Bộ Công an báo cáo Quốc hội dự luật về quản lý giấy phép lái xe 12 điểm/năm

Tờ trình số 399 về dự án luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ của Chính phủ (do Bộ trưởng Công an Tô Lâm thay mặt Chính phủ, thừa ủy quyền Thủ tướng ký ngày 4/9) vừa gửi tới các cơ quan của Quốc hội để phục vụ việc thẩm tra chỉ giữ 1 phương án quy định về nội dung đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe.

Đây là dự án luật được tách ra từ luật Giao thông đường bộ năm 2008. Theo đó, cùng thời điểm này, Chính phủ đang làm song song 2 dự án luật về lĩnh vực này: dự luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ và dự luật Giao thông đường bộ (sửa đổi).

Nguyên tắc đề ra là luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ hướng tới mục tiêu lớn nhất là bảo vệ quyền con người, bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe cho người tham gia giao thông. Còn luật Giao thông đường bộ (sửa đổi), mục tiêu lớn nhất là đầu tư, xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, quản lý vận tải đường bộ.

Đại tướng Tô Lâm báo cáo, trong quá trình xây dựng dự luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Bộ Công an đã nghiên cứu, tham khảo pháp luật của nhiều nước, qua đó cho thấy các nước đều có luật chuyên biệt về trật tự, an toàn giao thông, tách bạch với quy định về xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, vận tải đường bộ.

Theo Bộ trưởng Công an, nội dung dự luật được thể hiện theo đúng quan điểm được Chính phủ thống nhất trong Nghị quyết 123 về phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 8/2020 của Chính phủ (ban hành ngày 31/8 vừa qua).

Theo đó, dự luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ có phạm vi điều chỉnh là quy định các vấn đề về quy tắc giao thông (chương II); đăng ký và cấp, thu hồi biển số xe cơ giới; đào tạo, sát hạch và cấp, cấp lại, đổi, thu hồi giấy phép lái xe; điểm của giấy phép lái xe (chương III); tổ chức an toàn giao thông và chỉ huy, điều khiển giao thông đường bộ (chương IV); giải quyết ùn tắc, tai nạn giao thông (chương V); các biện pháp thực thi pháp luật trong phát hiện, xử lý vi phạm về an toàn giao thông đường bộ (chương VI).

Tại Nghị quyết 123, nội dung quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe vẫn được thể hiện với 2 phương án là thể hiện trong luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ (phương án 1) và tiếp tục được thể hiện trong luật Giao thông đường bộ (phương án 2).

Còn tại chương III của dự luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Bộ Công an thuyết minh việc sửa đổi một số hạng giấy phép lái xe so với luật Giao thông đường bộ năm 2008 như quy định 1 hạng B để cấp bằng cho người lái xe ô tô chở người đến 9 chỗ; bỏ quy định hạng E, các hạng F; quy định về điểm của giấy phép lái xe…

Theo đó, giấy phép lái xe có 12 điểm trong 12 tháng. Giấy phép lái xe bị trừ hết điểm sau thời hạn 6 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm người lái xe nếu có nhu cầu cấp giấy phép lái xe mới, phải sát hạch lại. Nếu giấy phép lái xe còn điểm thì được phục hồi 12 điểm sau 12 tháng kế tiếp.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Công an cũng vẫn báo cáo 2 phương án quy định về việc đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe là một vấn đề cần xin ý kiến với chú thích “đa số thành viên Chính phủ đồng ý với Phương án 1.

Bộ trưởng Tô Lâm cũng cho biết, Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tư pháp đã thống nhất để Bộ Công an báo cáo Quốc hội theo phương án 1: Vấn đề đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe thuộc phạm vi điều chỉnh của dự án luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, để bảo đảm tính hợp lý, đồng bộ và thống nhất, phù hợp với các chuẩn mực quốc tế, bảo vệ tính mạng, tài sản, bảo vệ quyền con người.

Phương án 2 vẫn được Chính phủ đưa ra “để Quốc hội tham khảo” vì từ năm 2001 đến nay, công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe đã được quy định trong luật Giao thông đường bộ và được thực hiện ổn định, nay đang được xã hội hóa mạnh mẽ.

Tờ trình nêu phân tích, phương án này không phù hợp với cấu trúc, mục tiêu và nội dung của dự luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) là thúc đẩy mạnh mẽ kết cấu hạ tầng hiện đại, hiệu quả, nâng cao chất lượng hệ thống mạng kưới đường bộ, phát triển vận tải đường bộ phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới.

Tại cuộc họp báo Chính phủ chiều tối ngày 4/9 vừa qua, vấn đề Bộ nào sẽ được giao quyền quản lý việc đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cũng được đặt ra. Giải đáp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng lưu ý, “không có sự tranh giành quyền quản lý trong làm luật”.

“Việc đào tạo lái xe đã hoàn toàn được xã hội hóa, các cơ sở công lập, tư nhân đều được đào tạo, nhưng công tác cấp giấy phép sát hạch lái xe phải quản lý chặt chẽ để tránh việc giao bán bằng trên mạng. Việc này phải có kiểm soát, theo dõi chặt để tránh cắt đoạn. Hiện Chính phủ chưa quyết định giao cho Bộ Công an hay Bộ Giao thông vận tải quản lý việc này nhưng nguyên tắc là sẽ có phân tích, đánh giá xem cơ quan nào làm tốt thì giao cho cơ quan đó” - Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.