Nga chuẩn bị trừng phạt mạnh tay Thổ Nhĩ Kỳ sau vụ bắn rơi Su-24

Rosselkhoznadzor, Cơ quan an toàn thực phẩm và nông nghiệp của Nga, hôm qua 26/11 cho biết tất cả các sản phẩm nông nghiệp, thực phẩm nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải trải qua các đợt kiểm tra gắt gao.

Trong khi đó, Cơ quan bảo vệ người tiêu dùng Nga Rospotrebnadzor cho hay đã rút hết sản phẩm nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ gồm thịt và hoa quả khỏi các cửa hàng, siêu thị ở Nga sau các đợt kiểm tra vệ sinh.

Ngoài ra, Nga cũng chuẩn bị sẵn sàng cắt đứt quan hệ du lịch với Thổ Nhĩ Kỳ. Trên trang chủ, Bộ Ngoại giao Nga vừa ban bố cảnh báo du lịch, khuyến nghị công dân Nga không tới Thổ Nhĩ Kỳ hoặc nên rời khỏi Thổ Nhĩ Kỳ do mối đe dọa khủng bố ở lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.

Ông Oleg Safonov, người đứng đầu Cơ quan Du lịch Liên bang Nga, cho báo giới hay Nga sẽ tạm ngừng quan hệ trong lĩnh vực du lịch với Thổ Nhĩ Kỳ. Quan chức này cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ thu về khoảng 10 tỷ USD/năm từ khách du lịch Nga, nhưng “rõ ràng kể từ giờ Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không thu được nguồn tiền này nữa”.

Ngày 25/11, Nga cũng bắt giữ 39 doanh nhân của Thổ Nhĩ Kỳ do nhập cảnh vào Nga chỉ với thị thực du lịch nhưng vẫn tham dự một hội chợ nông sản, Cơ quan quản lý nhập cư khu vực Krasnodar của Nga cho biết.

Trong khi đó, chính phủ Nga cho biết đã sẵn sàng gói trừng phạt kinh tế với Thổ Nhĩ Kỳ. Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev hôm qua đã chỉ thị cho nội các hoàn tất và đệ trình dự thảo trừng phạt trong vòng 2 ngày tới.

Trong số các lệnh trừng phạt được các thành viên nội các đề xuất có việc đóng cửa không phận, cảng biển với doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ, hủy các dự án đầu tư, ngừng trao đổi hoạt động văn hóa và xã hội.

Hạn chế nhập khẩu thực phẩm được coi là vũ khí trừng phạt của chính phủ Nga. Năm ngoái, Nga cũng từng áp dụng biện pháp cấm nhập khẩu toàn bộ thực phẩm của một số nước phương Tây để đáp trả do những căng thẳng xung quanh cuộc khủng hoảng Ukraine.

Ban đầu, Thổ Nhĩ Kỳ là một trong những quốc gia được hưởng lợi từ lệnh cấm vận của Nga nhằm vào phương Tây này. Năm 2014, giá trị giao thương sản phẩm nông nghiệp giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga tăng 19% lên 4 tỷ USD do xuất khẩu rau quả từ Thổ Nhĩ Kỳ sang Nga tăng. Tuy nhiên, lợi thế này bắt đầu giảm dần kể từ nửa đầu năm nay.

Alexander Tkachev, Bộ trưởng Nông nghiệp Nga cho biết đã ra chỉ thị hạn chế nhập khẩu hàng hóa Thổ Nhĩ Kỳ sau khi giới chức nước này phát hiện thực phẩm và nông sản Thổ Nhĩ Kỳ vi phạm các quy định của Nga. “Trung bình khoảng 15% sản phẩm nông nghiệp và thực phẩm của Thổ Nhĩ Kỳ không đáp ứng được các tiêu chuẩn của Nga”, ông Tkachev nói.

Tuy nhiên, Điện Kremlin cũng không giấu giếm sự thật rằng đây là các biện pháp trả đũa sau vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay quân sự Su-24 của Nga. Dmitry Peskov, người phát ngôn của Tổng thống Vladimir Putin, cho biết, lệnh hạn chế này vì nhiều lý do, trong đó có lý do về mối đe dọa khủng bố.

Mặc dù có nhiều dấu hiệu cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ đang tìm cách hạ nhiệt căng thẳng, nhưng Tổng thống Putin ngày 26/11 tiếp tục chỉ trích giới lãnh đạo của Thổ Nhĩ Kỳ đang cố tình khiến mối quan hệ với Nga rơi vào bế tắc. “Đến nay, chúng tôi vẫn chưa nhận được lời xin lỗi cấp cao từ Thổ Nhĩ Kỳ cũng như đề xuất bồi thường cho những thiệt hại mà họ gây ra hay việc cam kết trừng phạt những kẻ đã gây ra tội ác này”, ông Putin nói.

Trong khi đó, trả lời phỏng vấn CNN hôm qua, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố rằng, Ankara sẽ không xin lỗi vì vụ bắn rơi máy bay Nga bởi máy bay đã vi phạm không phận Thổ Nhĩ Kỳ.

“Tôi cho rằng, nếu một bên nào đó cần phải xin lỗi thì đó không phải là chúng tôi. Đó phải là những người đã vi phạm không phận của chúng tôi. Phi công, không quân của chúng tôi chỉ đơn giản hoàn thành nghĩa vụ của họ”, ông Erdogan nói. Ông Erdogan cũng nhấn mạnh, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ vẫn hành động tương tự nếu hoạt động vi phạm không phận khác tái diễn.

Minh Phương

Theo FT