Những nỗi lo sợ của người Gaza khi tháo chạy khỏi chiến sự

Gia đình Abusada đã chạy khỏi thành phố Gaza hôm 13/10 và đi về phía nam tới biên giới Ai Cập vì lo sợ Israel mở một cuộc chiến tranh trên bộ quy mô lớn. Nhưng khi đến đây, điều họ lo sợ bây giờ là hết thức ăn và nước uống.

"Tôi đang nhìn vào những chai nước mà chúng tôi có và tự hỏi: 'Sau đó chúng ta sẽ làm gì?", Mkhaimar Abusada, 58 tuổi, người đã chia sẻ hàng chục chai nước 500ml với khoảng 50 thành viên gia đình và bạn bè trong ngày 16/10 cho biết.

Abusada là một trong hơn nửa triệu người Palestine đã rời khỏi phần phía bắc của Dải Gaza sau khi Israel cảnh báo cư dân của một số khu dân cư đông dân nhất trên lãnh thổ hãy sơ tán về phía nam, trước nguy cơ xảy ra cuộc chiến trên bộ quy mô lớn.

Họ đã tìm thấy được sự an toàn tương đối ở miền nam vì Tel Aviv ít đánh bom ở đó nhưng hiện đang phải đối mặt với tình trạng thiếu nước uống, thực phẩm và nhiên liệu.

Việc sơ tán bắt buộc đã làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Dải Gaza, nhất là sau khi Israel đã cắt nguồn cung cấp nước, nhiên liệu và thực phẩm cho vùng đất này sau cuộc tấn công ngày 7/10 của lực lượng Hamas.

"Gaza đang bị bóp nghẹt", Philippe Lazzarini, người đứng đầu cơ quan Liên hợp quốc về người tị nạn Palestine, cho biết trong bài phát biểu hôm 15/10 tại Đông Jerusalem. "Không một giọt nước, không một hạt lúa mì, không một lít nhiên liệu nào được phép vào Dải Gaza trong 8 ngày qua", ông nói thêm.

Liên hợp quốc cho biết khoảng 1 triệu người ở Gaza, gần một nửa tổng dân số của dải đất, đã phải di dời kể từ khi quân đội Israel không kích đáp trả Hamas. Những người có thể thì ở cùng gia đình và bạn bè, nhưng hầu hết đều tập trung ở những nơi trú ẩn và trường học do Liên hợp quốc điều hành.

Một số đang trú ẩn với người lạ hoặc dựng lều trên đường phố. Mặc dù họ có thể tránh xa nguy cơ nguy hiểm tính mạng nhưng các gia đình cho biết điều kiện sống ở miền Nam đang trở nên cực kỳ tồi tệ.

Hầu như tất cả các cơ sở đều bị đứt đường dây điện và nước đang cạn dần. Những người may mắn có những tấm pin mặt trời để lấy điện sử dụng thì họ ưu tiên để sạc điện thoại di động. Với việc miền Nam quá đông đúc, một số người thậm chí còn mang nước từ miền Bắc đến.

Khi người Palestine rời bỏ nhà cửa, nhiều người vẫn nói rằng họ không muốn rời khỏi dải đất này vì sợ sẽ mất đất vào tay Israel. Một số người, trong đó có hàng nghìn người có hộ chiếu nước ngoài, đang hy vọng rời khỏi vùng đất này qua ngả Ai Cập, nơi có chung đường biên giới duy nhất với Gaza dành cho người dân mà Israel không kiểm soát.

Kể từ hôm 16/10, Israel vẫn chưa cam kết sẽ không tấn công khu vực này và các cánh cổng vẫn đóng. Cuộc hành trình từ thành phố Gaza tới phía nam Wadi Gaza, nơi quân đội Israel hướng dẫn người dân đi qua, chỉ khoảng hơn 6km, mất 15 phút lái xe khi không có xe cộ qua lại.

Tuy nhiên, đường sá bị hư hỏng, mảnh vụn tên lửa rơi vãi khắp nơi, tình trạng thiếu nhiên liệu và nguy cơ bị pháo kích đã khiến việc đi đến đó trở nên khó khăn. Trong những ngày gần đây, các gia đình đã phải trả tới 1.000 shekel Israel (khoảng 250 USD), cho một chuyến taxi nếu họ tìm được tài xế. Một số người đi bộ, ngồi sau xe tải và thậm chí còn đi trên xe lừa.

Khoảng 600.000 người phải di dời hiện đang ở giữa Gaza và các thành phố phía nam Khan Yunis và Rafah. Trong số đó, gần 400.000 người đang trú ẩn trong các trường học và tòa nhà của Liên hợp quốc, vượt quá khả năng hỗ trợ của tổ chức này.

"Điều kiện vệ sinh thật kinh khủng và chúng tôi có báo cáo về cơ sở hậu cần, chẳng hạn như việc hàng trăm người chỉ dùng chung một nhà vệ sinh", báo cáo của Cơ quan Cứu trợ và Việc làm của Liên hợp quốc dành cho Người tị nạn Palestine cho biết.

Trong một bài đăng trên mạng X hôm 16/10, cơ quan này cũng cho biết, chỉ trong 24 giờ qua, 250.000 người đã chuyển đến hầu hết các trường học của Liên hợp quốc, nơi nguồn nước đang cạn kiệt.

Tình trạng thiếu nước sinh hoạt ở miền nam xảy ra sau khi Bộ trưởng Năng lượng Israel, ông Israel Katz hôm 15/10 cho biết chính quyền đã nối lại nguồn cung cấp nước cho miền nam Gaza trong nỗ lực đưa người dân sơ tán đến đó. Israel đã kiểm soát nguồn nước và nhiên liệu tới dải đất này từ năm 2007, và trước đó Bộ trưởng Katz cho biết viện trợ, bao gồm cả nước, sẽ không chảy vào Gaza cho đến khi Hamas trao trả lại con tin người Israel.

Tại các trường học do Liên hợp quốc quản lý ở Deir Al Balah, một thành phố ở trung tâm Gaza nhưng ở phía nam Wadi Gaza, các phòng học chật chội người ở. Các gia đình phơi quần áo trên ban công trường học và ngủ trong lều và trên sàn nhà. Sân chơi ngoài trời trở thành nơi cầu nguyện.

Mosab Al Bornieh, một kỹ thuật viên văn phòng 36 tuổi, và gia đình anh đã ở tại một trong những trường học như vậy trong 2 ngày sau khi rời nhà ở cùng thành phố. "Các vụ đánh bom ngày càng đến gần hơn. Tôi không muốn mạo hiểm mạng sống".

Anh cho biết, khi vợ và ba đứa con nói rằng sống ở trường là không ổn, Al Bornieh trở về nhà và thấy tất cả các tòa nhà trên phố của mình đều bị hư hỏng nặng và bị bỏ trống. Các cửa sổ đã bị loại bỏ. Toàn bộ các mặt của tòa nhà chìm trong khói đen. Dây cáp điện bị đổ xuống đất, mảnh vụn vương vãi khắp nơi. Gia đình anh quyết định quay trở lại trường học.

Nuha Bashir, một bà mẹ ở Deir Al Balah, vẫn mỗi ngày cố gắng an ủi hai cô con gái sinh đôi 9 tuổi của mình. Gia đình gần đây đã chuyển từ căn hộ ở tầng 4 đến nhà mẹ chồng Nuha ở tầng một, nơi mà họ nghĩ có thể an toàn hơn. Họ dành cả ngày để vẽ, giải câu đố và làm vòng tay đính cườm, trong khi người cha ra ngoài cố gắng tìm nước và thức ăn. Bashir đã cẩn thận giữ điện thoại di động bên mình để các con cô không nhìn thấy bất kỳ hình ảnh đau thương nào.

Bashir suy sụp khi nói về việc vẫn chưa kể cho các con nghe về người bạn cùng tuổi của chúng đã thiệt mạng khi nhà của họ trúng không kích. "Chúng biết nhau từ khi còn học mẫu giáo và bây giờ tôi không biết các con sẽ nghĩ gì khi quay lại trường học", cô nói.

Mkhaimar Abusada đã cùng gia đình chuyển về phía nam Gaza và hiện đang ở Khan Younis cùng người thân. Abusada cho biết tòa nhà 6 tầng nơi anh ở đã không có điện hơn một tuần qua. Tuy nhiên, họ vẫn coi mình là người may mắn vì có tấm pin mặt trời để cung cấp điện và internet. 

Cháu trai của Abusada đến một tiệm bánh lúc 6 giờ sáng 15/10 nhưng thấy hàng trăm người đã xếp hàng. Cậu bé trở về lúc 10 giờ tối với một vài ổ bánh mì. Gia đình hiện đang cố gắng làm bánh mì tại nhà, sử dụng bình gas còn lại để nướng bánh. Tuy nhiên, bột mì sắp hết. Anh trai của Abusada không thể tìm thấy bất kỳ thứ gì để mua trong ngày 16/10.

Tám người trong gia đình anh họ của Abusada đã thiệt mạng trong một cuộc không kích ở phía bắc Gaza.

Vì vậy, Abusada muốn hai đứa con trai lớn, đều mang hộ chiếu Mỹ, rời khỏi dải đất này ngay cả khi không có ông đi cùng. Dù có thẻ xanh của Mỹ, nhưng ông cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông báo với ông rằng họ chưa thể đảm bảo việc xuất cảnh của ông.