Thổ Nhĩ Kỳ nêu lý do chê tiêm kích F-16 của Mỹ

"Tôi tin rằng sau trận động đất, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ từ bỏ đề nghị mua F-16 vì dự án này tốn tới 20 tỷ USD", ông Cagri Erhan, thành viên Hội đồng Chính sách đối ngoại và an ninh của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, nói với hãng tin Sputnik.

Ông Erhan tin rằng chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã phạm sai lầm khi đề nghị mua máy bay F-16 của Mỹ, còn Quốc hội Mỹ vẫn từ chối cung cấp vì "một số lý do". Quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng F-16 đã lỗi thời và không thể cạnh tranh với các máy bay đời mới khác.

"Thổ Nhĩ Kỳ nên lập tức thay đổi quyết định của mình từ F-16 sang loại máy bay khác như F-35. Thổ Nhĩ Kỳ đang mong đợi để sở hữu F-35. Bây giờ chúng ta còn có các lựa chọn khác như máy bay chiến đấu mà Trung Quốc đã được bán cho Pakistan, máy bay của Nga và cả máy bay Eurofighter", ông Erhan nói.

Ngày 18/1, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết Ankara hy vọng sẽ cùng Washington vượt qua những khó khăn trong dự án F-16, đồng thời lưu ý rằng thương vụ mua bán này phù hợp với lợi ích chiến lược chung của cả hai nước.

Thổ Nhĩ Kỳ từng đặt mua hơn 100 máy bay chiến đấu F-35 do tập đoàn Lockheed Martin của Mỹ sản xuất và đã chuyển trước một khoản tiền cho thương vụ này. Tuy nhiên, Mỹ đã gạt Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình F-35 vào năm 2019, sau khi Ankara kiên quyết mua hệ thống phòng thủ S-400 của Nga bất chấp cảnh báo của Washington.

Mỹ quan ngại rằng, nếu lá chắn của Nga hoạt động trong lực lượng quân sự của thành viên NATO như Thổ Nhĩ Kỳ có thể trở thành mối đe dọa với tiêm kích tối tân F-35 của Washington. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần khẳng định, nước này sẽ triển khai độc lập S-400 mà không tích hợp vào hệ thống của NATO, nên sẽ không gây ra rủi ro về an ninh với khối liên minh quân sự.

Năm 2021, Thổ Nhĩ Kỳ cho biết Mỹ đã đề xuất bán cho Ankara các tiêm kích F-16 sau khi Washington loại Ankara khỏi chương trình F-35. Thổ Nhĩ Kỳ muốn Mỹ bán 40 tiêm kích F-16 và gần 80 bộ phụ tùng nhằm hiện đại hóa các tiêm kích có sẵn trong biên chế không quân. Tuy nhiên, thương vụ này cho đến nay vẫn chưa thực hiện được do Mỹ muốn Thổ Nhĩ Kỳ chấp thuận cho Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO.

Thụy Điển và Phần Lan năm ngoái cùng nộp đơn xin gia nhập NATO sau khi Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine. Hai nước cần sự chấp thuận của tất cả các nước thành viên NATO để gia nhập. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary hiện vẫn chưa phê chuẩn tư cách thành viên của hai nước Bắc Âu.

Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Thụy Điển chứa chấp những phần tử mà Ankara nói là các chiến binh từ Đảng công nhân người Kurd (PKK). Thổ Nhĩ Kỳ xem PKK là tổ chức khủng bố.

Thổ Nhĩ Kỳ đã đình chỉ các cuộc đàm phán với Thụy Điển và Phần Lan sau một cuộc biểu tình ở Stockholm, trong đó một chính trị gia cực hữu đã đốt một bản sao của cuốn kinh Koran.