tỉnh thuộc khu vực Tây Nguyên, Phó Thủ tướng cho hay địa phương này cả nhiệm kỳ được bố trí 200 tỷ đồng nhưng có đến 400 dự án, mỗi dự án khoảng 500 triệu đồng.

"Với vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, một dự án hạ tầng 500 triệu đồng với một đoạn đường ngắn ngủn sẽ phát huy giá trị rất kém vì khó kết nối", ông nói. Bên cạnh đó, khối lượng hồ sơ quá nhiều nên làm mất cả năm khiến việc triển khai rất chậm.

Nói thêm lời thật lòng trước nghị trường, Phó Thủ tướng lo "với trình độ anh em như vậy thì rủi ro rất lớn, có thể mất cán bộ chính vì sự dàn trải này".