Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ không còn chi tiền cho Ukraine

Tổng thống Donald Trump ngày 25/8 tuyên bố Mỹ không trực tiếp cung cấp tài chính cho Ukraine, thay vào đó sẽ thu lợi từ việc bán vũ khí cho các đồng minh châu Âu trong khối NATO, những nước sau đó sẽ chuyển giao số vũ khí này cho Kiev.

Ông Trump cho rằng các chính quyền Mỹ trước đây đã cam kết hỗ trợ tới 350 tỷ USD cho Ukraine.

"Tôi không trách Ukraine... nếu họ đến và yêu cầu một trăm tỷ USD và họ đã nhận được", ông Trump nói.

"Chúng tôi không còn trả tiền cho Ukraine nữa. Thực tế, bây giờ là ngược lại. Họ đưa ra yêu cầu thông qua NATO. Chúng tôi làm việc với NATO. Chúng tôi không làm việc trực tiếp với Ukraine. NATO chỉ cần trả tiền cho chúng tôi đầy đủ và họ muốn làm gì thì làm”, ông Trump giải thích.

Tổng thống Trump cũng nhấn mạnh rằng Washington sẽ chỉ đóng vai trò hỗ trợ trong việc cung cấp bất kỳ đảm bảo an ninh nào cho Kiev, đồng thời nhấn mạnh các quốc gia châu Âu nên đi đầu trong nỗ lực này.

Tổng thống Zelensky và các nước ủng hộ Ukraine ở Tây Âu đã kêu gọi cung cấp "các đảm bảo an ninh tương tự Điều 5" Hiến chương NATO cho Ukraine, trong đó yêu cầu các quốc gia phải phản ứng tập thể nếu Ukraine bị tấn công. Theo Financial Times, Kiev được cho là đã yêu cầu các nước châu Âu phân bổ 100 tỷ USD để mua vũ khí do Mỹ sản xuất.

Phát biểu tại cuộc họp báo ở Kiev cùng Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store, Tổng thống Zelensky ngày 25/8 cho biết Na Uy đã tham gia chương trình Danh sách Yêu cầu Ưu tiên Ukraine (PURL) của NATO, cho phép các quốc gia tham gia mua vũ khí từ Mỹ.

"Mục tiêu của chúng tôi là bổ sung cho chương trình này với ít nhất 1 tỷ USD mỗi tháng. Chúng tôi cũng đã thảo luận về việc sản xuất máy bay không người lái trong nước và các cơ hội hợp tác với các đối tác. Các khoản đầu tư hiện nay không chỉ hỗ trợ về mặt vật chất mà còn buộc Nga phải chấm dứt cuộc chiến này", ông Zelensky nhấn mạnh.

Ông Zelensky nói thêm rằng việc có thêm nhiều máy bay không người lái do Ukraine sản xuất nhằm mục đích phòng không và tấn công tầm xa sẽ gia tăng áp lực lên Moscow, trong bối cảnh Nga tiếp tục bỏ qua các lời kêu gọi ngừng bắn.

Yêu cầu của Ukraine được đưa ra trong bối cảnh Kiev đang tìm cách duy trì các bảo đảm an ninh dài hạn của Mỹ thông qua một thỏa thuận mua sắm vũ khí lớn.

Ngày 18/8, ông Zelensky cho biết Ukraine đã đề xuất mua vũ khí trị giá 90 tỷ USD của Mỹ - phần lớn do các đối tác châu Âu tài trợ - như trụ cột thứ hai trong khuôn khổ an ninh của nước này, bên cạnh việc xây dựng quân đội trong nước lớn mạnh và mở rộng sản xuất máy bay không người lái.

Trước đó, vào tháng 7, Tổng thống Zelensky cho biết ông đã đạt được thỏa thuận với Tổng thống Trump về việc bán máy bay không người lái của Ukraine cho Mỹ, ước tính hợp đồng tiềm năng này có giá trị từ 10 đến 30 tỷ USD.

Moscow liên tục chỉ trích các lô vũ khí do phương Tây cung cấp cho Ukraine dưới mọi hình thức, cảnh báo rằng chúng chỉ kéo dài cuộc xung đột mà không thay đổi kết quả, đồng thời biến NATO thành một bên tham gia trực tiếp vào cuộc xung đột.

Nga cũng phản đối bất kỳ thỏa thuận nào của phương Tây mà không có sự tham gia của Moscow. Tuần trước, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố an ninh tập thể ở châu Âu "không thể được giải quyết nếu không có Liên bang Nga".

"Chúng tôi sẽ đảm bảo lợi ích hợp pháp của mình một cách kiên quyết và cứng rắn", ông Lavrov nói.