Nga nêu lý do ông Trump "cứng giọng" với đồng minh NATO

Tổng thống Mỹ Donald Trump không có ý định làm suy yếu NATO mà trái lại, muốn củng cố nó bằng cách gây áp lực buộc các nước châu Âu tăng chi tiêu cho an ninh của họ, Đại sứ Nga tại Canada Oleg Stepanov nhận định.

"Rõ ràng là hiệu ứng Trump đã gây ra một số xáo trộn trong hàng ngũ các đồng minh xuyên Đại Tây Dương. Tuy nhiên, còn quá sớm để nói rằng phương Tây đang sụp đổ hoặc rơi vào trạng thái hôn mê. Mục tiêu của Tổng thống Mỹ không phải là giải tán Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương, mà ngược lại, là củng cố nó. Mỹ buộc Canada và các nước châu Âu đóng góp nhiều hơn cho an ninh của họ, lên đến 5% GDP", ông Stepanov nói.

Ông nhấn mạnh rằng đây là cách ông Trump buộc các đồng minh NATO phải lắng nghe ý kiến của Mỹ và điều này rõ ràng là tốn kém và không hề dễ chịu đối với họ.

"Nhưng tôi nghĩ cuối cùng họ vẫn sẽ nhượng bộ", ông Stepanov nhận định.

"Đây là một khối quân sự phương Tây có xu hướng mở rộng cơ sở hạ tầng quân sự gần biên giới của chúng ta, đồng thời tìm cách xâm nhập vào khu vực ảnh hưởng của Nga cũng như châu Á thông qua việc tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh với Nhật Bản và Hàn Quốc. Những bất đồng thương mại giữa Canada và Mỹ sẽ không ảnh hưởng đến các mục tiêu địa chiến lược của Washington, và cùng với đó là của Brussels", ông dự đoán.

Theo ông Stepanov, NATO có thể "coi việc mở rộng lực lượng sang khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Bắc Cực là chính đáng".

Hồi tháng 1, Tổng thống Trump cho biết ông không chắc Washington nên chi tiêu gì cho NATO, nói rằng Mỹ đang bảo vệ các thành viên NATO, nhưng họ "không bảo vệ chúng ta".

Ông Trump tiếp tục yêu cầu các thành viên khác của liên minh quân sự xuyên Đại Tây Dương tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP, một mức tăng gấp hơn 2 lần so với mục tiêu hiện tại là 2%. Mức 5% cũng là con số mà chưa có quốc gia NATO nào, kể cả Mỹ, đạt được.

"Tôi không chắc chúng ta nên chi bất kỳ khoản nào nhưng chúng ta chắc chắn nên giúp họ. Chúng ta đang bảo vệ họ. Họ không bảo vệ chúng ta. Họ nên nâng mức chi tiêu quân sự từ 2% lên 5%", ông cho biết.

Đây không phải lần đầu ông Trump phàn nàn về việc Mỹ phải chịu gánh nặng bảo vệ an ninh cho NATO trong khi các thành viên khác thuộc liên minh đóng góp quá ít cho khối. 

Mỹ hiện tài trợ 15,8% ngân sách hoạt động hàng năm của liên minh quân sự 32 thành viên, tương đương với Đức, theo phân tích của NATO cho năm 2024. Ngân sách để NATO hoạt động tổng cộng khoảng 3,5 tỷ USD.

Các đóng góp gián tiếp của Mỹ cho NATO - bao gồm lực lượng quân sự - không nằm trong ngân sách thường niên của tổ chức. Tuy nhiên, ngân sách quốc phòng tổng thể của Mỹ vượt xa các thành viên khác, đạt 816,7 tỷ USD vào năm 2023, chiếm hơn một nửa tổng chi tiêu của toàn liên minh.