Lo ngại bị Mỹ trừng phạt, Philippines hủy thỏa thuận mua 16 trực thăng Nga

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana ngày 26/7 đã xác nhận quyết định của Manila hủy bỏ thỏa thuận trị giá 12,7 tỷ peso (227 triệu USD) để mua trực thăng Mi-17 của Nga.

Quyết định mua số trực thăng trên đã được phê chuẩn hồi tháng trước, và được Tổng thống khi đó là Rodrigo Duterte thông qua trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào ngày 30/6.

"Chúng tôi có thể phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt", ông Lorenzana nói, đồng thời mô tả những cách mà Washington có thể bày tỏ sự không hài lòng nếu Manila tiếp tục thỏa thuận do cuộc căng thẳng ngày càng gia tăng giữa Mỹ với Nga.

Ông Lorenzana cũng cho biết, giới chức an ninh Mỹ đã biết về quyết định này và có thể cung cấp các trực thăng hạng nặng tương tự cho quân đội Philippines.

Nói về vấn đề này, Đại sứ Philippines tại Washington Jose Manuel Romualdez cho biết, thỏa thuận bị hủy bỏ vì Manila lo ngại nguy cơ có thể phải đối mặt với các lệnh trừng phạt theo đạo luật CAATSA của Mỹ.

Theo thỏa thuận mua 16 trực thăng Mi-17 được ký tháng 11/2021, lô trực thăng đa nhiệm Sovtechnoexport đầu tiên dự kiến sẽ được bàn giao cho Philippines trong vòng 2 năm.

Các quan chức Philippines cho biết, máy bay trực thăng do Nga sản xuất có thể được sử dụng cho các hoạt động chiến đấu, tìm kiếm cứu nạn và sơ tán y tế tại nước này, một quốc gia thường bị ảnh hưởng bởi bão và các thảm họa thiên nhiên khắc nghiệt khác.

Hồi tháng 3, khi được hỏi rằng xung đột Nga - Ukraine có ảnh hưởng tới thỏa thuận này hay không, Bộ trưởng Quốc phòng lúc đó, ông Lorenzana nói rằng: "Chúng tôi không thấy có khả năng thỏa thuận sẽ bị hủy bỏ vào lúc này" và nhấn mạnh thêm, "chỉ có thời gian mới có thể trả lời được".

Vào thời điểm đó, Bộ trưởng Lorenzana cũng cho biết Philippines đã thanh toán khoản tiền ban đầu cho phía Nga từ tháng 1. Hiện không rõ hai bên sẽ giải quyết khoản thanh toán này như thế nào, sau quyết định rút lui khỏi thỏa thuận của Manila.

Theo một quan chức giấu tên của Philippines, phía Nga có thể kiến nghị nhưng có rất ít cơ hội để chính phủ Philippines xem xét lại.