Ukraine đang rất cần chiến thắng, hơn 10 lữ đoàn dồn dập phản công Kharkov

Tướng Syrsky rất cần chiến thắng lúc này

Hiện quân đội Ukraine đã tập hợp hơn 10 lữ đoàn chiến đấu theo hướng Kharkov, bao gồm quân chủ lực, vệ binh quốc gia, bộ đội biên phòng, lực lượng vũ trang cực hữu, lực lượng đặc biệt và quân đoàn quốc tế.

Tuy vậy, truyền thông Ukraine nhận xét đây là một đạo quân "ô hợp" bởi các lữ đoàn chủ lực của quân đội chính quy không chiếm số đông như ở bất kỳ vùng chiến sự nào khác.

Khó có thể trách được Bộ chỉ huy quân đội Ukraine bởi họ đã nỗ lực tối đa, co kéo để tìm được sự hỗ trợ từ mọi hướng cho mặt trận Kharkov. Rốt cuộc, để tập hợp những lực lượng tiếp viện này, tướng Syrsky đã phải rút quân từ Kupyansk, Chasov Yar, Avdiivka, Zaporizhia, thậm chí Kherson cũng phải phái quân đến.

Sau hơn 20 ngày triển khai quân quy mô lớn, đội hình chiến đấu của Ukraine ở phía bắc Kharkov đã được chuyển đổi từ lực lượng bảo vệ lãnh thổ hỗn hợp ban đầu, thành lực lượng chiến đấu có khả năng tiến hành cả tiến công lẫn phòng ngự.

Hơn nữa, trên hướng này có nhiều đơn vị đặc nhiệm và lực lượng vũ trang cánh hữu, có khả năng cận chiến tương đối mạnh trong khi các lữ đoàn chủ lực tăng cường cũng hầu hết là những đơn vị tinh nhuệ, được trang bị mạnh.

Với đội hình như vậy, được tập hợp tại chiến trường phía bắc Kharkov, những gì họ phải đối phó lúc đầu chỉ là một vài tiểu đoàn quân Nga, bây giờ là một vài trung đoàn, chưa phải là lực lượng mạnh nhất trong Cụm quân phía Bắc của đối phương.

Việc tướng Syrsky huy động quân số lớn như vậy để tung vào mặt trận Kharkov và trực tiếp làm Tư lệnh mặt trận, rõ ràng là để đánh bật quân Nga, giành lại phần lãnh thổ đã mất. Động thái này cho thấy Ukraine và cả phương Tây cũng như cá nhân tướng Syrsky đang rất cần một chiến thắng, điều cực kỳ quan trọng trong bối cảnh quân sự và chính trị không mấy thuận lợi hiện nay.

Vậy lần gần nhất quân đội Ukraine đạt được chiến thắng cấp chiến dịch trên bộ là khi nào? Nghe có vẻ rất tàn khốc nhưng trên thực tế, cần quay trở lại mùa thu năm 2022, khi đó cuộc phản công ở Kharkov, cũng do tướng Syrsky chỉ huy, đã giành thắng lợi rực rõ, đẩy lùi đối phương về bên kia biên giới.

Sau đó, chiến thắng đáng chú ý hơn ở cấp độ chiến thuật của quân đội Ukraine là đánh bại cuộc tấn công Cụm quân phía Đông của Nga ở Ugledar vào đầu năm 2023.

Khách quan đánh giá, trong cuộc phản công lớn năm 2022, quân đội Ukraine đã thu được kết quả rực rỡ trên hướng Kharkov, nhưng so với sự đầu tư và những gì thu được khi đó và hiện tại thì quả thực là không tương xứng.

Hai năm sau cuộc "rút lui chiến lược", quân Nga tiếp tục tấn công Kharkov. Lần này tướng Syrsky đã nhậm chức Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, nhưng ngay sau đó, lực lượng Kiev đã thất thủ thành phố Avdiivka và sụp đổ dây chuyền, phải liên tiếp rút lui, mất thêm nhiều làng mạc, thị trấn.

Theo hướng Kupyansk, cụm phía Tây của Nga vốn chỉ là hướng nghi binh nhưng cũng liên tiếp chiếm thêm các làng. Ở Chasov Yar, lực lượng Moscow áp sát khu vực kênh đào Chasov Yar, tiếp tục biến nơi đây thành Bakhmut 2.0 để tiêu hao quân Ukraine. Tại Zaporizhia, quân đội Nga về cơ bản đã chiếm lại Rabotine, khu vực mang tính biểu tượng của chiến dịch "đại phản công" trong mùa hè năm 2023.

Trên toàn mặt trận, quân Nga cắm cờ chiến thắng liên tiếp, khiến Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine, đặc biệt là tướng Syrsky "hoa mắt".

Giới phân tích cho rằng, tướng Syrsky là một tướng lĩnh kiểu Xô Viết truyền thống, sẽ làm bất cứ điều gì vì mục đích chiến thắng. Và bản thân tướng Syrsky đang rất khao khát chiến thắng.

Chính tại Kharkov năm đó, tướng Silsky đã chỉ huy 5 lữ đoàn, tổ chức phản công thần tốc, đánh bật Cụm quân phía Tây của Nga và giành được thắng lợi trọn vẹn. Nhưng chưa đầy hai năm, nơi đây đã biến thành cái bẫy, tiêu hao quân Ukraine giống như Bakhmut, Avdiivka hay Marinka.

Tướng Syrsky cần thắng, Ukraine cần thắng và toàn bộ phương Tây cần thắng, nhưng chiến thắng đó ở đâu?

Tại sao Ukraine không thể đánh bật Nga khỏi Kharkov?

Chỉ phòng thủ một cách thụ động và kìm hãm cuộc tấn công của Nga không phải là một chiến thắng đáng nói. Mấu chốt là đạt được chiến thắng trong các hoạt động tấn công.

Nhưng trong các hoạt động tấn công, đâu là nơi thích hợp để chiến đấu?

Trải dọc hơn 1.000km chiến tuyến, khả năng phòng thủ của quân đội Nga đã ổn định, đòn phản công bất ngờ, giành thắng lợi như ở Kharkov và Kherson năm 2022 của Ukraine là khó thành hiện thực.

Việc Bộ Tổng tham mưu Ukraine chọn hướng tấn công từ mặt trận nào bây giờ đều khó khăn nhưng  việc phản công vào các khu vực do quân Nga chiếm giữ ở Kharkov thì sao?

Quân Nga ở đây vừa mới tới, lực lượng Kiev biết rất rõ khu vực phòng thủ ở đó là gì và đối phương chưa thể nhanh chóng củng cố trận địa phòng ngự dưới hỏa lực pháo binh của Ukraine, vốn đã được phương Tây bơm đủ đạn pháo.

Hơn nữa, lực lượng Moscow ở phía bắc Kharkov thực chất là các đơn vị của Cụm quân phía Bắc, về cơ bản là các đơn vị mới thành lập, nên sức chiến đấu của họ cũng yếu nhất trong số quân Nga ở chiến trường.

Do vậy về mặt lý thuyết, nếu quân đội Ukraine phải mở chiến dịch tấn công thì cuộc phản công ở phía bắc Kharkov trên thực tế sẽ đỡ khó khăn hơn nhiều nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc không có trở ngại.

Bởi lẽ, rắc rối lớn ở đây là quân đội Ukraine có nhiều "rào cản" trong việc sử dụng vũ khí mà phương Tây viện trợ, để tấn công các mục tiêu nằm trong lãnh thổ Nga.

Ukraine sẽ khó có thể dùng vũ khí tấn công tầm xa của phương Tây để tấn công với những hành động chuyển quân, vũ khí, hậu cần hay các sở chỉ huy nằm sâu trong lãnh thổ Nga.

Vì vậy, trong khi Ukraine đang tăng cường lực lượng ở Kharkov, thì họ cũng đang tích cực thảo luận với phương Tây về vấn đề nới lỏng các hạn chế trong sử dụng vũ khí tấn công tầm xa.

Đánh giá từ tình hình hiện tại, một số quốc gia châu Âu đã tuyên bố rằng, Ukraine có thể sử dụng vũ khí tấn công tầm xa, tấn công lãnh thổ Nga còn Washington vẫn duy trì một số hạn chế, dù đã bật đèn xanh cho hoạt động phản pháo.

Nhìn chung, đây là vấn đề then chốt trong việc quân đội Ukraine có thể mở cuộc phản công thành công hay không ở Kharkov. Nếu họ vẫn không giải quyết được vấn đề này thì dù Tổng tư lệnh có tăng quân số nhưng vẫn sẽ không thể có lợi thế.

Đối với tướng Syrsky, kế hoạch quân sự tốt nhất là phương Tây nới lỏng các hạn chế sử dụng vũ khí ở Nga, sau đó quân đội Ukraine tập trung những vũ khí mới của phương Tây, đầu tiên tập trung vào phía bắc Kharkov, sau đó các lực lượng hiện có có thể nhanh chóng đánh bật "Cụm quân phía Bắc" của Nga về phía bên kia biên giới, đồng thời mang lại thể diện cho phương Tây.

Nhưng quân Nga không phải là một quân đội tầm thường, sở dĩ họ mở mặt trận phía bắc Kharkov là nằm trong sự tính toán kỹ lưỡng, nhằm kéo giãn mặt trận và thu hút quân tiếp viện Ukraine tới ứng cứu, để thực hành tiêu diệt đối phương ngoài công sự.

Do vậy mặt trận Kharkov sẽ khác với các mặt trận khác và những cuộc đối đầu khốc liệt hơn vẫn chưa xảy ra.