Động thái bất thường của Nga ở "huyết mạch" Kaliningrad trước vòng vây NATO

Dựa trên những hoạt động đặc biệt của máy bay vận tải Nga trong tháng 11, tình báo quốc phòng Anh cho rằng Nga có thể đã di chuyển các hệ thống phòng không chiến lược từ Kaliningrad để thay thế những hệ thống bị mất trong cuộc xung đột ở Ukraine.

Những động thái này được chú ý khi Nga ghi nhận tổn thất gia tăng đối với hệ thống phòng không S-400 tại các khu vực ở Ukraine vào cuối tháng 10.

"Là tiền đồn ở cực tây và giáp ba mặt với các quốc gia thành viên NATO, Nga coi Kaliningrad là một trong những khu vực nhạy cảm về mặt chiến lược nhất. Việc Bộ Quốc phòng Nga dường như sẵn sàng chấp nhận rủi ro ở đây đã cho thấy sự căng thẳng mà cuộc chiến đã gây ra đối với năng lực tác chiến hiện đại và then chốt của Nga", Bộ Quốc phòng Anh nhận định.

Đánh giá tình báo trước đó của Anh cho rằng, những thách thức về hậu cần đặt ra đối với Hạm đội Biển Đen của Nga tại thành phố cảng Novorossiysk ảnh hưởng đến khả năng phóng tên lửa hành trình về phía Ukraine.

Cơ quan Tình báo Quốc phòng Anh cũng cho biết, Nga đã tích lũy kho dự trữ tên lửa hành trình đáng kể trước mùa đông, đồng thời định hình chiến trường trước chiến dịch mùa đông nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

Kaliningrad là một trong 46 khu vực hành chính của Nga, nhưng nằm tách biệt với các vùng khác của đất nước. Khu vực này từng là một phần của Đức, nhưng sau Thế chiến hai, khi Phát xít Đức thua trận, khu vực này trở thành một phần của Liên Xô và ngày nay là Nga.

Theo giới quan sát, Kaliningrad là vùng lãnh thổ của tầm quan trọng to lớn vì khu vực này được ví như "tàu sân bay không thể chìm" của Nga giữa lòng NATO. Là một căn cứ quân sự, khu vực này có ý nghĩa chiến lược và là khu vực quan trọng với Nga trong việc hình thành khu vực chống tiếp cận, chống xâm nhập (A2AD) của họ tại khu vực Biển Baltic.

Ngoài ra, Kaliningrad cũng giáp hành lang Suwalki dài 60km, nối Ba Lan với các nước vùng Baltic. Đây được xem là khu vực dễ tổn thương của NATO. Nếu căng thẳng giữa Nga và NATO leo thang, quân đội và khí tài Nga hiện diện hùng hậu giữa lòng liên minh quân sự và sẵn sàng tham chiến. Vì vậy, Kaliningrad còn có khả năng răn đe với NATO.

Lực lượng quân sự đáng kể của các nước phương Tây đã đóng quân xung quanh khu vực Kaliningrad, bao gồm các đơn vị Mỹ, quân đội Ba Lan và Lithuania. Các cuộc tập trận theo kế hoạch của NATO trong khu vực cũng làm gia tăng căng thẳng.

Lữ đoàn xe tăng số 42 "Lithuania" dự kiến sẽ được triển khai gần hành lang Suwalki. Tổng số quân NATO ở khu vực này có thể lên tới khoảng 70 nghìn người. 

Phần Lan đã quyết định đóng cửa các cửa khẩu trên bộ với Nga, trong khi Estonia và Na Uy cũng đang xem xét khả năng hành động tương tự. Những bước đi của các nước NATO được coi là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của phương Tây nhằm phong tỏa khu vực Kaliningrad của Nga.

Trong những năm qua, Nga đã hiện đại hóa và tăng cường lực lượng ở Kaliningrad. Năm 2020, Nga nâng cấp lữ đoàn bảo vệ khu vực này thành sư đoàn.