Dân thường ở "thùng thuốc súng" Đông Ukraine sống thấp thỏm giữa 2 làn đạn

Ngày 18/2, đạn pháo bắn ồ ạt vào hàng loạt các thị trấn, làng mạc ở Đông Ukraine làm thổi bay cửa sổ, đánh trúng trường học, nhà cửa và các vị trí quân sự.

Cả quân đội Ukraine và phe ly khai ở Donbass đều cáo buộc bên còn lại tấn công trước và làm leo thang căng thẳng. Hai tỉnh do lực lượng đòi độc lập kiểm soát thậm chí đã bắt đầu di tản dân thường.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người đang kẹt lại giữa lúc tình hình chiến trận nóng lên từng ngày, từng giờ và họ đang phải sống trong cảnh lo âu và sợ hãi khi hỏa lực ngày càng có xu hướng dữ dội hơn.

"Tôi có một đứa con nhỏ. Bạn không biết được cảm giác sợ hãi như thế nào khi tôi cố gắng che chắn cho con khỏi các cuộc pháo kích", Nadya Lapygina, một cư dân của Staryi Aidar, một trong số hàng chục thị trấn bị pháo và súng cối đánh trúng hôm 18/2.

Họ ngồi co ro dưới cầu thang từ ngày 17-18/2 với cảm giác "nơm nớp" lo sợ. Các diễn biến leo thang căng thẳng giữa quân đội Ukraine và phe ly khai vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.

Kể từ năm 2014, sau chuỗi sự kiện Maidan ở Kiev dẫn tới đảo chính, Donetsk và Luhansk tuyên bố độc lập và xung đột đã nổ ra giữa 2 tỉnh ở Donbass với chính phủ Ukraine từ đó tới nay. Thỏa thuận hòa bình Minsk đã được thông qua năm 2015, nhưng nó vẫn chưa được thực thi đầy đủ, khiến triển vọng giải quyết xung đột thông qua ngoại giao vẫn còn rất mù mờ.

Xung đột giữa 2 bên nóng lên trong bối cảnh căng thẳng Nga - Ukraine leo thang trong thời gian qua. Nga bị phương Tây cáo buộc định "động binh" với Ukraine, điều mà Moscow mạnh mẽ bác bỏ. Vấn đề miền Đông Ukraine cũng trở thành một trong những khúc mắc lớn giữa căng thẳng Moscow - Kiev.

Theo New York Times, miền Đông Ukraine - khu vực nghèo nàn, hẻo lánh và mắc kẹt trong cuộc giao tranh kéo dài 8 năm qua, đang ngày càng có xu hướng trở thành chiến trường cho một cuộc xung đột rộng lớn hơn.

Nỗi sợ hãi đó tiếp tục tăng lên khi nhiều người dân thường sống ở khu vực ly khai nhận được cảnh báo về nguy cơ Ukraine mở chiến dịch quân sự và người dân ở Donetsk bắt đầu được sơ tán sang Nga.

Phía Nga cáo buộc Ukraine là bên làm leo thang căng thẳng trong xung đột giữa chính phủ Kiev và lực lượng ly khai. Tại Donbass, Nga đã cấp hộ chiếu cho hàng trăm nghìn người và Moscow đã cảnh báo họ sẽ có hành động để bảo vệ công dân của họ.

Ở miền Đông Ukraine, có rất ít người mạo hiểm ra ngoài hôm 18/2 trên đường phố ở các ngôi làng dọc theo rìa phía bắc của ranh giới chia cắt hai bên của cuộc xung đột.

Sống trong sợ hãi

Những tiếng nổ liên tục vang lên, trong khi lực lượng 2 bên thay nhau khai hỏa về phía đối phương. Tatyana Neiman, một y tá làm mẹ đơn thân ở làng Vrubivka, cho biết: "Diễn biến này khiến bạn nghĩ rằng có lẽ đã đến lúc phải bỏ chạy rồi". Neiman yên lặng quan sát các cửa sổ nhà mình bị thổi tung sau khi một quả đạn pháo hạ cánh gần đó.

Điều may mắn là quả đạn rơi xuống khi Neiman đang đi làm và cậu con trai 10 tuổi Bogdan đang cách ly Covid-19 ở nhà một người bạn của cô. "Tôi chỉ có một mình, tự nuôi con một mình. Và giờ thằng bé sợ hãi", cô nói.

Nhiều ngôi nhà trong làng bị đạn pháo và hỏa lực phá hủy, khiến cho nhiều người thấp thỏm, lo sợ.

Sau khi Thỏa thuận Minsk và một số thỏa thuận bổ sung được thông qua, giao tranh ở Đông Ukraine diễn ra với quy mô không quá lớn trong vài năm qua. Tuy nhiên, theo người dân thường sống tại khu vực này, các vụ tấn công qua lại gần đây giữa 2 phía đã trở nên nghiêm trọng nhất trong 2 năm qua.

"Mọi người đều sợ hãi", Vera Voitenko, 62 tuổi, một tình nguyện viên Chữ Thập Đỏ ở làng Novotoshkivske, cách tiền tuyến hơn một km, cho biết. Voitenko nói rằng, mọi người sẽ rời đi nếu có thể nhưng "ai sẽ chào đón chúng tôi và ở đâu bây giờ?".

Hiệu phó ngôi trường ở làng trên, Natalia Dotsenko, cho biết bà linh cảm rằng những diễn biến nguy hiểm đang tới gần nhưng họ không thể làm gì hơn để chuẩn bị cho kịch bản xung đột bùng nổ. Những đứa trẻ đã được diễn tập: 3 tiếng còi báo động có nghĩa là hỏa hoạn và chúng phải ngay lập tức di tản, một tiếng còi báo động dài nghĩa là hỏa lực đang lao tới và chúng phải nhanh chóng đi trú ẩn. Những đứa trẻ lớn hơn được hướng dẫn dắt các học sinh lớp một và học sinh mẫu giáo và bế chúng xuống tầng hầm.