Căng thẳng Nagorno-Karabakh: Bình yên "ngắn chẳng tày gang"

Armenia và Azerbaijan hôm qua (10/10) cáo buộc lẫn nhau vi phạm lệnh ngừng bắn tại khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh chỉ 5 phút sau khi có hiệu lực. Đạt được tại thủ đô Moscow (Nga), thỏa thuận ngừng bắn nhân đạo này nhằm tạo điều kiện cho việc trao đổi tù binh chiến tranh, thi thể của những người thiệt mạng, cũng như mở đường cho các nỗ lực giải quyết hòa bình cuộc xung đột.

Thủ phủ Stepanakert hiện nằm dưới sự kiểm soát của các lực lượng ly khai người Armenia tối qua đã trở thành mục tiêu của các cuộc pháo kích bất chấp lệnh ngừng bắn có hiệu lực trước đó cùng ngày. Các nhân chứng cho biết, lúc khoảng 23h30, giờ địa phương, có 7 tiếng nổ lớn, làm rung chuyển thành phố. Ngay sau đó toàn bộ hệ thống còi và loa báo động được kích hoạt nhằm kêu gọi người dân trở lại nơi trú ẩn.

Hôm qua (10/10) cũng là ngày đầu tiên người dân nơi đây nhìn thấy ánh sáng mặt trời sau nhiều ngày sống thấp thỏm dưới các hầm trú ẩn nhằm tránh đạn pháo của các bên xung đột.

“Chúng tôi không muốn chiến tranh hoặc bất kỳ ai trong số con cái của chúng tôi phải chết. Chúng tôi muốn trở lại cuộc sống trước đây, muốn đến nhà thờ, muốn làm việc và muốn con em mình được đến trường. Tôi hy vọng về một lệnh ngừng bắn”.

Theo Bộ Quốc phòng Azerbaijan, Armenia đã vi phạm nghiêm trọng lệnh ngừng bắn và tấn công các khu vực Fizuli-Jebrail và Agdam-Terter của nước này. Phía Armenia đã ngay lập tức bác bỏ, đồng thời cho rằng các lực lượng Azerbaijan đã khai pháo chỉ 5 phút sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực.

Lệnh ngừng bắn đạt được tại thủ đô Moscow (Nga) là vì mục đích nhân đạo nhằm tạo điều kiện cho việc trao trả tù nhân và thi thể những người thiệt mạng. Theo Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, Armenia và Azerbaijan cũng cam kết đàm phán thực chất nhằm nhanh chóng đạt được một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột, dưới sự trung gian của 3 nước đồng chủ tịch nhóm Minsk là Nga, Pháp và Mỹ.

“Theo lời kêu gọi của Tổng thống Nga Vladimir Putin và phù hợp với thỏa thuận đạt được giữa lãnh đạo 3 nước Nga, Armenia và Azerbaijan, các bên đã thống nhất một lệnh ngừng bắn vì mục đích nhân đạo để trao đổi tù binh chiến tranh, những người bị giam giữ khác và thi thể của những người thiệt mạng. Armenia và Azerbaijan cũng nhất trí bắt đầu các cuộc đàm phán thực chất với mục đích đạt được một giải pháp hòa bình càng sớm càng tốt.”

Chính phủ Pháp đã ngay lập tức hoan nghênh lệnh ngừng bắn, kêu gọi Armenia và Azerbaijan nối lại ngay lập tức và vô điều kiện các cuộc đàm phán. Pháp đồng thời yêu cầu các bên tôn trọng nghiêm ngặt lệnh ngừng bắn nhằm tạo điều kiện cho việc chấm dứt xung đột. Tuy nhiên, Azerbaijan hôm qua đã bác bỏ vai trò trung gian của Pháp khi cáo buộc nước này vi phạm nguyên tắc trung lập.

Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia công khai ủng hộ Azerbaijan trong cuộc xung đột cùng ngày cho rằng, lệnh ngừng bắn là bước đi quan trọng đầu tiên, song không thể thay thế cho một giải pháp lâu dài.

Cuộc đàm phán tại Moscow là cuộc tiếp xúc ngoại giao đầu tiên giữa Armenia và Azerbaijan kể từ khi tái bùng phát giao tranh tại Nagorno-Karabakh hồi cuối tháng 9 vừa qua.