Ông Trump nói tu chính án 25 sẽ quay lại "ám" chính quyền Biden

"Tu chính án 25 không có nghĩa lý gì với tôi, nhưng nó sẽ quay lại ám Joe Biden và chính quyền của ông ấy. Mọi người thường nói, nên thận trọng với những gì mình muốn", Tổng thống Trump phát biểu trước báo giới hôm 12/1 trong chuyến thăm tường biên giới phía nam nước Mỹ.

Chủ nhân Nhà Trắng cũng lên án vụ biểu tình bạo lực ở trụ sở quốc hội hồi tuần trước khiến 5 người thiệt mạng. "Chúng tôi tin vào luật pháp, chứ không phải bạo động". Mặt khác, ông cũng nói rằng "quyền tự do ngôn luận đang bị tấn công chưa từng có", dường như ngầm đề cập đến việc ông bị khóa các tài khoản mạng xã hội sau bạo loạn.

Ông Trump nói, nỗ lực luận tội ông của đảng Dân chủ là một cuộc "săn phù thủy" xấu xa nhất trong lịch sử nước Mỹ. "Nó đang gây ra sự giận dữ, tổn thương và chia rẽ khủng khiếp, điều này rất nguy hiểm cho nước Mỹ.

Những bình luận trên được đưa ra trong bối cảnh Hạ viện đã thông qua điều khoản luận tội ông Trump, trong đó cáo buộc ông Trump kích động bạo lực. Dự kiến Hạ viện ngày 12/1 sẽ bỏ phiếu nghị quyết kêu gọi Phó tổng thống Mike Pence kích hoạt tu chính án 25 để phế truất tổng thống, và tiếp tục bỏ phiếu vào ngày 13/1 để luận tội lần hai đối với ông Trump.

Nếu nghị quyết được thông qua, ông Pence sẽ có 24 giờ để đưa ra phản hồi. Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cảnh báo, nếu ông Pence từ chối kích hoạt tu chính án 25, Hạ viện sẽ lập tức bỏ phiếu luận tội ông Trump. Giới quan sát cho rằng việc luận tội Tổng thống Trump có thể dễ dàng được thông qua ở Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát. Sau khi thông qua, Hạ viện sẽ gửi bản luận tội lên Thượng viện và Thượng viện sẽ mở một phiên xét xử tổng thống sớm nhất có thể khi họ làm việc trở lại vào ngày 19/1. Nếu bị kết tội, ông Trump sẽ bị phế truất. Kịch bản này được cho là khó xảy ra vì ông Trump đã sắp hết nhiệm kỳ.

Tu chính án số 25 là văn bản được ra đời với mục đích làm rõ thứ tự kế thừa nhiệm vụ tổng thống Mỹ khi xảy ra vấn đề. Khoản 4 của văn bản quy định rằng khi phó tổng thống với sự ủng hộ của đa số quan chức hành pháp cấp cao có thể nộp văn bản lên lưỡng viện tuyên bố rằng tổng thống không thể thực thi quyền lực và nhiệm vụ. Khi đó, phó tổng thống sẽ lập tức nắm quyền tổng thống.

Trong trường hợp của ông Trump, để thực hiện khoản 4, bước đầu tiên là Phó tổng thống Mike Pence và phần lớn các quan chức trong nội các phải đưa ra một tuyên bố gửi tới các chủ tịch của Thượng viện và Hạ viện với nội dung rằng ông Trump không đủ khả năng thực hiện nhiệm vụ của tổng thống. Ngay lập tức, ông Pence sẽ trở thành quyền tổng thống. Tuy nhiên, tu chính án này cũng cho phép ông Trump lấy lại quyền lực với tuyên bố vẫn đủ khả năng đảm nhiệm công việc trừ khi ông Pence và nội các gửi một thông báo khác.

Lãnh đạo Thượng viện: Ông Trump đáng bị luận tội

Theo New York Times, bày tỏ quan điểm về việc luận tội tổng thống, Lãnh đạo Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell nói với các đồng nghiệp rằng, ông tin Tổng thống Trump đã có những hành động phạm pháp đáng bị luận tội và ông ủng hộ kế hoạch của đảng Dân chủ. Ông McConnell nói, việc luận tội sẽ giúp đảng Cộng hòa dễ từ bỏ hơn cái gọi là "chủ nghĩa Trump".

Tuy nhiên, ông McConnell không cam kết sẽ bỏ phiếu kết tội ông Trump ở Thượng viện, ông muốn xem điều khoản luận tội của Hạ viện trước khi bỏ phiếu. Điều này trái ngược hoàn toàn với động thái trước kia của ông McConnell khi ông Trump bị Hạ viện luận tội lần 1 vào cuối năm 2019. Khi đó, ông McConnell kịch liệt phản đối kế hoạch của đảng Dân chủ.

Ông McConnell vốn là đồng minh của Tổng thống Trump nhưng quan hệ giữa họ có dấu hiệu căng thẳng những gần đây sau khi ông McConnell công khai thừa nhận kết quả bầu cử, phản đối nỗ lực lật ngược kết quả của ông Trump. Một số nguồn tin trong đảng Cộng hòa cho biết, nếu ông McConnell ủng hộ kết tội ông Trump, thì ông Trump sẽ khó tránh khỏi nguy cơ bị luận tội bởi 67 thượng nghị sĩ trong phiên xét xử luận tội ở Thượng viện. "Nếu Mitch gật đầu, mọi chuyện coi như xong", một nguồn tin giấu tên cho biết.

Đến nay, các thượng nghị sĩ Cộng hòa vẫn khá kín tiếng về việc liệu họ có ủng hộ kết tội ông trump hay không, song đã có 3 nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ luận tội Tổng thống sắp mãn nhiệm.