Thua lỗ triền miên, Kenya dừng dự án đường sắt với công ty Trung Quốc

SCMP đưa tin, Kenya quyết định đình chỉ hợp đồng với công ty Afristar (Trung Quốc) trong dự án vận hành tuyến đường sắt SGR. Động thái này có thể giúp Kenya tiết kiệm hơn 120 triệu USD mỗi năm.

Quốc gia Đông Phi thông báo họ sẽ tiếp quản toàn bộ việc vận hành đường sắt SGR vào tháng 5/2022, kết thúc hợp đồng với Afristar sớm hơn 5 năm so với dự kiến ban đầu.

Theo hợp đồng đầu tiên được ký giữa chính phủ Kenya và Tổng công ty Cầu đường Trung Quốc (CRBC), Afristar sẽ vận hành các tuyến đường sắt chở khách và chở hàng trong 10 năm. Tuyến chở khách bắt đầu hoạt động vào tháng 6/2017 trong khi mảng vận tải hàng hóa bắt đầu hoạt động vào tháng 1/2018. Kenya nói rằng họ có quyền xem xét lại hợp đồng sau 5 năm.

Afristar là công ty con của công ty nhà nước CRBC, bên đã xây dự án SGR dài 480 km, chạy từ thành phố cảng Mombasa tới thủ đô Nairobi. Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc (Exim) chi ngân sách 3,2 tỷ USD cho việc xây dựng.

Tập đoàn CCCC, công ty mẹ của CRBC, nhận được dự án xây một tuyến đường mở rộng tới Naivasha, và Exim chi 1,5 tỷ USD cho dự án trên. SGR là một dự án nằm trong sáng kiến "Một vành đai, một con đường" của Trung Quốc.

Kenya Railways, bên phụ trách quản lý tài sản đường sắt quốc gia, tuần trước thông báo rằng họ đã tiếp quản một số hoạt động vận hành SGR, bao gồm an ninh, hệ thống vé và nhiên liệu.

Chủ tịch Kenya Railways Omudho Awitta cho biết, việc bàn giao sẽ diễn ra theo giai đoạn và "sẽ trơn tru vào tháng 5/2022 khi chúng tôi tiếp nhận toàn bộ việc vận hành".

Đại sứ quán Trung Quốc ở Nairobi khẳng định việc bàn giao "là động thái bình thường dựa theo hợp đồng", nhưng từ chối đưa thêm thông tin chi tiết.

SGR là dự án cơ sở hạ tầng lớn nhất và tham vọng nhất của Kenya. Tuy nhiên, kể từ khi vận hành, dự án liên tục thua lỗ. Nó không thể sinh ra đủ doanh thu để chi trả cho việc vận hành và xa hơn nữa là trả nợ. Năm ngoái, SGR thu về 110 triệu USD, giảm so với mốc 120 triệu USD vào năm 2019, do ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Trong khi đó, theo hợp đồng, Kenya phải trả cho Afristar hơn 10 triệu USD mỗi tháng để vận hành SGR, tương đương 120 triệu USD/năm, tuy nhiên, theo các nhà làm luật nước này, Kenya năm ngoái đã không thể trả cho công ty Trung Quốc khoảng 380 triệu USD phí vận hành và bảo trì. Vụ việc xảy ra trong bối cảnh Kenya vẫn đang "oằn mình" trả nợ xây SGR khi đại dịch gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới nền kinh tế và dự án vẫn chưa thể sinh lời.