Starlink gặp sự cố toàn cầu, quân đội Ukraine tê liệt liên lạc tiền tuyến

Một sự cố mất kết nối toàn cầu của hệ thống internet vệ tinh Starlink của SpaceX đã làm gián đoạn thông tin liên lạc của người dùng trên nhiều châu lục hôm 15/9, trong đó có cả binh sĩ Ukraine ở tiền tuyến.

Trang giám sát Downdetector báo cáo có hơn 50.000 phản ánh chỉ riêng tại Mỹ sau khi sự cố bắt đầu ngay sau 7h sáng ngày 15/9. Các báo cáo tương tự cũng được ghi nhận ở châu Âu, châu Á và nhiều khu vực khác.

Lực lượng Vũ trang Ukraine, vốn phụ thuộc nhiều vào Starlink để duy trì kết nối trên chiến trường, cho biết các đơn vị dọc toàn tuyến tiền phương đã bị gián đoạn bắt đầu từ 7h28 phút sáng theo giờ địa phương.

“Starlink lại bị sập trên toàn bộ tiền tuyến”, chỉ huy Robert Brovdi, với biệt danh “Madyar”, viết trên Telegram.

Ông sau đó cập nhật rằng đến 8h02 , đã có báo cáo về việc một phần dịch vụ được khôi phục.

SpaceX xác nhận đang điều tra nguyên nhân nhưng chưa cung cấp thêm chi tiết.

Starlink là công cụ liên lạc then chốt đối với Ukraine kể từ khi xung đột nổ ra. Hệ thống này cung cấp đường truyền internet ổn định trong bối cảnh hạ tầng thông thường bị phá hủy hoặc gây nhiễu. Quân đội Ukraine dựa nhiều vào dịch vụ này để điều phối tác chiến theo thời gian thực, trinh sát và điều khiển UAV.

Sự cố hôm 15/9 là lần gián đoạn toàn cầu thứ 2 trong vài tuần gần đây. Một sự cố tương tự ngày 24/7 đã tạm thời làm mất kết nối của lực lượng Ukraine trên toàn mặt trận, và dịch vụ được khôi phục sau khoảng 2,5 giờ.

Những vụ việc này làm dấy lên những câu hỏi về tính ổn định và quyền truy cập của Ukraine vào hệ thống Starlink.

Hàng trăm nghìn người dân Ukraine hiện phụ thuộc vào hệ thống vệ tinh Starlink. Dịch vụ này đóng vai trò thiết yếu trong các bệnh viện, trường học, khu dân cư tại các vùng chiến sự, và đặc biệt là với quân đội dọc toàn bộ chiến tuyến.

Ukraine đang sử dụng hơn 40.000 thiết bị đầu cuối Starlink, đóng vai trò then chốt trong việc duy trì liên lạc cho cơ sở hạ tầng trọng yếu cũng như hỗ trợ quân đội thực hiện các cuộc tấn công và điều phối. 

Trong hoạt động tác chiến, hoạt động thông tin liên lạc được xem là yếu tố sống còn với khả năng chiến đấu của một đội quân. Thiếu thông tin liên lạc thông suốt sẽ gây ảnh hưởng về lâu dài tới hàng loạt các hoạt động chỉ thị, hiệp đồng tác chiến.

Ukraine vẫn có thể tác chiến nếu thiếu Starlink, nhưng hiệu quả sẽ suy giảm nghiêm trọng khi họ đã phụ thuộc quá lớn vào hệ thống này. Đây cũng là điểm yếu của Ukraine vì họ không đa dạng được nguồn thiết bị dự phòng để ứng phó nếu Starlink trục trặc.

Trong thời gian qua, Ukraine đã nỗ lực tìm cách chuẩn bị cho các phương án nhằm tìm ra các hệ thống liên lạc khác, tương tự Starlink.

Bốn nhà khai thác vệ tinh lớn, gồm SES của Luxembourg, Hisdesat của Tây Ban Nha, Viasat, chủ sở hữu Inmarsat của Anh và Eutelsat/OneWeb của Pháp, xác nhận họ đang đàm phán với các chính phủ và tổ chức EU về cách cung cấp kết nối dự phòng cho Ukraine.

Tuy vậy, việc thay thế không đơn giản khi Ukraine đã sử dụng Starlink một cách rộng khắp, cũng như quy mô của các hệ thống vệ tinh này rất lớn.