Tân Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius: Vị đại sứ đặc biệt nhất Đông Á

Hình ảnh ấy, ngay lập tức tạo ra ấn tượng mạnh mẽ trong những người chứng kiến và cả những độc giả được xem lại bức ảnh đó trong buổi tối hôm ấy. Ở Việt Nam, thì hình ảnh một người đàn ông bế đứa con trên tay, luôn tạo cảm giác tích cực. Ở đây, lại là một người có “địa vị”, trong bộ vest chỉnh chu, với huy hiệu lấp lánh có quốc kỳ Việt Nam-Hoa Kỳ trên ngực. Tức là bản thân ông hiểu, dù không chính thức, nhưng giây phút xuất hiện đó chính là một sự kiện mang tính ngoại giao.

Vị đại sứ bước ra sảnh đón, trao lại con trai Tabo cho người bạn đời, nhà ngoại giao Clayton Bond, và bắt đầu bài phát biểu. Đứng bên cạnh, là mẹ ông. Bà đã 84 tuổi, nhưng vẫn rất linh hoạt và tươi tắn. Cánh phóng viên đùa nhau: “Đúng kiểu nhà mình, có con nhỏ là công tác ở đâu cũng không thể thiếu bà đi theo trông cháu được”. Trong lúc Ted Osius phát biểu, nói về những kỳ vọng của mình đối với quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ, thì ông Clayton Bond lặng lẽ bế con đứng bên cạnh, với một nụ cười nhẹ nhàng trên môi. Một bức tranh “rất Việt Nam”.

Từ trước khi lên đường, Ted Osius đã tâm sự với tờ Washington Blade về việc ông sẽ xuất hiện cùng gia đình mình như thế nào. “Chồng tôi là một người Mỹ gốc Phi, con tôi da nâu, cháu là một người gốc Latinh. Tôi là một người da trắng. Chúng tôi có một gia đình hiện đại. Mẹ tôi cũng sẽ đi cùng. Bà năm nay đã 84 tuổi rồi. Đó là một gia đình đa thế hệ, đa sắc tộc”.

Câu chuyện tình của đại sứ

Trước khi ra đón đại sứ Ted Osius, chúng tôi quyết định mình sẽ phải tặng cho ông một món quà ý nghĩa. Chúng tôi liên hệ với nhiếp ảnh gia Maika Elan, người Việt Nam đầu tiên đoạt giải World Press Photo danh giá, và ngỏ ý xin cô một cuốn sách ảnh. Maika Elan đã đoạt giải World Press Photo với bộ ảnh “Sự lựa chọn màu hồng” (The Pink Choice) – một bộ ảnh gây tiếng vang trên tầm thế giới về vẻ đẹp bình dị trong cuộc sống của những cặp đôi đồng tính.

Cần phải nói thêm rằng không phải lúc nào người đại diện cho quốc gia giàu mạnh nhất thế giới cũng được chào đón tích cực - nếu ông ta công khai giới tính. Đại sứ Mỹ James Brewster khi nhậm chức tại nước Cộng hòa Dominica mới đây đã tạo ra một làn sóng phản đối và thậm chí miệt thị công khai đến từ nhiều vị chức sắc tôn giáo của nước này. Chắc chắn không ai muốn tạo ra một hình ảnh tương tự ở Hà Nội.

Không phải ngẫu nhiên mà Ngoại trưởng John Kerry nhấn mạnh vào việc Ted Osius là đại sứ đồng tính công khai đầu tiên nhậm chức tại một quốc gia Đông Á, trong lễ tuyên thệ nhậm chức của vị đại sứ.

Mặc dù chính nước Mỹ cũng đang tồn tại những tranh cãi về việc có nên hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính - nhưng họ luôn coi việc tôn trọng và thừa nhận người đồng tính trong xã hội, hay rộng hơn, chấp nhận sự khác biệt, là một biểu hiện của xã hội văn minh.

Ted Osius gặp Clayton Bond trong một sự kiện được tổ chức hằng tháng dành cho các thành viên đồng tính của các cơ quan ngoại giao Mỹ, cách đây đúng 10 năm. Hai năm sau, họ tổ chức hôn lễ ở Vancouve (Canada).

Tất nhiên, không bao giờ là dễ dàng cho một cuộc hôn nhân không thường lệ như thế. Đặc biệt là khi Ted Osius là một nhà ngoại giao. Ông có một thời gian dài làm phó đại sứ ở Indonesia, một quốc gia Hồi giáo với những tư tưởng giới tính nghiêm khắc. Ông Clayton Bond kể rằng đôi lúc, họ vẫn nhận được những tấm thiệp mời tham dự sự kiện có ghi “Ông Ted Osius và vợ” - dựa trên một sự “đoán bừa”.

Trong lễ nhậm chức tại Washington hồi giữa tháng 12, Ted kể rằng khi gặp tình yêu của đời mình, ông không bao giờ dám nghĩ đến việc họ có thể cưới nhau, hay có một đứa con, hay không dám nghĩ đến khả năng mình có thể có vị trí cao trong nghề nghiệp. Nhưng tất cả những điều đó đã trở thành hiện thực.

Cuộc tình giữa Ted và Clayton vốn đã nổi tiếng trong giới ngoại giao Mỹ từ nhiều năm nay - càng trở nên nổi bật hơn vào giữa năm nay, khi tổng thống Barack Obama đề cử Ted Osius trở thành đại sứ tại Việt Nam. Khắp nơi trên mạng, trong các diễn đàn dành cho người đồng tính, người ta nói về sự kiện đó.