Những kịch bản có thể xảy ra khi sắc lệnh di trú của ông Trump "ra tòa"

Sắc lệnh tạm ngừng tiếp nhận người tị nạn và hạn chế người nhập cư từ 7 quốc gia của Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục đối mặt với thách thức pháp lý khi một tòa án ở Seattle (Washington) yêu cầu tạm ngừng sắc lệnh, trong khi tòa án phúc thẩm ở San Francisco bác đề nghị khôi phục ngay lập tức sắc lệnh.

Chính quyền của Tổng thống Trump cuối ngày hôm qua đã hoàn tất việc bổ sung thông tin pháp lý để giải thích cho quyết định ra sắc lệnh. Phiên điều trần đầu tiên về sắc lệnh tại tòa phúc thẩm Khu vực Tư pháp số 9 của Mỹ ở San Francisco sẽ diễn ra chiều 7/2 theo giờ địa phương (tức sáng mai 8/2 theo giờ Việt Nam).

Tòa phúc thẩm hoặc sẽ đưa ra 1 trong 3 quyết định: hoặc khôi phục sắc lệnh, hoặc duy trì đóng băng sắc lệnh, hoặc sẽ phải tổ chức thêm nhiều phiên điều trần khác.

Kịch bản thứ nhất, tòa bác bỏ phán quyết của thẩm phán Seattle (Washington), yêu cầu khôi phục ngay lập tức sắc lệnh và không vấp phải bất cứ kháng cáo nào. Điều này có thể sẽ lại kéo theo tình trạng hỗn loạn giống như khi nó được ban hành. Hiện chưa rõ giới chức Mỹ đã chuẩn bị sẵn kế hoạch cho kịch bản tình trạng hỗn loạn có thể lặp lại hay chưa.

Kịch bản thứ hai, tòa phúc thẩm có thể sẽ quyết định duy trì phán quyết đóng băng sắc lệnh và tiến hành thêm các phiên điều trần khác trước khi ra phán quyết cuối cùng.

Kịch bản thứ ba, bên thua kiện - hoặc chính quyền của Tổng thống Trump, hoặc bang Washington - có thể đề nghị Tòa án tối cao can thiệp để giải quyết. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi phải có sự chấp thuận của 5/8 thẩm phán Tòa án tối cao. Tòa án tối cao Mỹ thông thường có 9 thẩm phán, trong đó tổng thống chỉ được chỉ định 1 thẩm phán để đảm bảo tính công bằng. Hiện tại, Tòa án tối cao chỉ có 8 thẩm phán do thẩm phán Antonin Scalia qua đời năm ngoái. Neil Gorsuch, người được ông Trump đề cử làm thẩm phán thứ 9, vẫn đang chờ phê chuẩn của Quốc hội.

Bình luận về khả năng vụ kiện được chuyển lên Tòa án tối cao, giáo sư Kathleen Kim tại Đại học Luật Loyola tại Los Angeles cho rằng, Tòa án tối cao có thể sẽ không tiếp nhận đơn kháng cáo. Nếu Tòa án tối cao không tiếp nhận đơn kháng cáo đồng nghĩa với việc phán quyết của tòa cấp dưới, ở đây là tòa phúc thẩm Khu vực Tư pháp số 9 sẽ có hiệu lực.

Về phía Nhà Trắng, họ tin rằng chính quyền sẽ chiến thắng trong vụ kiện và sắc lệnh sẽ được khôi phục trở lại để phục vụ mục đích an ninh quốc gia. "Rõ ràng pháp luật đứng về phía Tổng thống. Ngài Tổng thống có mong muốn làm những gì tốt nhất cho đất nước nhằm bảo vệ người dân, và chúng tôi rất tự tin rằng chúng tôi sẽ chiến thắng trong vấn đề này", phát ngôn viên Nhà Trắng Sean Spicer nói.

Minh Phương

Theo Washington Post, SMH