"Cấp thẻ nhà báo lần đầu phải qua lớp nghiệp vụ không "đẻ" giấy phép con”

Góp ý vào dự thảo Luật Báo chí sửa đổi trong phiên thảo luận tại Quốc hội chiều 24/11, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) nêu quan điểm liên quan quy định về điều kiện cấp phép hoạt động báo chí và điều kiện cấp thẻ nhà báo.

Theo ông Đồng, các quy định hiện nay tương đối chặt, nhưng có nguy cơ tạo thêm tầng nấc thủ tục, nhất là với báo chí địa phương. Ông đề nghị chuyển hướng đánh giá theo mức độ tuân thủ pháp luật, chất lượng nội dung và hiệu quả phục vụ nhiệm vụ chính trị - xã hội, thay vì nặng về điều kiện kỹ thuật.

Đặc biệt, đại biểu tỉnh Quảng Trị đề nghị bỏ quy định bắt buộc phải tham gia lớp bồi dưỡng nghiệp vụ trước khi cấp thẻ nhà báo lần đầu.

“Thực tiễn cho thấy vi phạm đạo đức nghề nghiệp không xuất phát từ thiếu lớp học, nếu duy trì quy định này, luật sẽ vô tình tạo thêm giấy phép con, tăng chi phí, tăng thủ tục và đi ngược tinh thần cải cách hành chính”, ông Đồng nêu quan điểm.

Luật cần tập trung quy định rõ trách nhiệm của cơ quan báo chí trong tuyển dụng, đào tạo, đánh giá định kỳ và đề nghị cấp thẻ, theo vị đại biểu, mới là giải pháp căn cơ để nâng cao chất lượng đội ngũ và phòng ngừa vi phạm.

Thể hiện quan điểm về quy định cung cấp thông tin và trách nhiệm phát ngôn của cơ quan Nhà nước, đại biểu Hà Sỹ Đồng nêu thực tế tình trạng chậm phát ngôn, né tránh cung cấp thông tin khiến dư luận bị dẫn dắt trên mạng xã hội.

Ông đề nghị bổ sung chế tài cụ thể đối với cơ quan Nhà nước chậm cung cấp thông tin, đặc biệt đối với các vụ việc liên quan đến an toàn xã hội, thiên tai, dịch bệnh, môi trường, dự án lớn. Đại biểu Đồng nhấn mạnh minh bạch thông tin sớm là giải pháp quan trọng để hạn chế tin giả và củng cố niềm tin của nhân dân.

Giải trình cuối phiên thảo luận về nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cũng làm rõ hơn quy định về cấp thẻ nhà báo.

Bộ trưởng nêu thống kê hiện nay có 21.000 nhà báo đang được cấp thẻ, trong đó có gần 6.600 nhà báo tốt nghiệp đại học chuyên ngành báo chí, chiếm tỷ lệ hơn 31%. Còn lại hơn 14.400 người tốt nghiệp các chuyên ngành khác, chiếm tỷ lệ gần 69%, đang hoạt động và được cấp thẻ nhà báo.

Giải thích về quy định yêu cầu người được cấp thẻ nhà báo lần đầu phải qua lớp đào tạo bồi dưỡng về mặt nghiệp vụ, ông Hùng cho biết Bộ Văn hóa đã lấy ý kiến rộng rãi các cơ quan hữu quan, nhất là phối hợp chặt chẽ với Hội Nhà báo Việt Nam để xem xét trình tự, thủ tục và việc nên hay không nên quy định như vậy.

Và sau đó, quy định này được thống nhất với hai mục đích, theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng.

Mục đích thứ nhất, việc cấp thẻ lần đầu cho những người mới làm báo chính là bảo vệ uy tín, nghề nghiệp, giữ vững chuẩn mực đạo đức, để tránh gặp vi phạm mà phóng viên có thể mắc phải.

Thứ hai là tạo điều kiện cho phóng viên có hành trang nghề nghiệp bài bản, đủ bản lĩnh tác nghiệp trong một môi trường phức tạp hiện nay, nếu được đào tạo kiến thức và cập nhật kiến thức.

Ông Hùng ví von việc này cũng giống như cử nhân luật muốn hành nghề luật sư hay công chứng viên cũng phải tham gia một lớp bồi dưỡng nghiệp vụ.

Bộ trưởng cho rằng quy định này không phải gây thêm khó khăn, không phải "đẻ" ra giấy phép con. Ông Hùng cho biết thêm trung bình mỗi năm sẽ cấp 200-300 thẻ nhà báo mới.