Đề nghị sớm xây dựng thang bảng lương mới, trả theo vị trí việc làm

Dự thảo Luật Viên chức sửa đổi sau khi trình Quốc hội sáng 22/10 tiếp tục được các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về nhiều nội dung được sửa đổi, bổ sung.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) ghi nhận Luật Viên chức sửa đổi đã chuyển mạnh sang quản lý viên chức theo vị trí việc làm, phân loại rõ ba nhóm chức danh và gắn trách nhiệm, quyền hạn, thẩm quyền tương ứng, góp phần khắc phục tình trạng bình quân, dàn trải trong sử dụng và trả lương.

Cơ chế tự chủ, phân cấp, phân quyền được mở rộng đi kèm với trách nhiệm giải trình của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp, theo đại biểu Đồng, cũng là bước đi phù hợp với tinh thần cải cách hành chính, cải cách tiền lương và xây dựng Chính phủ số.

Cùng với đó, ông cho rằng quy định mới về đánh giá, xếp loại viên chức theo hướng định lượng, đa chiều, gắn kết quả với thu nhập và nhân sự, sẽ giúp nâng cao tính công khai, minh bạch và khuyến khích đổi mới sáng tạo.

Dự thảo luật cũng thể hiện tinh thần khuyến khích đổi mới, sáng tạo khi có cơ chế loại trừ, miễn hoặc giảm trách nhiệm cho tập thể, cá nhân dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung, đại biểu Đồng nhấn mạnh đây là một bước tiến quan trọng trong bảo vệ cán bộ dám chịu trách nhiệm.

Góp ý thêm về quy định cho phép viên chức ký hợp đồng lao động hoặc dịch vụ, góp vốn hoặc tham gia quản trị doanh nghiệp ngoài công lập, đại biểu tỉnh Quảng Trị dù ủng hộ song vẫn lo ngại việc phát sinh xung đột lợi ích.

Ông đề nghị ban soạn thảo quy định rõ cơ chế khai báo, phê duyệt và danh mục vị trí cấm, đồng thời quy định trách nhiệm của người đứng đầu trong việc kiểm soát và xử lý vi phạm.

“Cần quy định rõ tiêu chí, quy trình và thẩm quyền phê duyệt đối với các hoạt động nghề nghiệp ngoài giờ của viên chức; có danh mục vị trí cấm tuyệt đối nhằm phòng ngừa xung đột lợi ích”, đại biểu Đồng góp ý.

Cùng băn khoăn, đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương (Quảng Ngãi) nhấn mạnh việc cho phép viên chức góp vốn và tham gia điều hành doanh nghiệp là bước đi cởi mở, khuyến khích tinh thần sáng tạo, tận dụng được năng lực, chất xám của viên chức.

Nhưng theo nữ đại biểu, rất cần có quy định cụ thể mang tính nguyên tắc trong luật và nêu rõ trong nghị định hướng dẫn về nội dung này.

Liên quan quy định trả lương theo vị trí việc làm, đại biểu tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng đề nghị Chính phủ sớm ban hành khung lương mới, quy định biên độ, nguồn lực và lộ trình thực hiện; đồng thời có mốc đánh giá giữa kỳ để bảo đảm việc thực thi thực chất, tránh hình thức.

Vị đại biểu nhấn mạnh cần sớm ban hành bộ tiêu chí đánh giá định lượng thống nhất toàn quốc, tích hợp với cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức, liên thông với cơ sở dữ liệu dân cư và định danh điện tử, giúp giảm thủ tục, tăng tính minh bạch.

Đặc biệt, theo ông, cần quy định cụ thể về xử lý chuyển tiếp đến 1/7/2027, nếu cơ quan, đơn vị chưa hoàn thành việc sắp xếp vị trí việc làm, xây dựng thang bảng lương mới thì phải báo cáo cấp có thẩm quyền và có lộ trình khắc phục rõ ràng.

Về đánh giá viên chức, dự thảo giao Chính phủ quy định chi tiết, nhưng theo ông Đồng, cần nêu rõ các tiêu chí tối thiểu mang tính bắt buộc như kết quả đầu ra, mức độ hoàn thành nhiệm vụ, chỉ số hài lòng của người dân, mức độ chuyển đổi số, và hiệu quả quản lý tài chính - nhân lực.

Góp ý vào nội dung này, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) ủng hộ hướng đơn giản hóa thủ tục đánh giá. Ông cho biết theo quy định cũ phải họp nhiều cuộc, nhiều thành phần nhưng vẫn hình thức, “dĩ hòa vi quý” trong đánh giá viên chức theo kiểu “anh đánh giá tôi tốt thì tôi cũng đánh giá anh tốt”.

Vì thế, ông Hòa cho rằng nên giao thẩm quyền cho người đứng đầu cơ quan, tổ chức đánh giá viên chức thuộc quyền quản lý, gắn với vị trí việc làm và KPI.