Ukraine, Trung Quốc họp cấp cao giữa lúc căng thẳng

Báo South China Morning Post (SCMP) cho biết, cuộc gặp diễn ra giữa Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Sun Weidong và người đồng cấp Ukraine Andriy Sybiha tại Bắc Kinh.

Theo Bộ Ngoại giao Ukraine, ông Sybiha "đã thông báo cho người đồng cấp về tình hình ở Ukraine và việc chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh hòa bình toàn cầu ở Thụy Sĩ". Ông cũng kêu gọi Bắc Kinh cử một phái đoàn tới hội nghị vào giữa tháng này.

Bộ này cho biết: "Phía Ukraine bày tỏ hy vọng rằng sự tham gia của Trung Quốc có thể trở thành cơ hội tốt để đóng góp thiết thực vào việc thiết lập nền hòa bình công bằng và lâu dài ở Ukraine".

Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc xác nhận không tham dự Hội nghị thượng đỉnh hòa bình về Ukraine tại Thụy Sĩ vào ngày 15-16/6 tới. Bắc Kinh giải thích, hội nghị này không đáp ứng được các yêu cầu mà họ đã nêu ra trước đó là phải có sự tham gia công bằng của cả Nga, Ukraine và lắng nghe ý kiến của tất cả các bên.

Hơn 100 quốc gia và tổ chức quốc tế được cho là đã xác nhận sẽ cử đại diện tham dự hội nghị. Tuy nhiên, Nga không được mời tham dự.

Kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra, Kiev tránh chỉ trích công khai Trung Quốc, quốc gia có quan hệ gần gũi với Nga.

Tuy nhiên, phát biểu với phóng viên bên lề Đối thoại Shangri-La Dialogue tuần trước, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Bắc Kinh đang tìm cách ngăn cản các nước khác tham gia hội nghị hòa bình. Ông cũng cáo buộc Bắc Kinh hỗ trợ kinh tế, công nghệ để Nga có thể duy trì chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Trung Quốc đã nhiều lần bác cáo buộc cung cấp vũ khí cho Nga. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh đầu tuần này cũng phủ nhận việc Bắc Kinh tìm cách làm hỏng hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine.

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm 4/6 nói rằng, các điều kiện hiện nay chưa đủ đáp ứng cho đàm phán hòa bình. Ông nhấn mạnh, Trung Quốc sẽ "tự đưa ra quyết định" về việc có tham dự các hội nghị như vậy hay không.

Ông cũng cho hay, 26 quốc gia đã xác nhận rằng họ sẵn sàng đồng ý hoặc đang xem xét ủng hộ đề xuất của Trung Quốc và Brazil về giải quyết xung đột Nga - Ukraine. Ngoài ra, 45 quốc gia khác trên thế giới đưa ra "phản hồi tích cực" đối với đề xuất.

Đề xuất do Trung Quốc và Brazil đưa ra vào tháng trước gồm 3 nguyên tắc: không mở rộng chiến trường, không leo thang giao tranh và không có hành động khiêu khích của bất kỳ bên nào. Họ chỉ ra rằng, ngoại giao là con đường duy nhất để giải quyết xung đột.

Trong khi đó, giới chức Ukraine tuyên bố nền tảng duy nhất cho hòa bình ở Ukraine là công thức hòa bình do Tổng thống Zelensky đưa ra. Theo công thức này, Nga phải rút hết quân khỏi lãnh thổ Ukraine, khôi phục toàn vẹn lãnh thổ cho Ukraine và tiến hành bồi thường chiến tranh.