Lộ diện người chủ trì xét xử luận tội ông Trump

Reuters dẫn các nguồn thạo tin ngày 25/1 cho biết, Chánh án Tòa án Tối cao John Roberts sẽ không chủ trì phiên xét xử luận tội cựu Tổng thống Trump. Thay vào đó, nghị sĩ Patrick Leahy, thành viên phục vụ lâu năm nhất của Thượng viện, sẽ chủ trì.

Hiến pháp Mỹ quy định, Chánh án Tòa án Tối cao sẽ làm chủ tọa khi người bị xét xử là tổng thống đương nhiệm, nhưng các thượng nghị sĩ có thể làm chủ tọa trong trường hợp cựu tổng thống. Trong lần xét xử luận tội đầu tiên khi ông Trump còn đương nhiệm, Chánh án Roberts đã làm chủ tọa.

Ông Leahy, 80 tuổi, là thượng nghị sĩ Dân chủ bang Vermont. Trong thông cáo phát đi hôm qua, ông Leahy cho biết: "Khi tôi làm chủ tọa xét xử luận tội cựu Tổng thống Donald Trump, tôi sẽ không dao động khỏi các nghĩa vụ theo hiến pháp quy định và theo tuyên thệ của tôi để điều hành phiên tòa một cách công bằng, phù hợp với hiến pháp và pháp luật".

Một trợ lý cho biết, tuy làm chủ tọa, nhưng ông Leahy vẫn có thể bỏ phiếu trong phiên xét xử bởi các nghị sĩ vẫn có thể bỏ phiếu với tất cả các vấn đề khác khi chủ trì cuộc họp ở Thượng viện. Tuy nhiên, một số nghị sĩ Cộng hòa tỏ ra hoài nghi về sự sắp xếp này. "Làm sao một thượng nghị sĩ làm chủ tọa vừa giống một thẩm phán, lại vừa là bồi thẩm đoàn", thượng nghị sĩ John Cornyn viết trên Twitter.

Sau cuộc biểu tình bạo loạn ở trụ sở quốc hội hôm 6/1, Hạ viện Mỹ đã thông qua luận tội ông Trump kích động đám đông. Hôm 25/1, Hạ viện chính thức gửi bản luận tội lên Thượng viện để hoàn tất quy trình chuẩn bị cho phiên xét xử luận tội ông Trump. Lãnh đạo Thượng viện trước đó cho biết sẽ bắt đầu phiên xét xử vào 8/2. Quá trình xét xử có thể kéo dài vài ngày, thậm chí vài tuần.

Nếu Thượng viện quyết định kết tội ông Trump, họ có thể sẽ tiến hành thêm các cuộc bỏ phiếu để tước một số chế độ dành cho cựu tổng thống và cấm ông Trump tham gia chính trường trong tương lai. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, ông Trump có thể một lần nữa được tuyên "trắng án" ở Thượng viện như hồi đầu năm 2020. Điều này là bởi, để kết tội ông Trump phải có ít nhất 17 lá phiếu ủng hộ của thượng nghị sĩ Cộng hòa, một kịch bản khó xảy ra khi đảng Cộng hòa đang có xu hướng phản đối luận tội ông.