Chiến thuật giúp Ukraine giành lại lãnh thổ trong cuộc phản công thần tốc

Tuần trước, sự thay đổi đáng kinh ngạc đã diễn ra trên chiến trường miền Đông Ukraine, khi một cuộc phản công chớp nhoáng của lực lượng quân sự Ukraine đã chọc thủng các tuyến phòng thủ của Nga và giành lại phần lãnh thổ rộng hơn 3.000 km2.

Theo CNN, phần lãnh thổ trên lớn hơn khu vực mà Nga đã kiểm soát được tại Ukraine kể từ tháng 4. Đài Mỹ nhận định, cuộc phản công của Ukraine diễn ra thành công vì các đơn vị quân sự của Nga không được trang bị và tổ chức tốt tại nhiều khu vực ở Kharkov, thậm chí một số đơn vị phản kháng yếu ớt.

Quân đội Ukraine tuần trước dường như đã giành lại quyền kiểm soát 2 thành phố chiến lược của Kharkov gồm Kupiansk và Izyum. Theo các chuyên gia, bước tiến này sẽ giáng đòn mạnh vào khả năng của Nga trong việc tiếp tế cho các vị trí ở chiến tuyến miền Đông Ukraine, đồng thời có thể khiến Moscow bị đẩy lùi hoàn toàn khỏi tỉnh Kharkov.

Cuối tuần qua, quân đội Nga tiếp tục rút khỏi các khu vực biên giới mà lực lượng này kiểm soát từ tháng 3. Các ngôi làng cách biên giới khoảng 5km đã treo cờ Ukraine.

Truyền thông phương Tây cho rằng, cuộc rút quân khiến mục tiêu của Nga về việc kiểm soát toàn bộ vùng Donbass, miền đông Ukraine trở nên khó khăn hơn.

Các nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) tin rằng, lực lượng Ukraine ở Kharkov có khả năng lợi dụng việc Nga phân bổ lại lực lượng cho mặt trận miền Nam Ukraine để "tiến hành một cuộc phản công chớp nhoáng nhưng hiệu quả cao ở phía tây bắc Izyum".

Theo đánh giá của ISW, "sự bất ngờ về chiến thuật" đã giúp các lực lượng Ukraine tiến sâu ít nhất 20km vào lãnh thổ do Nga kiểm soát ở phía đông Kharkov, giành lại khoảng 400 km2 lãnh thổ hôm 7/9. Các nguồn tin của Nga tuyên bố quân đội nước này bắt đầu triển khai lực lượng tiếp viện để chặn cuộc phản công của Ukraine.

Báo cáo của Bộ Quốc phòng Anh nhận định cuộc phản công của Ukraine đã đặt các chỉ huy Nga vào tình thế tiến thoái lưỡng nan khi họ không biết triển khai lực lượng tới đâu. Ukraine có thể đang tìm cách khai thác điểm yếu này của Nga.

"Theo kế hoạch của Nga, họ sẽ thực hiện một cuộc tiến công vào Bakhmut ở vùng Donbass, nhưng các chỉ huy Nga phải đối mặt với tình huống tiến thoái lưỡng nan về việc nên triển khai lực lượng dự bị để hỗ trợ cuộc tấn công này (ở miền Đông), hay để phòng thủ trước những bước tiến tiếp theo của Ukraine ở miền Nam", báo cáo của Bộ Quốc phòng Anh cho biết thêm.

Theo giới phân tích quân sự, việc Ukraine giữ kín kế hoạch ở Kharkov đến phút chót đã buộc Nga phải dồn hàng nghìn binh sĩ cho miền Nam, khiến tuyến phòng thủ Kharkov lỏng lẻo, bộc lộ nhiều điểm yếu. Trong vài tháng trở lại đây, Nga đã chuyển một lượng lớn binh sĩ từ Kharkov và Donbass ở miền Đông để tiếp viện cho Kherson ở miền Nam.

Theo Chris Miller, nhà nghiên cứu tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, Ukraine triển khai các cuộc phản công trên 3 mặt trận vì họ muốn đảm bảo rằng "Nga sẽ không cảm thấy an toàn ở các vùng lãnh thổ mà họ đang kiểm soát".

Tuy nhiên, ông Miller cảnh báo không nên kỳ vọng nhiều vào cuộc phản công của Ukraine, đồng thời dự đoán cuộc chiến sẽ còn tiếp tục kéo dài và khốc liệt.

"Chúng ta không nên kỳ vọng rằng cuộc phản công (của Ukraine) sẽ dễ dàng như vậy. Kể từ khi cuộc chiến bắt đầu nổ ra cho đến nay, có nhiều sự kiện cho thấy Nga từng tiến quân rồi rút lui, sau đó tiến sâu vào các khu vực mới. Kịch bản đó cũng có thể lặp lại lần này", chuyên gia Miller cho biết thêm.