Cuộc sống trong bóng tối của người Ukraine

Liubov Palii đang ngồi làm việc trên máy tính thì toàn bộ đèn trong căn hộ cô đang ở vụt tắt do các cuộc tấn công của Nga đã làm tê liệt hệ thống lưới điện của Ukraine. Khi đó, cô quay ra chơi với đứa con trai 4 tháng tuổi, Vova, dưới ánh sáng yếu ớt của điện thoại di động.

"Khi đó, tôi và con lên giường chơi cùng nhau, tôi thắp nến và bật đèn pin của điện thoại. Mẹ con tôi chưa được tắm vì rất khó làm được điều này trong bóng tối. Nhưng mất điện không ảnh hưởng đến việc cho con ăn vì chỉ cần một chút ánh sáng là đủ. Ít nhất chúng tôi vẫn có nước để dùng", cô nói.

Các hộ gia đình như Palii cũng có nguy cơ phải trải qua một mùa đông khắc nghiệt sau khi Nga thực hiện hàng loạt cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái nhằm vào các thành phố trên khắp Ukraine kể từ đầu tuần này. Các cuộc tấn công đã phá hủy nhà máy điện, trạm điện và làm hư hại khoảng 30% cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

 Khi Palii còn mang thai, gia đình cô đã phải sơ tán khỏi quê nhà và chuyển đến thủ đô Kiev vào tháng 4 vì Nga giành quyền kiểm soát khu vực Kherson ở miền Nam. Vừa khóc cô vừa cho biết bây giờ, tuy không có nơi nào ở Ukraine an toàn, nhưng ở thủ đô này vẫn yên tâm hơn.

"Trước ngày 10/10, tôi biết pháo kích kiểu gì cũng xảy ra. Tôi cố gắng giữ bình tĩnh, mặc dù ai cũng sợ và khóc. Chồng tôi không để tôi phải hoảng sợ vì nếu tôi hoảng sợ, điều đó sẽ ảnh hưởng đến con của chúng tôi", Palii nhớ lại.

Chính phủ của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết, hệ thống điện đã được khôi phục và hàng triệu người đã có điện trở lại. Tuy vậy, giới chức Ukraine cảnh báo người dân nên chuẩn bị cho việc mất điện nhiều hơn trong tương lai, đồng thời yêu cầu mọi người giảm sử dụng điện ở bất cứ nơi nào có thể.

Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cho rằng với Nga, việc người dân Ukraine sống trong cảnh không có điện hàng giờ liền là thắng lợi. "Họ nghĩ rằng bằng cách này, họ sẽ khiến chúng tôi phải đầu hàng. Nhưng điều này sẽ không xảy ra", ông Shmyhal quả quyết.

Kyiv cho biết tên lửa và máy bay không người lái của Nga đã tấn công vào các mục tiêu của Ukraine 128 lần trong 3 ngày qua, bắn trúng 28 trạm cấp điện.

Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Zelenskiy, nói với Reuters rằng chính phủ nước này đã sẵn sàng ứng phó kịch bản bị tấn công vào các cơ sở hạ tầng quan trọng. Họ cố gắng để ngăn lưới điện quá tải, một phần cũng nhờ vào lời kêu gọi người dân giảm sử dụng điện.

"Nga biết rằng Ukraine có một hệ thống điện rất tốt, và do đó, họ đã tấn công những trạm phân phối điện có chức năng kết nối nhiều khu vực khác nhau. Nhưng nhờ tinh thần trách nhiệm của người dân Ukraine, những người chấp nhận hạn chế tiêu thụ điện vào buổi tối, hệ thống điện đã được khôi phục", ông Podolyak nói.

Ông cũng loại bỏ khả năng Ukraine tấn công trả đũa nhằm vào cơ sở hạ tầng điện của Nga. "Ukraine đang phòng thủ", ông nói.

Theo Thủ tướng Shmyhal, điện đã được khôi phục cho hơn 4.000 thị trấn và làng mạc kể từ các cuộc tấn công diễn ra.

Kiev đang kêu gọi người dân tích trữ quần áo ấm, nến, đèn pin, bình sạc, đồng thời yêu cầu người dân tiếp tục hạn chế sử dụng các thiết bị ngốn điện như lò sưởi, máy giặt hoặc ấm đun nước trong khung giờ cao điểm. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng được yêu cầu tắt đèn quảng cáo ngoài trời và mỗi hộ gia đình chỉ nên được sưởi ấm ở nhiệt độ tối đa là 18 độ C trong những tháng tới.

Đến nay, những lời kêu gọi của Kyiv đã có một số tác dụng, ông Shmyhal cho biết. Tiêu thụ điện giảm 10% trong hai ngày 11-12/10.

"Vào mùa đông, chúng tôi thường bật lò sưởi để giữ ấm, nếu không, tôi không biết phải sưởi ấm cả căn nhà ra sao. Chúng tôi sẽ mặc nhiều lớp áo để giữ ấm", Palii, 23 tuổi, nói.

Các nhà chức trách của Ukraine đang lên kế hoạch thiết lập trạm sưởi di động trên đường phố trong trường hợp người dân bị mất điện. Họ cũng chuẩn bị kế hoạch sơ tán nếu các cơ sở năng lượng quan trọng bị tấn công.

Tại Kharkov ở vùng Đông Bắc, chính quyền đang phát củi miễn phí cho người dân.

Trong khi đó, một số dân cư ở thủ đô Kiev như Sonik Markosian đã chuẩn bị tinh thần cho nguy cơ mất điện. Cô gái 27 tuổi sống ở quận Solomianskyi này gần đây bắt đầu tự làm nến trong căn bếp nhỏ của mình.

"Chúng tôi để một vài cây nến ở khắp ngôi nhà cho dễ tìm khi mất điện. Tôi định đặt mua thêm vật liệu để có thể làm được nhiều nến hơn nữa phòng trường hợp mất điện thường xuyên".