Lầu Năm Góc tiết lộ vai trò của Mỹ trong đảm bảo an ninh cho Ukraine

Trong một cuộc họp kín do tướng Dan Caine, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, chủ trì hôm 19/8, các quan chức quốc phòng từ Anh, Pháp, Đức và Phần Lan đã hối thúc Mỹ tiết lộ những gì Washington sẽ cung cấp về quân đội và khí tài không quân để giúp Ukraine duy trì thỏa thuận hòa bình với Nga, trong trường hợp hai nước đạt được thỏa thuận hòa bình.

Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách chính sách Elbridge Colby tuyên bố Washington sẽ chỉ đóng một vai trò rất nhỏ.

Cuộc họp này và một cuộc họp khác được sắp xếp vội vàng của các nhà lãnh đạo NATO vào ngày 20/8 khiến các đồng minh ngày càng lo ngại rằng Tổng thống Donald Trump sẽ đặt trách nhiệm chính lên châu Âu trong việc đảm bảo hòa bình lâu dài cho Ukraine sau khi Nga chấm dứt chiến dịch quân sự.

"Thực tế đang dần hé lộ rằng châu Âu sẽ là bên thực hiện điều này trên thực địa. Mỹ chưa hoàn toàn cam kết với bất kỳ điều gì", một nhà ngoại giao NATO được thông báo tóm tắt về các cuộc đàm phán cho biết.

Các cuộc họp - diễn ra vài ngày sau khi Tổng thống Donald Trump và các nhà lãnh đạo châu Âu gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng - nhấn mạnh nhiệm vụ lớn đối với các đồng minh khi họ cân nhắc kế hoạch gửi lực lượng gìn giữ hòa bình đến Ukraine và mua thêm vũ khí do Mỹ sản xuất cho Kiev.

Phó Tổng thống Mỹ JD Vance ngày 20/8 cho biết các nước châu Âu sẽ phải trả "phần lớn" chi phí cho việc đảm bảo an ninh của Ukraine.

"Tôi không nghĩ chúng tôi nên gánh vác gánh nặng ở đây... Tổng thống chắc chắn mong đợi châu Âu đóng vai trò chủ đạo ở đây. Dù dưới hình thức nào, châu Âu cũng sẽ phải gánh vác phần lớn gánh nặng. Đây là lục địa của họ, là an ninh của họ, và Tổng thống đã nói rất rõ rằng họ sẽ phải hành động ở đây", ông Vance phát biểu trong chương trình của Fox News.

Các nước châu Âu đã thành lập một "liên minh tự nguyện" cam kết sẽ triển khai lực lượng để đảm bảo an ninh cho Ukraine.

Với việc Tổng thống Trump tỏ ra bất bình về hàng tỷ USD viện trợ quân sự của Mỹ cho Ukraine cho đến nay, Nhà Trắng tuyên bố Washington sẽ không tiếp tục "viết séc trắng" để tài trợ cho quốc phòng của Kiev. Ông Trump muốn chuyển giao nhiều trách nhiệm hơn về chi phí cho các đồng minh châu Âu.

Tổng thống Trump đầu tuần này tuyên bố ông sẵn sàng gửi quân đội Mỹ đến Ukraine. Tuy nhiên, sau đó, ông lại rút lại tuyên bố, thay vào đó, ám chỉ rằng ông sẵn sàng hỗ trợ đường không như một phần trong thỏa thuận nhằm chấm dứt xung đột Ukraine.

Bản chất viện trợ quân sự của Mỹ dành cho Ukraine trong khuôn khổ một thỏa thuận hòa bình hiện vẫn chưa rõ. Hỗ trợ đường không có thể bao gồm nhiều hình thức như hệ thống phòng thủ tên lửa hoặc chiến đấu cơ thực thi vùng cấm bay.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt xác nhận, hỗ trợ đường không của Mỹ “là một lựa chọn và có khả năng”.

“Tổng thống đã khẳng định chắc chắn rằng binh sĩ Mỹ sẽ không đặt chân xuống Ukraine, nhưng chúng tôi hoàn toàn có thể giúp điều phối và có lẽ cung cấp những biện pháp bảo đảm an ninh khác cho các đồng minh châu Âu”, bà Leavitt nói trong một cuộc họp báo.

Bà Leavitt cho biết thêm, Mỹ sẽ tham vấn với Nga về những bảo đảm an ninh cho Ukraine mà Moscow sẵn sàng chấp nhận.

Trong hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Trump tại bang Alaska tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin được cho là đã bày tỏ sẵn sàng xem xét các khái niệm liên quan đến bảo đảm an ninh cho Ukraine trong một thỏa thuận hòa bình tiềm năng.

Ông Trump nhiều lần tuyên bố châu Âu sẽ đóng vai trò dẫn dắt trong việc bảo đảm hòa bình, nhưng Mỹ cũng sẽ tham gia.

“Họ là tuyến phòng thủ đầu tiên, bởi vì họ, châu Âu, ở ngay đó. Nhưng chúng tôi sẽ hỗ trợ họ. Chúng tôi cũng sẽ tham gia”, ông nói.