Chuyến thăm hiếm hoi của sĩ quan Mỹ tới tập trận chung Nga - Belarus

Đồng minh chủ chốt của Nga là Belarus đã mời đại diện quân sự Mỹ tham dự cuộc tập trận chung diễn ra ngày 15/9, trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và NATO vẫn chưa hạ nhiệt trong thời gian qua.

Cuộc tập trận Zapad (Phía Tây), kéo dài đến ngày 16/9 trên khắp Belarus, đã khiến một số thành viên NATO ở sườn đông lo ngại. 

Belarus khẳng định các cuộc tập trận đang diễn ra là thường kỳ và được lên kế hoạch từ trước. Mục đích chính là nhằm nâng cao năng lực chỉ huy và tham mưu, mức độ tương tác và huấn luyện thực địa giữa các lực lượng trong giải quyết nhiệm vụ chung nhằm bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ.

“Chỗ ngồi quan sát tốt nhất sẽ được dành cho các ông”, Bộ trưởng Quốc phòng Belarus Viktor Khrenin nói với Tùy viên quân sự Mỹ Bryan Shoupe trong chuyến thăm cuộc tập trận tại thành phố Barysaw, phía đông Minsk.

Minsk ngày 15/9 cho biết, khoảng 7.000 binh sĩ tham gia tập trận, gồm 6.000 từ Belarus và 1.000 từ Nga.

Các chuyến thăm của đại diện quân đội Mỹ tới những cuộc tập trận do Nga hoặc đồng minh tổ chức là rất hiếm, đặc biệt sau khi Moscow mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào năm 2022.

“Cảm ơn vì lời mời”, ông Shoupe nói và bắt tay ông Khrenin.

Đại diện từ 22 quốc gia khác, bao gồm cả các thành viên NATO là Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary, cũng theo dõi cuộc tập trận.

Sự hiện diện của các sĩ quan Mỹ là dấu hiệu mới nhất cho thấy quan hệ đang ấm lên giữa Washington và Belarus, một đồng minh thân cận của Nga.

Tuần trước, ông John Coale, đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đã có mặt tại Minsk để đàm phán với Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko. Ông Lukashenko sau đó đồng ý trả tự do cho 52 tù nhân.

Đổi lại, Mỹ đã dỡ bỏ một phần trừng phạt đối với hãng hàng không quốc gia Belavia của Belarus, cho phép hãng này bảo dưỡng và mua linh kiện cho đội bay, trong đó có máy bay Boeing.

Ông Trump muốn sớm mở lại đại sứ quán Mỹ tại Belarus, bình thường hóa quan hệ và khôi phục hợp tác kinh tế, thương mại, ông Coale cho hay.

Ông Trump, người đang nỗ lực làm trung gian chấm dứt chiến sự ở Ukraine, đang thúc đẩy quan hệ gần gũi hơn với ông Lukashenko, người thường xuyên hội đàm với ông Putin. Tuần trước, ông Trump đã gửi một bức thư hữu nghị có chữ ký tay qua ông Coale đến ông Lukashenko. 

Nga và Belarus tổ chức tập trận Zapad-2025 từ ngày 12/9 đến 16/9 tại nhiều khu vực cũng như vùng biển Baltics và biển Barents. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết một số hoạt động huấn luyện trong khuôn khổ tập trận sẽ diễn ra gần biên giới với Ba Lan.

Nga và Belarus cũng đã mời các nhóm tác chiến từ những quốc gia thành viên Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) và những nước đối tác tham dự Zapad 2025. Moscow khẳng định sự kiện không nhằm vào bất cứ quốc gia nào.