Nghi vấn "yếu tố Trung Quốc" khiến UAE tạm dừng mua tiêm kích Mỹ F-35

Truyền thông Mỹ dẫn lời một quan chức UAE cho biết: "UAE đã thông báo với Mỹ về việc dừng thảo luận để mua tiêm kích F-35. Các yêu cầu kỹ thuật, các hạn chế về hoạt động có chủ quyền và phân tích mô hình chi phí/lợi ích đã dẫn đến việc đánh giá lại thương vụ".

"UAE và Mỹ đang hợp tác để đưa ra các điều kiện an ninh quốc phòng chung cho việc mua vũ khí. Mỹ vẫn là nhà cung cấp ưu tiên của UAE đối với các yêu cầu quốc phòng tiên tiến và các cuộc thảo luận về F-35 có thể được mở lại trong tương lai", quan chức trên nhấn mạnh.

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Nhà Trắng vẫn sẽ duy trì "cam kết" với thương vụ, vốn được coi là nền tảng của thỏa thuận bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa UAE và Israel vào tháng 8/2020.

Ngày 14/12, phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Kirby cho biết, Mỹ sẵn sàng hợp tác với UAE để giải quyết mối quan tâm của cả hai nước. "Quan hệ đối tác của Mỹ với UAE mang tính chiến lược và phức tạp hơn bất kỳ thương vụ mua bán vũ khí nào", ông Kirby nói, nhấn mạnh rằng các yêu cầu của Mỹ đưa ra nhằm bảo vệ thiết bị quốc phòng nước này có tính toàn cầu và không chỉ áp dụng riêng cho UAE.

Trước đó, nhiều chính trị gia Mỹ bày tỏ quan ngại về thỏa thuận bán một trong những vũ khí tiên tiến nhất của nước này cho quốc gia Ả rập. Trong thời gian gần đây, chính phủ Mỹ nhiều lần kêu gọi UAE loại bỏ hãng công nghệ Trung Quốc Huawei ra khỏi mạng lưới viễn thông của quốc gia Ả rập. Mỹ quan ngại rằng, công nghệ của Huawei có thể gây ra rủi ro an ninh với các hệ thống vũ khí.

"F-35 là viên ngọc quý của Mỹ, của lực lượng không quân của chúng tôi và vì vậy chúng tôi cần có động thái bảo vệ an ninh công nghệ cho tất cả các đối tác của chúng tôi", Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về An ninh Khu vực Mira Resnick Becky Anderson cho biết hồi tuần trước khi trả lời câu hỏi về việc liệu UAE có phải lựa chọn giữa Huawei và F-35 hay không.

Tuy nhiên, các quan chức UAE dường như lo lắng rằng họ sẽ bị kẹt trong một cuộc đối đầu giữa đối tác thương mại hàng đầu Trung Quốc và đồng minh chiến lược chính là Mỹ.

Anwar Gargash, cố vấn ngoại giao của lãnh đạo UAE, cho biết: "Điều chúng tôi lo lắng là ranh giới giữa sự cạnh tranh gay gắt (giữa Trung Quốc và Mỹ) và một cuộc Chiến tranh Lạnh mới. Bởi vì tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi điều này".

Trong bài phát biểu, ông Gargash cũng xác nhận các thông tin rằng UAE đã đóng cửa một cơ sở của Trung Quốc do Mỹ nghi ngờ rằng nó đang được sử dụng cho mục đích quân sự, mặc dù UAE không hoàn toàn nhất trí với quan ngại của Washington về việc này.

Theo quan chức Kirby, một phái đoàn của UAE dự kiến sẽ tới Lầu Năm Góc trong tuần này. Dù kế hoạch của cuộc gặp không bao gồm việc bàn thảo về thương vụ F-35 nhưng các chuyên gia cho rằng chủ đề này sẽ được đưa ra.