Nhận lỗi vụ Su-24, Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu hái "quả ngọt" từ Nga

Hai lần trong tháng 6 vừa qua, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayip Erdogan đã gửi thư cho Tổng thống Vladimir Putin và chính thức xin lỗi Nga về vụ máy bay tiêm kích F-16 nước này bắn rơi chiếc máy bay ném bom tiền tuyến Su-24, trên vùng trời tỉnh Latakia của Syria ngày 24/11/2015.

Nhà phân tích Cenk Baslamis, người sáng lập và hiện đang lãnh đạo Trung tâm nghiên cứu chiến lược Nga-Thổ Nhĩ Kỳ nhận định, chính quyền Erdogan đã nhận thức được rằng, hành động của họ đã dẫn đến một cuộc khủng hoảng toàn diện trong quan hệ với Moscow.

Tạp chí Mỹ Foreign Policy đánh giá rằng, yếu tố lợi ích, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng đóng vai trò thúc đẩy quan trọng trong vấn đề này, việc nối lại quan hệ sau sự cố Su-24 là điều có lợi cho cả hai bên, nên cả Ankara và Moscow đã tìm đến một "công thức thỏa hiệp".

Do đó, lá thư xin lỗi mà ông Erdogan gửi tới ông Putin là “một bước đi quan trọng” để tiến tới việc bình thường hóa quan hệ giữa hai nước. Những lợi ích của nó sẽ đến ngay sau khi Tổng thống Vladimir Putin ký sắc lệnh điều chỉnh các biện pháp trừng phạt đối với Ankara.

Chủ tịch Trung tâm nghiên cứu Thổ Nhĩ Kỳ-Nga Aydın Sezer cho rằng, năng lượng là yếu tố rất quan trọng trong việc hàn gắn quan hệ giữa 2 nước.

Do đó, kế hoạch xây dựng tuyến đường ống dẫn khí đốt sang Nam Âu là "Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ" và nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của nước này mang tên Akuyu - những dự án đã bị đình chỉ sau sự cố Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Nga Su-24, có thể được Moscow cho phép nối lại.

Ngay sau lời xin lỗi của Tổng thống Erdogan, Bộ trưởng Năng lượng Nga Alexandr Novak tuyên bố sẵn sàng tái triển khai đàm phán xây dựng “Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ”. Các chuyên gia nhận định, dự án này sẽ nhanh chóng được rã băng và sớm bắt đầu triển khai hoạt động.

Tờ Kommersant của Nga bình luận rằng, ngoài triển vọng Nga nối lại các dự án “Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ” hoặc xây dựng nhà máy điện hạt nhân Akuyu ở miền nam nước này, hiệu quả thần kỳ từ việc Nga dỡ bỏ lệnh trừng phạt đã được thấy rõ trong lĩnh vực du lịch của Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngày 30-6, hai hạn chế trực tiếp là cấm bán các tour du lịch đến Thổ Nhĩ Kỳ và lệnh cấm các chuyến bay thương mại đã được ông Putin ra sắc lệnh dỡ bỏ. Các lĩnh vực khác như nông sản và thực phẩm đang được đàm phán tiếp.

Chỉ sau 3 ngày dỡ bỏ lệnh cấm này, Ankara đã lấy lại được 1/3 doanh thu của các công ty du lịch và trở thành điểm đến phổ biến nhất của các du khách Nga. Những bãi biển Thổ Nhĩ Kỳ lại đột nhiên “tràn trề sức sống Nga” như hồi trước tháng 11/2015.

Thông tin từ các đơn vị du lịch nước này cho biết, sau ngày đầu tiên dỡ bỏ lệnh cấm bán tour du lịch (1/7), các tour du lịch từ Nga đến Thổ Nhĩ Kỳ đã chiếm 6,7 % trong tổng cơ cấu doanh thu, hôm thứ 2 đã tăng vọt lên 38,8% và ngày thứ 3 là 35,6%.

Đại diện của "Online Tour" là ông Igor Blinov cho biết, với đà này, chỉ cần vài tháng cuối của mùa du lịch, Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ “gỡ gạc” được kha khá sự thất thu của cả năm du lịch 2016.

Theo Nguyễn Ngọc (tổng hợp)

An ninh thủ đô