Những vận động viên chuyển giới đang thi đấu ở Olympic Paris
(Dân trí) - Chiến thắng gây tranh cãi của nữ võ sĩ bị nghi ngờ về giới tính Imane Khelif khiến nhiều người hâm mộ quan tâm còn những VĐV chuyển giới đang thi đấu ở Olympic Paris 2024.
Trên thực tế, Olympic Paris 2024 có những quy định và luật lệ chặt chẽ hơn nhiều đối với các vận động viên (VĐV) chuyển giới so với các kỳ Thế vận hội trước đây.
Thế vận hội tại thủ đô nước Pháp đã đi vào lịch sử khi là kỳ Thế vận hội đầu tiên có sự bình đẳng giới, với 50% huy chương sẽ dành cho phụ nữ, lần đầu tiên xảy ra trong lịch sử sự kiện này.
Tuy nhiên, ngày càng có nhiều sự quan tâm đến các VĐV chuyển giới, với lo ngại rằng những nữ VĐV thực thụ sẽ gặp thiệt thòi khi phải thi đấu với những nữ VĐV là người chuyển giới.
Minh chứng đã được thấy rõ sau vụ nữ võ sĩ Angela Carini (Italy) bỏ cuộc chỉ sau 46 giây khi đối đầu với nữ võ sĩ Imane Khelif (Algeria) - VĐV bị nghi ngờ về giới tính. Imane Khelif đã tung ra hai cú đấm như trời giáng khiến Carini xin bỏ cuộc để "bảo toàn tính mạng" của mình.
Quy định nào dành cho VĐV chuyển giới thi đấu Olympic?
Theo thông tin từ tờ Independent, Ủy ban Olympic quốc tế (IOC), đơn vị giám sát Thế vận hội, không có các quy tắc hoặc quy định cụ thể mà thay vào đó bao gồm 10 nguyên tắc chỉ đạo đối với VĐV chuyển giới.
IOC yêu cầu mỗi liên đoàn quốc tế phải có trách nhiệm thiết lập các quy tắc đủ điều kiện cho môn thể thao của mình, bao gồm các tiêu chí đủ điều kiện xác định trình độ VĐV tham gia Thế vận hội.
Hướng dẫn của IOC yêu cầu vận động viên nam phải chuyển giới trước 12 tuổi mới đủ điều kiện tham gia nhóm dành cho nữ, nhằm ngăn chặn mọi lợi thế sinh học tiềm ẩn từ tuổi dậy thì của nam giới.
Các hướng dẫn từ IOC hiện đã được Liên đoàn Điền kinh Thế giới và Liên đoàn Bơi lội Quốc tế áp dụng.
Trong khi đó, Liên đoàn đua xe đạp thế giới tuân theo các hướng dẫn của IOC đối với hạng mục dành cho nữ nhưng ở hạng mục dành cho nam thì thông thoáng hơn khi để các VĐV chuyển giới thoải mái thi đấu.
Liên đoàn đua thuyền quốc tế cho phép những người chuyển giới trước tuổi dậy thì đủ điều kiện thi đấu nhưng kèm theo kèm theo tiêu chí là nồng độ testosterone phải dưới 2,5 nmol/L trong thời gian ít nhất 24 tháng.
Các liên đoàn ba môn phối hợp, quần vợt và bắn cung cũng yêu cầu mức testosterone phải thấp hơn một giới hạn nhất định mới cho phép các VĐV thi đấu. Các môn thể thao khác cho phép các VĐV chuyển giới được thi đấu theo từng trường hợp cụ thể.
VĐV chuyển giới hoặc giới tính linh hoạt nào tham gia Olympic Paris 2024?
VĐV Laurel Hubbard đã tham gia Olympic Tokyo 2020, trở thành VĐV chuyển giới công khai đầu tiên thi đấu ở Olympic nhưng xếp cuối trong phần dự thi của mình. Tuy nhiên cô không tham gia Olympic Paris 2024.
VĐV Nikki Hiltz là người chuyển giới và là VĐV có "giới tính linh hoạt" nhưng luôn thi đấu ở hạng mục nữ và sẽ đại diện cho đoàn thể thao Mỹ tham dự Olympic Paris 2024 ở nội dung chạy 1500m nữ.
Nữ VĐV 29 tuổi này từng vô địch nội dung 1500m nữ ở giải vô địch của Mỹ năm 2023 và giành huy chương bạc tại giải vô địch trong nhà thế giới năm 2024. Nữ VĐV sinh năm 1994 là ứng viên số một giành HCV ở nội dung 1500m nữ tại Olympic Paris 2024.
Quinn, một cầu thủ bóng đá giới tính linh hoạt người Canada, cũng đã được chọn để đại diện cho quốc gia của mình tại Olympic Paris 2024. Tiền vệ đang khoác áo Toronto luôn thi đấu ở các hạng mục dành cho nữ, đã góp công lớn giúp đội tuyển bóng đá nữ Canada giành quyền vào tứ kết dù đội bóng của cô bị trừ 6 điểm sau bê bối do thám luyện tập.
Ở môn quyền anh, ngoài Imane Khelif được nghi là VĐV chuyển giới đang tham dự OIympic Paris còn có trường hợp tương tự là VĐV người Đài Loan (Trung Quốc), Lin Yu Ting. Cả hai võ sĩ này từng bị loại khỏi giải vô địch thế giới năm ngoái vì không vượt qua được bài kiểm tra giới tính, nhưng vẫn đủ điều kiện để tham gia Thế vận hội Paris.
Đáng chú ý, không có phụ nữ chuyển giới nào tham gia thi đấu hạng mục của nam tại Olympic Paris 2024.
Những VĐV chuyển giới nào bị cấm thi đấu ở Olympic Paris?
Tay đua xe đạp nữ người Mỹ Chelsea Wolfe đã hy vọng được thi đấu tại Olympic Paris trước khi bị Liên đoàn đua xe đạp thế giới thay đổi các quy định và chấm dứt hy vọng tham dự giải đấu của cô. Trước đó nữ VĐV này vẫn đủ điều kiện tham dự Olympic Tokyo 2020 với tư cách là VĐV dự bị.
Giấc mơ của VĐV Halba Diouf tại Olympic Paris 2024 cũng đã kết thúc bởi những quy định mới của Liên đoàn điền kinh thế giới. Quy định phải chuyển giới trước 12 tuổi mới đủ điều kiện tham gia nhóm dành cho nữ đã khiến VĐV chạy nước rút người Pháp gốc Senegal không đủ điều kiện tham gia thi đấu tại Paris.
VĐV bơi lội Lia Thomas đã trở thành VĐV chuyển giới đầu tiên giành chức vô địch đại học Mỹ vào năm 2022, nhưng đã bị Liên đoàn bơi lội thế giới cấm thi đấu tại Olympic Paris 2024, cũng vì quy định phải chuyển giới trước 12 tuổi theo hướng dẫn của IOC.