Phần Lan quyết định gia nhập NATO, Tổng thống Putin cảnh báo

"Hôm nay, chúng tôi, Tổng thống và Ủy ban Chính sách Đối ngoại của chính phủ quyết định Phần Lan sẽ nộp đơn xin gia nhập NATO", Reuters dẫn lời Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto tại một cuộc họp báo ngày 15/5 cho biết.

Cùng ngày, Tổng thống Niinisto cũng điện đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin để thông báo kế hoạch này. Đáp lại, Tổng thống Putin cảnh báo, động thái đó sẽ làm tổn hại đến quan hệ giữa Phần Lan và Nga.

Hãng tin TASS dẫn thông cáo từ Điện Kremlin cho biết: "Tổng thống Putin nhấn mạnh rằng, việc bác bỏ chính sách trung lập quân sự truyền thống sẽ là sai lầm vì không có mối đe dọa nào đối với an ninh của Phần Lan. Một sự thay đổi trong chính sách đối ngoại của nước này có thể có ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ Nga - Phần Lan vốn đã được xây dựng trên trong nhiều năm trên tinh thần láng giềng và hợp tác đối tác và có tính chất đôi bên cùng có lợi".

Nga coi việc Phần Lan từ bỏ vị thế trung lập, gia nhập NATO là "mối đe dọa" đối với an ninh của nước này. Trong tuần này, sau khi Tổng thống và Thủ tướng Phần Lan thông báo ủng hộ kế hoạch gia nhập NATO, Điện Kremlin cảnh báo, Moscow sẽ đáp trả cả về mặt quân sự, kỹ thuật và các khía cạnh khác "để ngăn chặn mối đe dọa đang nổi lên đối với an ninh quốc gia".

Phần Lan có chung đường biên giới kéo dài hơn 1.300 km với Nga. Nếu Phần Lan gia nhập NATO, thì đường biên của các nước NATO với Nga sẽ tăng gần gấp đôi. Nga hiện có chung biên giới với 14 quốc gia, trong đó 5 quốc gia là thành viên của liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu.

Phần Lan cũng như Thụy Điển buộc phải xem xét lại chính sách an ninh trung lập, đặc biệt sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine hồi tháng 2. Bộ Ngoại giao Phần Lan hôm nay nói rằng, gia nhập NATO sẽ đảm bảo an ninh tốt nhất cho Phần Lan trong bối cảnh môi trường an ninh đã "thay đổi đáng kể". "Bằng cách gia nhập NATO, Phần Lan có thể tăng cường an ninh của mình cũng như của toàn châu Âu. Chúng tôi đưa ra quyết định lịch sử này vì các thế hệ tương lai", Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto nói.

Quyết định xin gia nhập NATO của Phần Lan nhận được sự ủng hộ của các nước phương Tây, trong đó, Anh và Mỹ cam kết sẵn sàng đảm bảo an ninh cho Helsinki trong quá trình nước này xin gia nhập liên minh.

Ngược lại, kế hoạch này cũng vấp phải sự phản đối không chỉ từ Nga mà cả Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hôm 13/5 cho biết, Ankara "không có quan điểm tích cực" về việc Phần Lan hay Thụy Điển gia nhập NATO. "Chúng tôi đang theo dõi các tiến độ liên quan tới việc Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO, nhưng chúng tôi không ủng hộ điều đó. Vào thời điểm này, chúng tôi không thể có cách tiếp cận tích cực với vấn đề nói trên", ông Erdogan nhấn mạnh. Với vai trò thành viên NATO, Thổ Nhĩ Kỳ có thể phủ quyết đơn xin gia nhập NATO của Phần Lan, Thụy Điển.

Tổng thống Niinisto nói rằng, ông có một chút khó hiểu về điều mà ông cho là sự thay đổi lập trường của Thổ Nhĩ Kỳ. "Điều chúng tôi cần bây giờ là một câu trả lời rõ ràng. Tôi sẽ trao đổi với Tổng thống Erdogan về những vấn đề mà ông ấy đề cập", ông Niinisto cho hay.