Tỉnh ở Đông Nam Ukraine công bố kế hoạch sáp nhập Nga

"Cuộc trưng cầu dân ý sẽ được tổ chức vào đầu mùa thu. Tôi đã nhận được nhiều yêu cầu từ các lực lượng lao động, tổ chức công đoàn và các nhà hoạt động cộng đồng yêu cầu xác định tình trạng của tỉnh chúng tôi càng sớm càng tốt", Yevgeny Balitsky, người đứng đầu chính quyền quân-dân sự tỉnh Zaporozhye, nói với các phóng viên hôm 14/7.

"Nói chuyện với người dân, chúng tôi nhận ra rằng họ muốn trở thành một thực thể lãnh thổ bên trong nước Nga, đó sẽ là tỉnh Zaporozhye. Là người đứng đầu chính quyền quân-dân sự, tôi đã đưa ra quyết định tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý vào đầu mùa thu. Tất cả các cơ chế tổ chức đang được hoàn thiện", ông Balitsky nói thêm.

Trước đó, ông Balitsky tuyên bố việc chuẩn bị cho một cuộc trưng cầu dân ý về việc sáp nhập Nga có thể được tổ chức trong vòng vài tháng tới. Ông cho biết cuộc trưng cầu dân ý ở Zaporozhye có thể diễn ra vào mùa thu.

"Trong vài ngày tới, chúng tôi sẽ công bố thủ tục cho cuộc trưng cầu dân ý và thiết kế lá phiếu. Tôi ước tính, trong 2-3 ngày tới, có thể là tuần sau, chúng tôi sẽ có lá phiếu được in", ông Balitsky nói thêm.

Ông Balitsky nhấn mạnh, tỉnh Zaporozhye không xem xét phương án hoãn trưng cầu dân ý, tuy nhiên quy trình tổ chức có thể được thay đổi để đảm bảo "an ninh tốt hơn".

Hiện tại, khoảng 70% tỉnh Zaporozhye đã nằm dưới sự kiểm soát của Nga, tuy nhiên thủ phủ của vùng, thành phố Zaporozhye, vẫn thuộc quyền kiểm soát của Ukraine. Zaporozhye có khoảng 1,6 triệu dân trước khi xung đột xảy ra.

Một thành viên của hội đồng chính quyền quân-dân sự Zaporozhye hôm 13/7 cho biết hơn 80 cơ sở hạ tầng cộng đồng từng do Ukraine kiểm soát, bao gồm trường học và trung tâm mua sắm, hiện đã trở thành căn cứ quân sự và kho vũ khí ở Zaporozhye.

Vladimir Rogov, một quan chức chính quyền ở tỉnh Zaporozhye, hồi tháng 6 cho biết người dân Zaporozhye sẽ quyết định tương lai của mình và một cuộc trưng cầu dân ý đã được lên kế hoạch trong năm nay.

Ông Rogov khẳng định "chỉ có một tương lai duy nhất cho Zaporozhye là trở thành một phần của Nga, một thực thể không thể tách rời với Liên bang Nga". Quan chức này nói rằng, ngày càng nhiều người dân ở Zaporozhye ủng hộ việc sáp nhập vào Nga và nếu kịch bản này diễn ra, họ sẽ chỉ mất vài tháng để thích nghi hoàn toàn.

Nga kiểm soát phần lớn Zaporozhye không lâu sau khi mở chiến dịch quân sự ở Ukraine hồi cuối tháng 2. Nga cũng chỉ định thị trưởng mới ở thành phố đã giành quyền kiểm soát. 

Phó Thủ tướng Nga Marat Khusnullin hồi tháng 5 tuyên bố các lực lượng nước này sẽ không rút khỏi nhà máy điện hạt nhânZaporozhye. Thay vào đó, Nga sẽ giữ quyền kiểm soát và tiếp tục vận hành nhà máy. Zaporozhye là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất không chỉ của Ukraine mà còn của cả châu Âu.

Ông Rogov cho biết các công dân Ukraine đến Zaporozhye có thể nộp đơn xin cấp quốc tịch Nga. Hồi tháng 5, Tổng thống Vladimir Putin đã ký sắc lệnh nới lỏng quy định về việc cấp quốc tịch cho người dân ở Zaporozhye và Kherson.

Giới chức Ukraine cảnh báo các cuộc trưng cầu dân ý để sáp nhập vào Nga sẽ không có cơ sở pháp lý và đối mặt với phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.