Mỹ chính thức “nhập cuộc” nhằm chấm dứt xung đột Nagorno-Karabakh

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 23/10 lần lượt có cuộc gặp với những người đồng cấp Armenia và Azerbaijan tại thủ đô Washington. Cuộc gặp diễn ra sau hai nỗ lực không thành trước đó của cộng đồng quốc tế nhằm thúc đẩy lệnh ngừng bắn cho cuộc xung đột tồi tệ nhất tại khu vực trong hơn 1/4 thế kỷ. Tuy nhiên, cũng giống như cuộc gặp hồi tuần trước tại thủ đô Moscow, cả Armenia và Azerbaijan đều từ chối gặp trực tiếp. Phát biểu với báo chí trước thềm cuộc gặp, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã cho thấy sự thận trọng khi nhấn mạnh, hai lệnh ngừng bắn trước đó đã không được các bên tôn trọng. Ông thừa nhận, đây là một tình huống ngoại giao phức tạp.

Ngay ngày hôm qua, giao tranh ác liệt vẫn nổ ra tại Nagorno-Karabakh bất chấp việc các Ngoại trưởng Armenia và Azerbaijan cùng đến Washington để đàm phán giải quyết xung đột. Hai bên không ngừng đổ lỗi cho nhau pháo kích vào các khu dân cư. Tổng thống Nga Vladimir Putin mới đây cảnh báo mức độ nghiêm trọng của cuộc xung đột khi nhấn mạnh tổng số người chết sau gần 4 tuần giao tranh đã lên tới gần 5.000 người, cao hơn đáng kể so với báo cáo chính thức của các bên tham chiến.

"Tôi vẫn liên lạc chặt chẽ với các nhà lãnh đạo Armenia và Azerbaijan. Tôi nói chuyện với họ qua điện thoại nhiều lần trong ngày. Các Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Quốc phòng, người đứng đầu cơ quan tình báo của chúng tôi luôn liên lạc với nhau. Có rất nhiều thương vong cho cả hai bên và theo số liệu của chúng tôi là hơn 2.000 người mỗi bên, tức là con số thương vong chung là gần 5.000”.

Mỹ, cùng với Nga và Pháp, là đồng chủ tịch Nhóm Minsk, một ủy ban do Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) thành lập để hỗ trợ hòa giải xung đột tại Nagorno-Karabakh. Tuy nhiên, kể từ khi xung đột bùng phát hôm 27/9 vừa qua, vai trò của Mỹ là khá mờ nhạt. Nước này hầu như né tránh mọi bình luận liên quan tới cuộc khủng hoảng. Điều này được lý giải một phần là do Mỹ, quốc gia có cộng đồng người Armenia mạnh mẽ, đang phát triển quan hệ chiến lược với Azerbaijan. Hơn nữa, chính quyền Tổng thống Donald Trump không muốn có thêm những căng thẳng ngoại giao “không cần thiết” khi chỉ còn hơn 10 ngày nữa là tới cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ (3/11).

Tổng thống Nga Putin mới đây cho biết đang nỗ lực hết sức để đàm phán về một thỏa thuận ngừng bắn lâu dài, đồng thời bày tỏ hi vọng về một vai trò tích cực hơn của Mỹ nhằm giúp chấm dứt các hành động thù địch, cũng như làm trung gian cho một giải pháp chính trị.