Nỗi lo của Trung Quốc khi dự kiến có thêm 100 triệu người cao tuổi

Phó lãnh đạo đại học Nhân dân Trung Quốc Du Peng, một nhà nhân khẩu học hàng đầu của quốc gia, cảnh báo tốc độ già hóa dân số ở đất nước tỷ dân sẽ tăng trong thập niên tới, với số lượng người ngoài 60 tuổi tăng trung bình 10 triệu mỗi năm.

Theo ông Du, tới những năm 2030, Trung Quốc sẽ có thêm 100 triệu người cao tuổi và tới năm 2050, số lượng người trên 60 tuổi ở quốc gia này sẽ tăng lên 520 triệu, chiếm 37,8% dân số.

Điều này sẽ làm gia tăng gánh nặng lên quỹ lương hưu nhà nước, các cơ sở chăm sóc cho người cao tuổi và dịch vụ y tế.

Theo dữ liệu chính thức, Trung Quốc có 209,78 triệu người trên 65 tuổi vào năm ngoái, chiếm 14,9% dân số, tăng từ con số 200 triệu vào năm 2021.

"Thập niên tới kể từ bây giờ là thời điểm quan trọng nhất để Trung Quốc tích cực ứng phó với tình trạng dân số già đi", ông Du nhận định.

Bắc Kinh đã thừa nhận nhiều thách thức về nhân khẩu học, bao gồm tỷ lệ sinh thấp và xã hội già hóa nhanh. Hồi tháng 5, Trung Quốc cam kết "phát triển dân số chất lượng cao", mặc dù các biện pháp cụ thể vẫn chưa được đưa ra.

Năm 2020, lương hưu lần đầu tiên vượt qua tiền hỗ trợ từ gia đình thành nguồn thu nhập chính của người cao tuổi Trung Quốc. Theo ông Du, đây là một dấu hiệu cho thấy áp lực của dân số già có thể sẽ ảnh hưởng tới xã hội Trung Quốc.

Vào đầu năm 2022, Trung Quốc cho biết sẽ dần dần bắt đầu nâng tuổi nghỉ hưu bắt buộc trong nhiều năm qua -  ở mốc 60 đối với nam, 55 đối với nữ nhân viên văn phòng và 50 đối với nữ công nhân. Tuy nhiên, Bắc Kinh chưa có lộ trình cụ thể cho nỗ lực này.

Quỹ hưu trí đô thị, xương sống của hệ thống lương hưu nhà nước của Trung Quốc, trước đó đã được dự đoán sẽ cạn tiền vào năm 2035 do lực lượng lao động giảm và khoảng cách giữa đóng góp với chi tiêu tăng lên.

Theo ông Du, Trung Quốc dự kiến sẽ có số người cao tuổi bằng tổng dân số của tất cả các nước phát triển cộng lại vào năm 2030. Trong khi đó, Ủy ban Y tế Quốc gia ước tính rằng Trung Quốc sẽ có 402 triệu người trên 60 tuổi vào năm 2040.

Tổ chức Y tế Thế giới vào tháng 10 cho biết đến năm 2030, cứ 6 người trên thế giới thì có 1 người trên 60 tuổi. Vào năm 2050, dự kiến 2,1 tỷ người trên toàn thế giới sẽ trên 60 tuổi.

Theo ông Du, Trung Quốc cần đẩy nhanh việc tích hợp bảo hiểm hưu trí tư nhân, tăng cường bảo hiểm y tế và hoàn thiện các hệ thống chăm sóc người cao tuổi.

Trung Quốc cũng nên thực hiện một hệ thống hưu trí linh hoạt, bắt đầu với những ngành nghề đang có nhu cầu cao, ví dụ như giáo viên và bác sĩ.

Ngoài ra, theo ông Du, người cao tuổi cũng có thể giúp giải quyết tình trạng tỷ lệ sinh ngày càng giảm ở Trung Quốc bằng cách tạo ra các cộng đồng kết hợp người già với trẻ nhỏ, giúp đỡ thế hệ trẻ đang quá tải trong việc nuôi dạy con cái của họ.