MiG-31K của Nga bất ngờ dừng không kích Ukraine: Chuyện gì đang diễn ra?

Theo BBC, những tiếng còi báo động không kích liên quan đến các máy bay chiến đấu MiG-31 của Nga đã không còn được nghe thấy ở Ukraine kể từ ngày 28/1.

Câu hỏi đặt ra lúc này là tại sao lại có sự tạm dừng bất thường như vậy với MiG-31 khi dòng máy bay này thường xuyên hoạt động trong suốt năm 2024?

MiG-31 có nhiều biến thể nhưng Ukraine chỉ phát cảnh báo về các vụ không kích trên toàn quốc khi MiG-31K cất cánh vì chúng có thể mang theo tên lửa siêu vượt âm Kh-47M2 Kinzhal. 

Loại tên lửa này có thể tấn công bất cứ vị trí nào ở Ukraine chỉ trong vòng vài phút và rất khó bị đánh chặn do tốc độ bay cực nhanh. Kinzhal có thể đạt vận tốc Mach 12 (gấp 12 lần vận tốc âm thanh) với tầm bắn tối đa trên 2.000km và mang theo đầu nổ nặng hơn 500kg đủ để phá hủy các hầm ngầm dưới lòng đất.

Trong suốt năm 2024, các cảnh báo liên quan đến MiG-31K thường được kích hoạt gần như hàng ngày ở Ukraine.

BBC cho biết, kể từ đầu năm 2025, những vụ cảnh báo về MiG-31 chỉ được Ukraine đưa ra 3 lần, vào các ngày 3, 8 và 28/1 nhưng không lần nào xảy ra không kích.

Bộ Quốc phòng Nga hiện chưa bình luận về việc tạm dừng hoạt động này. Kênh Telegram chính thức của Không quân Ukraine cũng không cung cấp thông tin nào về các nhiệm vụ tác chiến của MiG-31. 

Theo thông tin không chính thức, MiG-31 có thể đã thực hiện các chuyến bay sau ngày 28/1 nhưng không phải là các nhiệm vụ chiến đấu. Người phát ngôn của Không quân Ukraine Yurii Ihnat đã xác nhận việc tạm dừng các chuyến bay của MiG-31.

Tuy nhiên, trong thời gian MiG-31K không tham gia nhiệm vụ chiến đấu, Nga vẫn tiếp tục tấn công các mục tiêu ở Ukraine bằng nhiều phương tiện khác như máy bay không người lái hay tên lửa phóng từ mặt đất.

Vụ không kích bằng tên lửa Kinzhal gần đây nhất được ghi nhận xảy ra vào đêm 31/12/2024 khi Nga tập kích Ukraine bằng 61 vũ khí trên không. Khi đó, các hệ thống phòng không của Ukraine chỉ bắn hạ được duy nhất một tên lửa Kinzhal trong vụ tấn công.

Hiện không có dấu hiệu nào cho thấy Nga sắp hết tên lửa Kinzhal. Những bằng chứng như vậy có thể xuất hiện thông qua tin tức tình báo bị rò rỉ hoặc dữ liệu điều tra nguồn mở, nhưng không có báo cáo lớn nào về chủ đề này xuất hiện gần đây.

Giả thuyết khả dĩ có thể lý giải cho động thái này là một số bộ phận máy bay nhiều khả năng đã hết hạn sử dụng khiến Nga phải đình chỉ các chuyến bay. 

Tất cả các máy bay MiG-31 đều được sản xuất trước năm 1994 với số lượng lên tới 500 chiếc. Tuy nhiên, theo Military Balance, đến năm 2023 Nga chỉ còn giữ lại 129 chiếc, trong đó có 12 máy bay MiG-31K.

Mỗi máy bay đều có vòng đời sử dụng nhất định, được tính bằng giờ bay hoặc chu kỳ cất, hạ cánh. Động cơ D-30F6 của MiG-31 bắt đầu quá trình xuống cấp chỉ sau 350 giờ hoạt động. Máy bay chiến đấu MiG-31K còn phải chịu áp lực lớn hơn so với MiG-31 tiêu chuẩn vì tải trọng của tên lửa Kinzhal nặng 4,3 tấn dưới thân máy bay.

Người phát ngôn của Không quân Ukraine Yurii Ihnat cho rằng, việc tạm dừng các nhiệm vụ chiến đấu của MiG-31 không phải vấn đề liên quan tới hoạt động tác chiến của Nga.

"Nga có một chu kỳ sản xuất, sửa chữa và hiện đại hóa hoàn chỉnh các máy bay Su và MiG. Nếu có gì đó hỏng hóc, họ sẽ thay thế. Đây không phải là vấn đề đối với Nga", ông Ihnat nhận xét. 

Theo ông Ihnat, những lý do khiến các nhiệm vụ của MiG-31 không diễn ra có thể liên quan tới kế hoạch hoạt động, thời tiết xấu hoặc tích trữ tên lửa Kinzhal chứ không phải hao mòn máy bay.