Thổ Nhĩ Kỳ muốn Mỹ trả lại 1,4 tỷ USD tiền mua tiêm kích F-35

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu ngày 13/5 cho biết, nước này không có kế hoạch chờ đợi cho tới khi Mỹ đưa họ trở lại chương trình máy bay chiến đấu F-35 và đang tìm cách lấy lại khoản tiền 1,4 tỷ USD đã nộp vào để mua tiêm kích này.

"Chúng tôi giờ đây muốn lấy lại tiền của chúng tôi. Chúng tôi muốn số tiền chúng tôi đã trả được hoàn lại", ông nói. Trước đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói rằng, nước này đã chi 1,4 tỷ USD để mua máy bay Mỹ.

Các thương vụ Mỹ bán vũ khí cho Thổ Nhĩ Kỳ trở nên căng thẳng sau khi Ankara quyết định mua các lá chắn S-400 của Nga bất chấp Washington phản đối và cảnh báo. Mỹ vào năm 2021 đã loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình bán tiêm kích F-35, viện dẫn quan ngại về rủi ro an ninh liên quan tới tổ hợp phòng không của Nga.

Mỹ cho rằng, lá chắn của Moscow nếu hoạt động trong lực lượng của thành viên NATO Thổ Nhĩ Kỳ có thể trở thành mối đe dọa với tiêm kích tối tân F-35 của Washington. Mặt khác, Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần khẳng định sẽ triển khai độc lập S-400 mà không tích hợp vào hệ thống của NATO nên sẽ không gây ra rủi ro về an ninh với khối liên minh quân sự.

Việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 cũng đã kích hoạt lệnh trừng phạt từ Mỹ. Tháng 12/2020, Mỹ đưa Cơ quan Công nghiệp Quốc phòng (SSB), người đứng đầu cơ quan này - Ismail Demir, và ba quan chức khác vào "danh sách đen". Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối động thái này là "sai lầm".

Trong thời gian qua, Mỹ đã yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ "đắp chiếu" S-400 hoặc chuyển tổ hợp này tới Ukraine. Theo ông Cavusoglu, Thổ Nhĩ Kỳ đã từ chối những lời đề nghị nói trên, nhấn mạnh rằng chúng sẽ làm suy yếu chủ quyền và độc lập của Ankara.